Doanh nghiệp viễn thông trước bài toán cước 3G
Đầu tư khoản tiền khổng lồ (1,3 tỷ USD) để nhập thiết bị, xây dựng hạ tầng mạng lưới và “ngâm” một phần vốn trong khoản đặt cọc nhận giấy phép, thế nhưng giá cước 3G lại đang được bán dưới giá thành.
Bộ TT-TT cũng xác nhận, giá cước 3G của Việt Nam đang rất thấp, Bộ sẽ chỉ quản lý giá cước dịch vụ viễn thông, dịch vụ 3G theo hướng quản lý bằng giá trần
Bài toán giá
Một số nhận định cho rằng doanh nghiệp viễn thông đang phải đối mặt với việc tăng hay giữ nguyên cước 3G khi mà vốn đầu tư bỏ ra rất lớn nhưng cước vượt gói của 3G còn rẻ hơn một nửa so với 2G. Do vậy, giá cước 3G cần được bán đúng với giá thành đang là câu chuyện được bàn luận.
Một chuyên gia viễn thông cho rằng, kinh doanh 2G khác với kinh doanh 3G. Bởi nếu 2G thì doanh thu 100% thuộc về doanh nghiệp viễn thông, còn 3G thì doanh thu bị chia sẻ với các đơn vị cung cấp nội dung trong khi đầu tư mạng lưới vẫn 100% thuộc về nhà mạng. Chưa kể, hiện doanh nghiệp viễn thông đang bị ảnh hưởng từ dịch vụ OTT.
Giờ đây, 3G trở thành bình dân, phổ biến như dịch vụ 2G và là kết quả rất khác biệt so với dự đoán trước đó 3G dành cho người giàu vì đó là những người có tiền và dùng smartphone. Thế nhưng, diễn biến giá của dịch vụ này đã đi từ cao và hiện xuống dưới mức giá thành mà xuất phát từ việc thu hút người dùng của nhà mạng.
Trước đây, cước 2G phải mất nhiều năm mới giảm 2 - 3 lần, ngược lại với 3G chỉ cần hơn 2 năm đã giảm tới 5 - 6 lần. Mức độ phổ cập của 3G cũng không cần phải đợi đến 10 năm như 2G mà chỉ khoảng 2 - 3 năm. Dịch vụ được các nhà mạng đầu tư rất lớn, nhưng nhanh chóng được giảm giá và đưa tới đa số người dùng di động.
Con số trên chưa bất ngờ nếu đem so sánh với một số quốc gia trong khu vực và trên thế giới. Cước 3G của Việt Nam đang rẻ hơn khoảng 10 lần so với Trung Quốc và rẻ hơn khoảng 40 lần so với các nước châu Âu. Nếu tính riêng dịch vụ dữ liệu thì giá cước tại Việt Nam đang thấp hơn 4 lần so với tại Trung Quốc.
So với mạng SingTel (Singapore) thì người dùng tại đảo quốc này phải bỏ ra tối thiểu khoảng 300.000 đồng/tháng để sử dụng 1GB cước dữ liệu băng rộng 3G trên di động, còn ở Việt Nam cùng với số tiền này có thể sử dụng tới 3GB dữ liệu. Tại Mỹ, nhà mạng AT&T tính 625.000 đồng cho 3GB dữ liệu và không có số phút gọi, tin nhắn miễn phí.
Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Lê Nam Thắng chia sẻ, ở Thái Lan, giá ăn uống rất rẻ song cước di động và 3G lại rất cao. Điều này ngược với ở Việt Nam, giá cước di động nếu so với mặt bằng ăn uống, sinh hoạt thì rẻ hơn nhiều trong khi chất lượng vẫn đáp ứng được gần hết nhu cầu.
Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel, ông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, 4 năm trước, các nhà mạng bắt đầu đầu tư vào mạng 3G. Trong giai đoạn đầu phát triển, để kích cầu cho dịch vụ mới, nhiều nhà mạng đã giảm giá cước dưới mức giá thành nên giá cước 3G tại Việt Nam hiện rẻ nhất thế giới.
"Khi sinh ra mạng 3G, các nhà mạng ở Việt Nam tính giá thành theo giá trị cận biên vì nghĩ rằng 3G sẽ tạo ra nguồn doanh thu mới bên cạnh doanh thu từ mạng 2G và chỉ dùng khoản chi phí tăng thêm để tính giá thành. Đến nay 3G dần thay thế 2G và tất cả chi phí cho 2G dồn hết cho 3G phải "gánh", vẫn theo lời ông Hùng.
Chính vì thế, sau 4 năm đầu tư cho 3G nhà mạng đang đau đầu với bài toán không có lợi nhuận trong khi công nghệ mới 4G đang chờ đợi những suất đầu lớn hơn. “Mạng 3G vẫn cần phải tiếp tục đầu tư nâng cao chất lượng vì sẽ không dừng lại con số 20 triệu thuê bao hiện nay và tốc độ tải trung bình trên thực tế là 1,8Mbps vẫn phải tăng lên để hài lòng khách hàng”, một nhà mạng khác chia sẻ.
“Chúng tôi phải tính tới chuyện tăng giá cước 3G so với giá cước hiện nay chưa khuyến mại chỉ bằng khoảng 30 - 50% so với giá thành để tiếp tục tái đầu tư cho mạng lưới. Nếu không tăng cước 3G, nhà mạng sẽ không còn nguồn lực để tái đầu tư phát triển mạng lưới để đáp ứng số thuê bao sử dụng dịch vụ 3G đang tăng nhanh và trong tương lai gần smartphone chiếm tỷ lệ lớn trên mạng".
Chuyên gia trong ngành cũng cho rằng mức cước cho dịch vụ 3G chỉ bằng xấp xỉ 50% so với giá thành mà nhà mạng phải bỏ ra hiện nay nếu cứ giữ nguyên mức thì nhà mạng sẽ không thể đầu tư phát triển mạng lưới cũng như nâng cao chất lượng của dịch vụ 3G. Chính vì vậy, việc tăng giá cước 3G là chuyện bắt buộc và đó là con đường để nhà mạng dần thoát “bẫy”.
Theo chủ trương mới đây của Bộ Thông tin và truyền thông đưa ra cũng yêu cầu với các doanh nghiệp viễn thông là giá cước 3G dần dần đi lên dựa trên cơ sở giá thành.
Thứ trưởng Lê Nam Thắng chia sẻ, hướng quản lý của Bộ đối với giá cước 3G trong thời gian tới là sẽ quản lý dựa trên 3 tiêu chí, trong đó quan trọng nhất là giá thành. Bên cạnh đó, Bộ cũng cân nhắc dựa trên giá cước trung bình của quốc tế để giá cước 3G Việt Nam tương đồng với thế giới. “Giá cước sẽ dần dần đi lên dựa trên cơ sở giá thành là một xu hướng", ông Lê Nam Thắng nhấn mạnh.
Thanh Thế