"Chân dung" làng công nghệ trong năm 2013

Apple đã trải qua một năm đáng nhớ với thành tích chưa từng có, là hãng công nghệ đi tiên phong trong tất cả các loại sản phẩm mới trong thập kỷ qua với iPhone, iPad và iPod. Kết quả kinh doanh của Apple là những con số mà bất cứ công ty nào trên thế giới cũng phải thèm muốn, doanh thu của hãng tăng trung bình 40%/năm trong suốt 10 năm tài chính qua. Lợi nhuận ròng của Apple tăng hơn 40 lần trong thời gian đó. Tuy nhiên, viễn cảnh tăng trưởng này sẽ không thể tiếp tục mãi mãi. Tuy doanh số bán hàng đã tăng gần 44% trong năm tài chính 2012, kết thúc vào tháng 9 nhưng con số này đã giảm xuống từ 79% của mức tăng trưởng doanh thu hàng năm chỉ hai năm trước. Các chuyên gia phân tích dự đoán doanh số bán hàng của Apple sẽ chỉ tăng khoảng 24% trong năm tài chính hiện tại.

Danh tiếng mà Apple đã gây dựng được từ các sản phẩm sáng tạo sẽ phụ thuộc nhiều vào việc liệu hãng có thể "khai phá" được các lĩnh vực mới hay không. Kể từ khi Steve Jobs qua đời, Apple dường như chỉ chỉnh sửa lại các sản phẩm cũ của mình. Trước tình trạng đó, các nhà đầu tư đã tỏ ra rất thất vọng và đẩy giá cổ phiếu của hãng xuống 15% kể từ khi các bản cập nhật sản phẩm mới nhất được trình làng vào ngày 23/10 vừa qua. Hiện vẫn chưa rõ liệu doanh số bán hàng mạnh mẽ của iPhone và iPad có đẩy giá cổ phiếu của Apple tăng trở lại hay không hay các nhà đầu tư sẽ phải chờ đợi một liên doanh thương hiệu mới?

Doanh số máy tính cá nhân đã lâm vào tình trạng bi đát chưa từng có, một phần là do cuộc khủng hoảng kinh tế và sự tăng trưởng ổn định của các thiết bị di động bao gồm smartphone và máy tính bảng. Một cú lội ngược dòng rất được mong đợi của loại sản phẩm này từ màn trình làng của hệ điều hành Windows 8 đã không thể xảy ra. Một số nhà phân tích tin rằng thị trường PC sẽ hồi phục trong năm 2013. Nhà phân tích Bob O’Donnell tại IDC khẳng định "tác động từ Windows 8 có thể phải mất đến một năm để thực sự gây dựng được sự hiện diện của mình bởi hệ điều hành này sẽ phải chờ đợi khá lâu để người dùng làm quen với giao diện mới và để chuỗi cung ứng trình làng những chiếc máy tính xách tay cảm ứng giá rẻ".

Steve Ballmer sẽ bắt đầu năm thứ 13 của mình ở vị trí giám đốc điều hành của Microsoft vào tháng 1 tới. Đây là lúc mà gã khổng lồ phần mềm đã rất chật vật trước một thị trường PC suy giảm và vẫn phải đứng ở một vị trí không mấy ấn tượng trên thị trường smartphone và máy tính bảng vốn đang phát triển với tốc độ chóng mặt. Đáng buồn hơn cả là giá cổ phiếu của Microsoft, dưới thời kỳ trị vì của Steve Ballmer đã giảm đều đặn, rớt xuống hơn 85% kể từ khi ông này thay thế Bill Gates vào tháng 1/2000.

Việc bà Meg Whitman được bổ nhiệm làm giám đốc điều hành của HP vào tháng 9/2011 đã nhận được sự chào đón khá lạc quan ở phố Wall. Tuy nhiên, phần lớn sự lạc quan này đã bốc hơi kể từ khi HP dính vào vụ lộn xộn từ thỏa thuận đã kí kết với Autonomy và sự nghi ngờ ngày càng tăng về khả năng cạnh tranh của HP trong một thị trường đang thay đổi nhanh chóng. 

Roger Kay của Endpoint Technologies Associates đã nói với tạp chí MarketWatch rằng "Bà Meg gặp khó khăn trong việc thuyết phục phố Wall rằng bà là người xứng đáng ngồi vào vị trí này".

Dưới thời của CEO Paul Otellini, Intel thậm chí đã chiếm được ưu thế nhiều hơn trên thị trường PC. Tuy nhiên, Paul Otellini đang chuẩn bị nghỉ vào tháng 5/2013, "bỏ mặc" gã khổng lồ chip phải vật lộn trong thị trường smartphone và máy tính bảng đang tăng trưởng nhanh chóng. Các sản phẩm smartphone và tablet hiện đang sử dụng những loại chip dựa trên quy tắc công nghệ của ARM, đối thủ sừng sỏ của Intel. 

Stacy Rasgon, nhà phân tích tại Bernstein Research nói với MarketWatch rằng "Intel đang phải đối mặt với những thách thức mới trong lĩnh vực di động có thể cần một quan điểm từ bên ngoài. Tuy nhiên, Intel sẽ chọn một nhân vật bên trong bởi hãng cũng cần một ai đó có thể nhanh chóng hiểu các vấn đề của Intel và xây dựng uy tín cho hãng".

Facebook đã có một vụ IPO (phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu tiên) thực sự ầm ỹ vào tháng 5/2012. Trái ngược với mong đợi, giá cổ phiếu của mạng xã hội phổ biến nhất thế giới đã sụt giảm đáng kể và các nhà đầu tư bắt đầu tỏ ra nghi ngờ khả năng kiếm tiền của Facebook từ cơ sở dữ liệu người dùng khổng lồ của công ty này. Tuy nhiên, Facebook đang bắt đầu hồi phục vào thời điểm cuối năm nay nhờ những tín hiệu lạc quan từ doanh thu quý tài chính thứ ba và những khoản tiền thu được từ quảng cáo trên điện thoại di động. 

Michael Pachter, nhà phân tích tại Wedbush cho biết "Tất cả những gì Facebook thực sự cần làm là nắm lấy di động và tiếp tục cho thấy khả năng kiếm tiền đầy tiến bộ của mình. Các nhà đầu tư muốn tin rằng Facebook có tiềm năng tăng trưởng doanh thu và chỉ đơn thuần là muốn tìm thấy những dấu hiệu của quá trình đó".

Yahoo đã trải qua một năm đầy biến động sau khi xảy ra vụ bê bối liên quan đến Giám đốc điều hành Scott Thompson, người bị phát hiện sử dụng bằng giả trong hồ sơ xin việc và đã bị Yahoo sa thải. Gã khổng lồ Internet cuối cùng đã thông qua một cuộc cải tổ đội ngũ quản lý và hội đồng quản trị. Cổ phiếu của Yahoo đã tăng 17% kể từ khi Marissa Meyer lên giữ chức CEO tại hãng này. 

Colin Gillis, nhà phân tích tại BGC Partners cho biết ông rất tin tưởng vào Mayer. Tuy nhiên, ông này khẳng định "công việc khó khăn thực sự vẫn còn trước mặt cô ấy và thách thức lớn nhất là cần phải thúc đẩy sự tăng trưởng doanh thu".

Thực hiện IPO trước Facebook với rất nhiều hứa hẹn nhưng Zynga và Groupon đã nhanh chóng "xì hơi" khi cả hai công ty này bắt đầu phải đối mặt với những thách thức về kinh doanh. Hiện tại, cả Zynga và Groupon đều đang kinh doanh ở một phần nhỏ giá IPO của họ, giá cổ phiếu của Zynga đã giảm hơn 75% và của Groupon thì giảm hơn 80% so với mức giá thị trường ban đầu. Để phục hồi, cả hai công ty sẽ phải chứng minh khả năng mở rộng sự tăng trưởng lợi nhuận vượt ra ngoài các dịch vụ cốt lõi ban đầu của họ. 

Zynga bắt đầu kiếm được tiền nhờ những game xã hội như FarmVille, tuy nhiên sự phổ biến của những trò chơi này đang suy yếu và có nhiều cạnh tranh hơn. Zynga đang nỗ lực xây dựng thêm nhiều trò chơi di động hơn cũng như các game xã hội có thể thu hút thêm người chơi. Trong khi đó, Groupon sẽ cần phải cho thấy khả năng phát triển kinh doanh của mình với các thương gia địa phương ngoài những cơn sốt thỏa thuận hàng ngày mà công ty đã từng đi tiên phong.

Sẽ có thêm nhiều công ty công nghệ phải đối mặt với những thách thức lớn trong năm 2013 và chắc chắn RIM không thể nằm ngoài số này. Từng là công ty đi tiên phong trong lĩnh vực kinh doanh smartphone với sản phẩm biểu tượng là BlackBerry nhưng thị phần thị trường của RIM đang bị nghiền nát với Apple và các nhà sản xuất điện thoại Android. 

Trước tình cảnh bi đát của mình, RIM đã cố cứu vãn bằng việc bổ nhiệm Thorsten Heins vào chiếc ghế CEO và xây dựng hệ điều hành BlackBerry 10 mới mà RIM hứa hẹn sẽ đưa nền tảng này lên một vài cấp đội cao hơn. Những chiếc điện thoại đầu tiên sử dụng nền tảng này dự kiến sẽ được trình làng vào khoảng tháng 2 hoặc tháng 3 năm sau. Sau đó, RIM sẽ đối diện với áp lực thu hút khách hàng và vẫn chưa rõ liệu RIM sẽ có bao nhiêu thời gian để làm điều đó. Một số nhà phân tích lo ngại rằng bất cứ sự sụt giảm thuê bao nào ngay sau đó sẽ làm tổn thương nguồn thu từ dịch vụ mạng hấp dẫn của RIM. Doanh số BlackBerry 10 trong hai quý đầu tiên sẽ là chìa khóa cho câu hỏi này.

Thuật ngữ mới nào trong ngành công nghệ sẽ trở nên "hot" trong năm 2013? Đây là một câu hỏi quan trọng đối với các nhà đầu tư nhằm theo kịp với các lĩnh vực và các xu hướng mới, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ thông tin. "Điện toán đám mây" cho phép các doanh nghiệp khai thác khả năng tính toán thông qua một mạng lưới thay vì phải thiết lập các trung tâm dữ liệu riêng của mình. "“Software-as-a-service" (SaaS - phần mềm như một dịch vụ) cho phép các công ty truy cập vào các ứng dụng doanh nghiệp để thực hiện các nhiệm vụ như quản lý biên chế, theo dõi hàng tồn kho và thậm chí là cả đào tạo nhân viên như một dịch vụ dựa trên web. Công nghệ "mạng điều khiển bằng phần mềm" (SDN) tương đối mới được dự đoán sẽ trở thành tương lai của công nghệ mạng. Thay vì phải mua các thiết bị định tuyến và chuyển mạch đắt tiền, các doanh nghiệp có thể mua phần cứng rẻ tiền, đơn giản hơn. Điều này làm cho các mạng lưới trở nên linh hoạt và ít tốn kém hơn hiện nay.

Những xu hướng này đang cùng lúc tác động vào ngành công nghệ, đã đặt ra câu hỏi về chiến lược của các gã khổng lồ công nghệ như Larry Ellison của Oracle và John Chambers của Cisco cũng như hướng sự chú ý vào những nhà tiên phong mới nổi như Marc Benioff của Salesforce.com và David Duffield của Workday.