Dân sinh
Fica
DTiNews10 website làm thay đổi thế giới
(Dân trí) - Đưa thế giới web hàn lâm xuống với người dùng, "chợ trời", "siêu thị" và cả "rạp chiếu phim" khổng lồ, bách khoa toàn thư mở miễn phí... Những trang web dưới đây không chỉ thay đổi toàn diện bộ mặt Internet, mà còn có ảnh hưởng không nhỏ bên ngoài thế giới ảo.
1. Website đầu tiên của Internet
Vị trí đầu tiên của danh sách này chắc chắn thuộc về site đầu tiên xuất hiện trên Internet, do Tim Berners-Lee tạo ra vào 6/8/1991. Đại diện đầu tiên của World Wide Web được mô tả một cách khiêm tốn: “thử nghiệm thu thập thông tin qua siêu liên kết đa phương tiện diện rộng, nhằm cung cấp phưuong thức truy cập tới một lượng lớn tài liệu”.
Bạn có thể viếng thăm bản lưu trữ của website đầu tiên trên Net tại đây
Geocities - ảnh lưu trữ chụp năm 1997
Vào thời người người blog, nhà nhà blog, việc có một “ngôi nhà” riêng trên mạng là điều quá bình thường. Không chỉ blog, mà tạo một website, hoặc thậm chí diễn đàn miễn phí cũng rất dễ dàng. Công đầu của phong trào “miễn phí” này xứng đáng được trao cho GeoCities do David Bohnett và John Rener khởi xướng. GeoCities, thành lập năm 1994, là nơi đầu tiên trên Internet giúp đỡ người dùng tạo một websie miễn phí bên cạnh các sản phẩm "khô như ngói" của các trường đại học và các cơ sở nghiên cứu.
Ngày nay, GeoCities vẫn còn hoạt động, nhưng "vinh quang" chỉ còn là quá khứ, nhưng như chuyên gia Internet Rob Malda nhận xét, vào thời cực thịnh nhất, "dường như một nửa Internet hiện diện trên GeoCities."
Blogger- ảnh lưu trữ chụp năm 1997
GeoCities khởi xướng phong trào “website miễn phí”, nhưng Blogger.com mới là nơi bắt đầu làn sóng blog của ngày nay khi cung cấp cho mọi người một trang nhật kí mạng đã được thiết kế sẵn chỉ chờ viết vào. Sau khi về với Google năm 2003, Blogger ngày nay vẫn là một trong những dịch vụ Blog hàng đầu Internet, khác với GeoCities chìm nghỉm sau khi “bị” Yahoo mua lại năm 1999.
 |
Dù đang gặp cảnh khốn khó sau phi vụ “bán mình” cho Microsoft không thành, Yahoo vẫn là cổng thông tin tổng hợp chiếm lượng truy cập nhiều nhất Internet hiện nay.
Khởi đầu từ dịch vụ tìm kiếm sáng lập bởi Jerry Yang và David Filo vào tháng 1/1994, Yahoo được chú ý nhờ lối lập chỉ mục bằng sức người chia theo từng hạng mục nhỏ. Nhưng rồi khi hãng đang bận bịu với việc mở rộng dịch vụ sang chat, email và diễn đàn, các đàn em AltaVista và Google âm thầm vượt qua mặt với công nghệ lập chỉ mục tìm kiếm tự động. Dù đứng thứ 2 thị trường tìm kiếm toàn cầu hiện nay, Yahoo tụt lại khá xa so với gã khổng lồ Google.
 |
Cái tên nói lên tất cả: Mp3.com là lý do giúp định dạng nhạc nén MP3 thống trị Internet ngày nay. Nếu không có Mp3 phổ biến nhạc nén từ năm 1998, sẽ không có các Napster chia sẻ nhạc ngang hàng, không có buôn bán nhạc số, và Steve Jobs cũng sẽ chẳng nghĩ ra iPod!
 |
AuctionWeb (web bán đấu giá) là tên ban đầu của eBay, và cũng là tôn chỉ hoạt động của website suốt 13 năm nay: chợ trời lớn nhất Internet. Nhờ eBay, hàng tá người có "sống khoẻ" chỉ nhờ mua đi bán lại hàng hoá trên “chợ trời” này, và bản thân website là đại diện tiêu biểu nhất cho sức manh tự quản của cộng đồng thông qua hệ thống đánh giá chất lượng sản phẩm. EBay thực sự đã đi trước thời đại, là website 2.0 đầu tiên thành công rất lâu trước khi phong trào 2.0 xuất hiện.
 |
Một đại diện khác của “2.0 trước thời đại”, Amazon là một trong những site thương mại điện tử hiếm hoi sống sót qua “quả bong bóng dot com” hồi năm 2001. Nếu eBay là chợ trời khổng lồ, thì Amazon là siêu thị cỡ đại, trước hết là bán sách, và sau đó bung ra đủ thứ “thượng vàng hạ cám” từ đồng hồ Thuỵ Sĩ tới .. bếp ga Ý. Mỗi sản phẩm trên Amazon, tương tự eBay, đều được đánh giá và bình luận bởi chính người mua hàng. Amazon đã, đang và sẽ tiếp tục dẫn đầu danh sách các site thương mại điện tử thành công nhất Internet.
 |
Wikipedia có lẽ là đại diện web 2.0 xuất sắc nhất từ trước đến nay, cũng như là biểu tượng cho chữ “cộng đồng” của Internet. Bản thân là một bộ bách khoa toàn thư trực tuyến miễn phí khổng lồ, toàn bộ kiến thức của Wikipedia đều do người dùng cung cấp, người dùng tự quản lý và người dùng tự sửa lỗi. Thậm chí chi phi hoạt động, bảo trì máy chủ của hệ thống website Wikipedia cùng tổ chức quản lý Wikipeia Foundation cũng đều do người dùng đóng góp tự nguyện, với mức chi dự kiến cho năm tài khoá 2008-2009 vào khoảng 6 triệu đô.
 |
Chỉ mớivài năm tuổi, nhưng YouTube có vai trò cực lớn trong việc định hình Internet đa phuơng tiện của những năm đầu thế kỉ 21. Là website chuyên dành cho chia sẻ video trực tuyến, có thể nói ngắn gọn về YouTube như sau: “Nếu bạn có thể gõ từ khoá bất kì vào Google để xem kết quả, thì bạn cũng có thể gõ từ khoá bất kì vào YouTube để xem video!”.
 |
Người dùng Net tại Việt Nam có lẽ quen với, Yahoo! mail, Gmail hơn, nhưng vào thủa thiếu thời của Internet, Hotmail là dịch vụ đầu tiên cung cấp một hòm thư điện tử miễn phí, phục vụ tận nơi ở bất kì PC nào có kết nối Internet, cho bất kì ai có nhu cầu. Hotmail khai sinh vào năm 1996, về với Microsoft vào năm 1997, và nay vẫn ăn nên làm ra với tên mới Windows Live Mail.
Ngoại lệ: Google
Không đi tiên phong trong công nghệ, không làm thay đổi thế giới, nhưng với vị thế dịch vụ tìm kiếm thống trị Internet, thật khó có thể phớt lờ vai trò mà Google đóng góp vào việc định hình Internet của ngày hôm nay.
Hoàng Hải
Tổng hợp
