Xẻ khí quản, cứu sống cô gái trẻ đã cầm chắc cái chết

Ngày 7/1, PGS.TS.BS Vũ Hữu Vĩnh, Trưởng khoa Ngoại lồng ngực, bệnh viện Chợ Rẫy cho hay, tại đây vừa thực hiện thành công cuộc phẫu thuật khó cứu sống bệnh nhân bị sẹo hẹp khí quản, phế quản do di chứng lao. “Trước đây, những ca bệnh tương tự chúng tôi không dám đụng vào, đành bất lực nhìn bệnh nhân tử vong. Nay, cơ hội sống đã mở ra cho người bệnh bằng sự kết hợp của những kinh nghiệm phẫu thuật ở cả trẻ em và người lớn”.

Nữ bệnh nhân là N.D.Th. (19 tuổi, ngụ tại Kiên Giang) nhập viện trong tình trạng khó thở, có tiền căn lao phổi, sẹo hẹp, tắc khí quản. Khí quản của bệnh nhân bị vi trùng lao tấn công gây biến dạng, méo mó, xoắn vặn. Tình trạng trên khiến người bệnh thường rơi vào những cơn suy hô hấp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh mạng.

Trước đây, những bệnh nhân tương tự được thực hiện phương pháp nong bóng hoặc đặt stent tại vị trí tắc nghẽn. Tuy nhiên, những kỹ thuật trên đều không mang lại hiệu quả khả thi. Song nếu không can thiệp, bệnh nhân sẽ tử vong. Gia đình dù hoàn cảnh khó khăn vẫn nỗ lực tìm cách cứu chữa cho bệnh nhân vì cô gái tuổi đời còn quá trẻ.

Trước quyết tâm của gia đình, các bác sĩ đã hội chẩn và quyết định phối hợp liên khoa phẫu thuật cho người bệnh. Trên những kinh nghiệm đã từng can thiệp cho 75 trường hợp bị hẹp khí quản do uống hóa chất, biến chứng sau hỗ trợ hô hấp qua nội khí quản ở người lớn và phẫu thuật can thiệp hẹp khí quản bẩm sinh cho 49 bệnh nhi bằng phương pháp trượt khí quản chúng tôi quyết định can thiệp cho bệnh nhân.

Dưới sự hỗ trợ của hệ thống ECMO (hệ thống tim phổi nhân tạo) sau khoảng 5 giờ khẩn trương trong phòng mổ, các bác sĩ đã xẻ dọc 2 bên của khí quản bị sẹo gây hẹp, tắc sau đó cho trượt thành khí quản đã được xẻ lên nhau và ghép lại thành công. “Khí quản không bị cắt bỏ đi đoạn nào mà được trượt lên nhau, phương pháp này, phương pháp này sẽ làm ngắn đi chiều dài của khí quản nhưng khẩu kính sẽ to lên giúp đường thở của bệnh nhân được khai thông” – PGS Hữu Vĩnh cho biết.

Vượt qua giai đoạn hồi sức sau phẫu thuật, hiện bệnh nhân đã tỉnh, sinh hiệu ổn định, phổi trong âm phế bào rõ, trung thất hoạt động tốt. Đến thời điểm này có thể khẳng định, cuộc phẫu thuật cho người bệnh đã thành công. Hiện bệnh nhân đã được điều trị khống chế hoàn toàn bệnh lao. Nếu không để lao tái phát, thì nguy cơ tái tắc hẹp khí quản cũng khó có thể xảy ra.

Theo PGS Vũ Hữu Vĩnh, lao là bệnh thường gặp dù toàn cầu đã nỗ lực kiểm soát nhưng 1/3 dân số trên thế giới vẫn mắc bệnh lao hoặc mang vi trùng lao. Người mắc bệnh lao hầu hết bị vi trùng tấn công, làm tổ trong phổi. Tuy nhiên, một số ít bệnh nhân sẽ bị lao làm tổ ở vùng khí quản, phế quản. Nếu bệnh nhân được điều trị lao thành công thì các vùng bị vi trùng lao tấn công gây tổn thương sẽ để lại sẹo gây hẹp, tắc khí quản, phế quản khiến bệnh nhân đối mặt với nguy cơ tử vong.

Lao tấn công vào khí phế quản, là những trường hợp rất hiếm gặp. Năm 2006 y văn thế giới chỉ ghi nhận 150 ca được báo cáo. Thời điểm trên, phương pháp điều trị cắt bỏ vùng bị lao được cho rằng sẽ mang tới cơ hội sống cho bệnh nhân. Tuy nhiên, đến năm 2017 các kết quả hồi cứu khẳng định việc cắt bỏ vùng sẹo hẹp khí quản do lao sẽ khiến bệnh nhân tử vong. Kỹ thuật mở rộng khí quản cho người bệnh bằng phương pháp trượt được Bệnh viện Chợ Rẫy thực hiện thành công là hi vọng mới, giúp những trường hợp không may bị di chứng lao gây hẹp, tắc khí quản, phế quản thoát khỏi nguy cơ tử vong.

Vân Sơn