U lành tính là gì?

Hà An

(Dân trí) - Khác với khối u ác tính, u lành tính thường không xâm lấn hoặc lây lan sang các cơ quan khác. Bạn có thể không cần điều trị mà chỉ theo dõi, một số có thể cần phải phẫu thuật.

Khối u là sự phát triển bất thường của các tế bào không phục vụ mục đích nào. Khối u lành tính không phải là khối u ác tính, không phải là ung thư. Nó không xâm lấn mô lân cận hoặc lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể theo cách mà bệnh ung thư có thể xảy ra. 

Trong hầu hết các trường hợp, triển vọng với các khối u lành tính là rất tốt. Nhưng các khối u lành tính có thể nghiêm trọng nếu chúng đè lên các cấu trúc quan trọng như mạch máu hoặc dây thần kinh. Do đó, đôi khi bạn cần điều trị.

Nguyên nhân của khối u lành tính

Theo Webmd, thông thường nguyên nhân dẫn đến các khối u lành tính là không rõ nguyên nhân. Nhưng sự phát triển của một khối u lành tính có thể liên quan đến:

- Chất độc môi trường, chẳng hạn như tiếp xúc với bức xạ.

- Di truyền. 

- Ăn kiêng.

- Căng thẳng.

- Chấn thương. 

- Viêm hoặc nhiễm trùng. 

U lành tính là gì? - 1

Ảnh: H.L.

Điều trị các khối u lành tính

Trong nhiều trường hợp, khối u lành tính không cần điều trị. Bệnh nhân chỉ cần theo dõi để đảm bảo rằng chúng không gây ra vấn đề gì. Nhưng có thể cần điều trị nếu các triệu chứng là vấn đề. Phẫu thuật là một loại điều trị phổ biến đối với các khối u lành tính. Mục đích là loại bỏ khối u mà không làm tổn thương các mô xung quanh. Các loại điều trị khác có thể bao gồm thuốc hoặc bức xạ.

Các loại khối u lành tính phổ biến

Có nhiều loại khối u lành tính khác nhau phát sinh từ các cấu trúc khác nhau trong cơ thể. Dưới đây là một số loại u lành tính phổ biến nhất:

- Adenomas là những khối u lành tính bắt đầu trong mô biểu mô của một tuyến hoặc cấu trúc giống như tuyến. Một loại u phổ biến là polyp trong đại trực tràng. Các khối u cũng có thể phát triển trong gan hoặc tuyến thượng thận, tuyến yên hoặc tuyến giáp.

Nếu cần, các u này thường có thể được loại bỏ bằng phẫu thuật. Mặc dù không phổ biến nhưng loại u này có thể trở thành ác tính. Trong đại trực tràng, cứ 10 polyp thì có ít hơn 1 u trở thành ung thư.

- U xơ là khối u của mô sợi hoặc mô liên kết có thể phát triển ở bất kỳ cơ quan nào. Các khối u xơ thường phát triển trong tử cung. Mặc dù không phải ung thư, nhưng u xơ tử cung có thể dẫn đến chảy máu âm đạo nhiều, các vấn đề về bàng quang hoặc đau hoặc áp lực vùng chậu.

Bởi vì chúng có thể gây ra các triệu chứng, các khối u xơ có thể cần được loại bỏ bằng phẫu thuật.

- U máu là sự tích tụ của các tế bào mạch máu trong da hoặc các cơ quan nội tạng. U máu là một loại bớt phổ biến, thường xuất hiện trên đầu, cổ hoặc thân mình. Chúng có thể có màu đỏ hoặc hơi xanh. Hầu hết đều tự biến mất. Những trường hợp bị ảnh hưởng đến thị lực, thính giác hoặc ăn uống có thể cần điều trị bằng corticosteroid hoặc thuốc khác.

- U mỡ là khối u phát triển từ các tế bào mỡ. Chúng là khối u lành tính phổ biến nhất ở người lớn, thường thấy ở cổ, vai, lưng hoặc cánh tay. U mỡ phát triển chậm, thường tròn và có thể di chuyển được và mềm khi chạm vào. Có thể cần điều trị nếu u mỡ gây đau hoặc phát triển nhanh. 

- Các khối u màng não phát triển từ màng bao quanh não và tủy sống. Khoảng 9 trong số 10 trường hợp là lành tính. Nhiều trường hợp phát triển chậm, một số phát triển nhanh chóng hơn. Việc điều trị khác nhau tùy thuộc vào vị trí của u màng não và các triệu chứng mà nó gây ra. Các triệu chứng có thể bao gồm đau đầu và yếu một bên, co giật, thay đổi tính cách và các vấn đề về thị giác.

Đôi khi bác sĩ sẽ chọn theo dõi khối u trong một thời gian. Nếu cần phẫu thuật, sự thành công của nó phụ thuộc vào tuổi của bạn, vị trí của khối u và liệu nó có dính vào bất cứ phần nào hay không. Điều trị bức xạ có thể được sử dụng cho các khối u không thể cắt bỏ.

U lành tính là gì? - 2

- Nevi (nốt ruồi) là sự phát triển trên da. Chúng có thể có nhiều màu từ hồng và rám nắng đến nâu hoặc đen. Bạn có thể phát triển các nốt ruồi mới cho đến khoảng tuổi 40. Những nốt ruồi trông khác với nốt ruồi bình thường (nốt ruồi loạn sản) có nhiều khả năng phát triển thành một loại ung thư da (u ác tính). 

Vì lý do này, điều quan trọng là bạn phải kiểm tra da thường xuyên. Điều này đặc biệt đúng nếu nốt ruồi của bạn trông khác thường, phát triển hoặc thay đổi hình dạng, có đường viền không đều, thay đổi màu sắc hoặc theo bất kỳ cách nào khác. 

- U thần kinh phát triển từ dây thần kinh. Các khối u thần kinh lành tính này có thể xuất hiện hầu như ở bất kỳ vị trí nào trong các dây thần kinh chạy khắp cơ thể. Phẫu thuật là loại điều trị phổ biến nhất đối với các khối u thần kinh lành tính.

- U sụn xương là loại u xương lành tính phổ biến nhất. Những khối u này thường xuất hiện dưới dạng một vết sưng hoặc vết sưng không đau gần khớp như đầu gối hoặc vai. Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ đơn giản là xem khối u lành tính này bằng X-quang. Có thể cần phẫu thuật nếu khối u gây ra các triệu chứng như đau hoặc gây áp lực lên dây thần kinh hoặc mạch máu.

- U nhú là những khối u phát triển từ mô biểu mô. Chúng là những khối u lành tính nhưng có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Ví dụ, chúng có thể phát triển ở da, cổ tử cung, ống dẫn sữa hoặc màng nhầy bao phủ bên trong mí mắt (kết mạc). Những khối u này có thể là kết quả của việc tiếp xúc trực tiếp với một bệnh nhiễm trùng như virus gây u nhú ở người (HPV). Một số loại u nhú tự biến mất. Trong một số trường hợp, phẫu thuật là cần thiết để loại trừ ung thư.