Tỷ lệ nam giới nhiễm HIV tại Việt Nam tăng nhanh

Báo cáo tại Hội nghị tổng kết 10 năm đảm bảo tài chính cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam 2012-2022, đại diện Cục phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) thông tin, tính đến cuối tháng 9, số người nhiễm HIV/AIDS đang còn sống được quản lý là 219.146 trường hợp.

Đáng chú ý, ca nhiễm HIV/AIDS tại Việt Nam trong hai năm gần đây có nhiều biến đổi với hình thái lây nhiễm thay đổi rõ rệt. Trong đó, tỉ lệ nam giới nhiễm tăng nhanh, phần lớn là nhóm nam có quan hệ tình dục đồng giới (MSM).

Theo đó, trước đây đường lây truyền HIV/AIDS chủ yếu qua đường máu qua nhóm nghiện chích ma túy. Tuy nhiên, từ năm 2013 đến nay, tỉ lệ lây truyền qua quan hệ tình dục không an toàn đã tăng dần từ 65% lên 82,2% vào năm 2022.

Đặc biệt tỷ lệ nam giới nhiễm HIV tăng nhanh, trong đó phần lớn là nhóm nam có quan hệ tình dục đồng giới (MSM).

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương nhấn mạnh, công cuộc phòng chống HIV/AIDS đã trải qua 30 năm và thu được nhiều thành tựu quan trọng.

"Việt Nam đã từng bước kiểm soát được dịch HIV trên cả 3 tiêu chí, đó là: giảm số người nhiễm HIV được phát hiện, giảm số người chuyển sang giai đoạn AIDS, giảm số người tử vong do AIDS", Thứ trưởng Hương cho hay.

Theo Thứ trưởng Hương, nếu thời điểm đỉnh cao của dịch cách đây 13 năm, chúng ta phát hiện 30.000 ca nhiễm HIV mỗi năm thì có thời điểm chúng ta đã giảm mức này xuống 1/3.

Việt Nam cũng đã giữ vững tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư luôn ở mức dưới 0,3%. Đây là con số rất ấn tượng nói lên sự cam kết chính trị mạnh mẽ cũng như sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị Việt Nam.

Nhiều năm qua, nguồn tài chính và kỹ thuật của các tổ chức quốc tế là chủ yếu, có thời điểm kinh phí hỗ trợ của các tổ chức quốc tế đóng góp tới 80% kinh phí chi cho các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS.

Những năm gần đây, Việt nam đã thực hiện tiến trình chuyển đổi các nguồn lực tài chính trong nước cho công tác HIV/AIDS và đã đạt nhiều kết quả ấn tượng.

- Tỷ trọng các nguồn tài chính trong nước đã tăng lên tới hơn 51%.

- Quỹ Bảo hiểm y tế là bước đột phá của chương trình phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam với 95% người nhiễm HIV tham gia bảo hiểm y tế, tăng gấp 2 lần trong vòng 5 năm. Đến nay, Quỹ Bảo hiểm y tế trung bình chi trả 400 tỷ đồng/năm. Nâng tỷ trọng của Quỹ Bảo hiểm y tế trong tổng chi cho HIV/AIDS tăng từ 4% lên tới 9%, chiếm tới 25% nguồn lực trong nước cho HIV.

"Mặc dù vậy để thực hiện thành công chiến lược chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030, Việt Nam vẫn phải đối mặt với các thách thức về đảm bảo nguồn lực tài chính và chuyển giao bền vững chương trình. Nguồn lực huy động dự kiến trong giai đoạn 2021-2030 mới chỉ đáp ứng được 60-70% nhu cầu.

Vì vậy, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương cần khẩn trương xây dựng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch đảm bảo tài chính cho công tác phòng, chống HIV/AIDS. Bảo hiểm xã hội Việt Nam hoàn thiện hành lang pháp lý đảm bảo việc cung ứng thuốc ARV nguồn Bảo hiểm y tế được liên tục và ổn định cho người bệnh.

Bộ Y tế cũng mong rằng các nhà tài trợ tiếp tục vận động, kêu gọi kinh phí cho quá trình chuyển giao bền vững của Việt Nam trong chặng đường tiếp theo", bà Hương nói.