Tự khám vú như thế nào để phát hiện khối u?

GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K trả lời:

Đúng là mọi phụ nữ từ 20 tuổi trở ra nên tự khám vú mỗi tháng để kịp thời phát hiện nguy cơ ung thư.

Bởi ung thư vú là căn bệnh ung thư phổ biến ở phụ nữ. Tại Việt Nam, năm 2018 có 164.671 số ca mắc mới ung thư, trong đó ung thư vú chiếm 15.229 ca (9,2%). Nếu phát hiện ở giai đoạn sớm tỉ lệ chữa khỏi đến 95%. Tuy nhiên tại Việt Nam, vẫn có đến 50% bệnh nhân ung thư vú đến viện ở giai đoạn muộn.

Việc tự khám vú mỗi tháng giúp chị em phát hiện những bất thường ở vùng ngực, vú để đi khám kịp thời.

Tất cả phụ nữ qua tuổi 20 nên tự khám vú mỗi tháng, sau khi sạch kinh khoảng 5 ngày bởi đây là thời điểm vú mềm nhất, cho phép cảm nhận có khối u, cục dễ hơn khi khám.

Có thể khám vú theo hướng dẫn dưới đây:

Đứng hoặc ngồi trước gương:

Hai tay xuôi, quan sát các thay đổi ở vú như u cục, dầy lên, lõm da hoặc thay đổi màu sắc da.

Đưa tay ra sau gáy, sau đó quan sát lại.

Chống hai tay lên hông, làm cử động cơ ngực lên xuống bằng động tác nâng vai lên hay hạ vai xuống. Động tác này làm cho các thay đổi nếu có sẽ rõ hơn.

Quan sát ở cả tư thế chính diện và nghiêng.

Sờ nắn khi đứng hoặc ngồi

Đầu tiên, hãy đưa tay phải ra sau gáy. Dùng tay trái sờ nắn vú phải, 4 ngón tay (trỏ, giữa, áp út, út) đặt sát vào nhau thành một mặt phẳng, ép đều lên các vùng khác nhau của tuyến vú vào thành ngực theo hướng vòng xoáy ốc từ đầu vú trở ra ngoài.

Kiểm tra từng vùng của vú và cả nách. Nặn nhẹ đầu vú xem có dịch chảy ra không. Sau đó tiến hành tương tự với vú bên trái.

Sờ nắn khi nằm

Hãy nằm ngửa một cách thoải mái, đặt một gối mỏng ở dưới lưng bên trái và dùng tay kiểm tra như thao tác đứng trước gương ở trên. Lần lượt đổi bên thực hiện khám bên vú còn lại.

Khi tự khám vú, nếu phát hiện có những bất thường như u, cục, lồi lõm bất thường ở vú, núm vú tụt vào, chảy dịch, cảm giác đau hay bất cứ sự nghi ngờ nào, cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để khám sàng lọc, phát hiện ung thư vú.

Việc phát hiện sớm điều trị mang lại hiệu quả cao, cho phép bảo tồn không phải cắt bỏ vú, mang lại chất lượng cuộc sống tốt hơn cho người bệnh.