Triệu chứng phổ biến cảnh báo ung thư thận

Bệnh nhân H.T.T., 52 tuổi cho biết, từ nhỏ đã có hiện tượng đau nhức lưng nhưng không liên tục, cơn đau xuất hiện theo tần suất vài tháng một lần.

Gần đây, bà T. thấy đau lưng nhiều hơn kèm đau quặn bụng phải, người mệt mỏi và sụt cân.

Bệnh nhân đã đi soi dạ dày, siêu âm ổ bụng ở tuyến dưới, hình ảnh CT ổ bụng phát hiện có khối u thận phải kích thước khoảng 7 cm. Bà được chuyển lên Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí điều trị.

Người bệnh được chẩn đoán ung thư thận phải. Các bác sĩ đã cắt bỏ toàn bộ thận phải, bên trong có khối u 7 cm tại cực dưới thận, ranh giới rõ, chưa vượt qua bao thận. Kết quả giải phẫu bệnh cho kết quả u tế bào biểu mô thận kỵ màu.

U tế bào biểu mô thận kỵ màu là một trong những thể hiếm gặp, chiếm 5% trong các loại u tế bào biểu mô thận.

Ung thư thận không phổ biến, chiếm khoảng 3% trong tổng số các loại ung thư ở người trưởng thành. Tỉ lệ mắc ung thư thận ở nam cao gấp 2 lần nữ, chủ yếu gặp ở người trên 50 tuổi.

Hiện nguyên nhân gây ung thư thận chưa được xác định nhưng nhiều nghiên cứu đã chỉ ra yếu tố nguy cơ là hội chứng có u nguyên bào mạch máu ở tiểu não, thận và một số tạng khác…

Dấu hiệu nhận biết ung thư thận

Ở giai đoạn sớm, dấu hiệu ung thư thận rất mơ hồ. Việc phát hiện dựa chủ yếu vào hình ảnh siêu âm, chụp CT. Tuy nhiên khi có những dấu hiệu sau cần đi khám ngay:

- Tiểu ra máu: Nếu bạn thấy nước tiểu có màu hồng, nâu hoặc sự đổi màu nhẹ, đó có thể là dấu hiệu của ung thư thận.

Thông thường có thể nhìn thấy bằng mắt thường khi đi tiểu nhưng nếu lượng máu rất ít chỉ có thể phát hiện khi phân tích nước tiểu. Ngoài ra một số bệnh khác cũng gây tiểu ra máu như nhiễm trùng bàng quang, sỏi thận, u nang hoặc viêm.

- Đau hoặc tức vùng lưng hông: Đau do khối u ở thận thường xuất phát ở một bên sườn, vùng lưng hông. Cơn đau có thể kéo dài và dao động từ âm ỉ đến dữ dội. Cảm giác đau tức âm ỉ vùng thắt lưng do u làm căng bao thận.

Những triệu chứng này thường dễ bị bỏ qua do nhiều người nghĩ do ngồi nhiều hay đặc thù công việc nặng nhọc, vất vả hoặc nghĩ đau do lão hoá.

- U ở bụng: Bệnh nhân ung thư thận có thể cảm nhận được khối u khi sờ tay lên bụng. Dù vậy đa phần khối u thận ở sâu trong ổ bụng nên khó cảm nhận, chỉ có thể nhìn thấy rõ trên hình ảnh siêu âm hoặc CT scan.

Ngoài ra người bệnh có thể bị thiếu máu, mệt mỏi, sụt cân, chán ăn…

Ở giai đoạn muộn khi đã có di căn, trên lâm sàng có các triệu chứng của di căn tùy vị trí, khi đó bệnh nhân thường mệt mỏi, gầy sút, chán ăn, đau xương, tức ngực, khó thở…

Ở giai đoạn muộn khoảng 30% người bệnh có các triệu chứng đau bụng, tiểu máu, thăm khám thấy có khối u bụng.

Dù vậy, ung thư thận có tiên lượng điều trị khá tốt, đặc biệt khi được phát hiện ở giai đoạn sớm. Thống kê cho thấy, tỉ lệ sống sau 5 năm với những bệnh nhân đã được cắt bỏ thận là 60-85% khi được phát hiện ở giai đoạn 1, 80% phát hiện ở giai đoạn 2, 35-35% với người ở giai đoạn 3, 3% với người phát hiện ở giai đoạn 4.

Đối với ung thư tế bào biểu mô thận nói chung, phẫu thuật cắt bỏ là phương pháp chính. Việc cắt thận bán phần hay cắt thận toàn bộ tùy theo giai đoạn của ung thư. Trong đó cắt thận bán phần khi người bệnh chỉ có một thận hoặc khối u thận còn nhỏ, đường kính dưới 4 cm.