Tình trạng men gan tăng sinh do những nguyên nhân nào?

Thực tế, hiện tượng này nảy sinh do sự phá hủy của các tế bào gan khiến hàm lượng men gan giải phóng vào máu. Vậy tình trạng tăng men gan có gây ảnh hưởng đến sức khỏe không?

Tổng quan về tình trạng men gan tăng

Dưới sự tác động bởi một yếu tố nào đó làm phá hủy các tế bào gan sẽ khiến cho lượng men gan tăng cao. Trong khi đó, sự gia tăng của men gan sẽ tỷ lệ thuận với mức độ tổn thương của gan. Theo bác sĩ, tình trạng men gan tăng thường phát sinh ở những bệnh nhân bị viêm gan hoặc người nghiện bia, rượu. Ngoài ra, một số loại thuốc sử dụng nhiều cũng có thể làm tăng men gan.

Tình trạng tăng men gan được phân chia thành các mức độ như sau:

- Ở mức độ nhẹ: tức hàm lượng men gan cao nhưng chỉ gấp chỉ số bình thường khoảng 2 lần.

- Ở mức độ trung bình: tức hàm lượng men gan cao nhưng chỉ gấp chỉ số bình thường xấp xỉ từ 2 đến 5 lần.

- Ở mức độ nặng: tức hàm lượng men gan cao nhưng gấp chỉ số bình thường hơn 5 lần.

Men gan được xem là một dạng enzyme xúc tác các phản ứng sinh hóa xảy ra trong gan nhằm bảo đảm gan thực hiện tốt chức năng chuyển hóa các chất. Về thành phần của men gan gồm có:

- ALP (Phosphatase kiềm) thường tồn tại trong đơn vị cấu trúc cơ bản của gan ở xoang mạch gan và các vi - ti mật quản.

- SGOT hoặc AST (Aspartate transaminase).

- SGPT hoặc ALT (Alanine transaminase).

- GGT (Gamma-glutamyl transferase).

Tình trạng men gan tăng cao có nguy hiểm không?

Phần lớn mọi người thường cho rằng sự gia tăng chỉ số men gan tăng không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Tuy nhiên, đó lại là một suy nghĩ hoàn toàn sai lầm vì những trường hợp phát hiện bệnh muộn hoặc không được chữa trị kịp thời có thể gây ra nhiều hậu quả hết sức nghiêm trọng. Cụ thể như:

- Tăng men gan được xem là một trong số những dấu hiệu cảnh báo về các vấn đề sức khỏe như viêm cơ, viêm túi mật, động kinh, viêm gan, viêm thận mãn hay kể cả nhồi máu cơ tim,...

- Men gan cao sẽ rút ngắn tuổi thọ người bệnh: theo một số nghiên cứu cho thấy, sự gia tăng chỉ số AST gấp đôi đồng nghĩa với tỷ lệ dẫn đến tử vong tăng lên 32%. Ngoài ra, sự gia tăng chỉ số ALT gấp đôi cũng đồng nghĩa với tỷ lệ gây ra tử vong tăng lên 21%. Do đó, khi hai trị số AST và ALT tăng quá cao thì nguy cơ tử vong cũng tăng theo.

- Tăng men gan liên tục và kéo dài nhưng không được phát hiện hoặc điều trị sẽ dẫn đến một số biến chứng liên quan đến gan, cụ thể như u gan, xơ gan,...

Những biểu hiện ban đầu của sự gia tăng chỉ số men gan thường rất hiếm. Do đó, mọi người thường khá chủ quan về tình trạng sức khỏe của mình. Trong đó, một vài biểu hiện thường xuất hiện ở bệnh nhân gồm có vàng da, đau đầu, đầy hơi, mệt mỏi,... Đối với những bệnh nhân bị tăng men gan xuất phát từ một vài bệnh lý cấp tính sẽ kèm theo nhiều triệu chứng điển hình hơn. Chẳng hạn như nôn, nổi mề đay, đau bụng, rối loạn tiêu hóa.

Nguyên nhân khiến men gan tăng cao

Theo bác sĩ, tình trạng men gan tăng có thể nảy sinh do nhiều yếu tố như:

- Chế độ ăn uống: một số thực phẩm có chứa hàm lượng chất Aflatoxin và độc tố cao, chẳng hạn như thức ăn có chứa chất bảo quản, bị mốc,… có thể khiến chỉ số men gan tăng cao, viêm gan hoặc kể cả ung thư gan.

- Nghiện hoặc thường xuyên uống bia, rượu: khi cơ thể tiêu thụ hàm lượng bia rượu quá lớn sẽ tác động đến gan khiến chức năng gan bị suy giảm và các tế bào gan bị tổn thương.

- Bệnh lý đường mật: những đối tượng bị nhiễm trùng đường mật, sỏi đường mật hoặc khối u đường mật,… thường dễ bị tăng men gan.

- Do virus: khi cơ thể bị tấn công bởi các virus gây bệnh viêm gan như A, B, C, D sẽ khiến các tế bào gan bị phá hủy. Theo bác sĩ, so với các virus còn lại thì virus gây viêm gan B và viêm gan C có sức tấn công mạnh hơn nên có thể dẫn đến viêm mạn tính hoặc cấp tính. Do đó, tỷ lệ dẫn đến xơ gan và ung thư gan cũng tăng cao.

- Sử dụng thuốc không phù hợp: phần lớn các loại thuốc có tác dụng kháng viêm, giảm đau, kháng lao,… khi hấp thụ vào cơ thể đều xảy ra quá trình chuyển hóa ở gan. Do đó, khi sử dụng quá nhiều những loại thuốc này thường khiến gan bị tổn thương và tăng thêm gánh nặng nên chỉ số men gan cũng gia tăng.

- Ngoài các bệnh lý liên quan đến gan thì tình trạng men gan cao có thể nảy sinh do một vài vấn đề sức khỏe tại những cơ quan khác. Điển hình như bệnh hô hấp, tiểu đường, bệnh nhồi máu cơ tim, rối loạn chuyển hóa sắt,...

Phòng ngừa tình trạng tăng men gan

Tình trạng men gan tăng không chỉ liên quan đến những vấn đề sức khỏe của gan mà còn ảnh hưởng đến tuổi thọ bệnh nhân. Do đó, khi nhận thấy cơ thể có những biểu hiện bất thường, mọi người nên đi kiểm tra sức khỏe và xây dựng nếp sống lành mạnh để giảm men gan. Sau đây là một số giải pháp giúp ngăn ngừa nguy cơ tăng men gan:

- Dành thời gian để nghỉ ngơi: bạn cần phải đảm bảo cơ thể được nghỉ ngơi, ngủ sớm, ngủ đủ giấc và hạn chế làm việc khuya.

- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học: mọi người nên hạn chế hoặc kiêng dùng những đồ uống có chứa cồn (bia, rượu), chất kích thích, thuốc lào, thuốc lá,... Ngoài ra, tăng cường bổ sung những thực phẩm giúp giảm men gan cũng như bảo vệ các chức năng của gan. Điển hình như các nguồn thực phẩm như lòng đỏ trứng, rau xanh, trái cây, sữa tươi,… có hàm lượng vitamin cao.

- Uống nhiều nước: khi cơ thể được cung cấp đủ nước sẽ giúp các tế bào gan hoạt động tốt hơn và quá trình tuần hoàn máu lưu thông dễ dàng. Ngoài ra, uống nhiều nước còn hỗ trợ gan đào thải các độc tố bên trong cơ thể một cách hiệu quả.

- Những đối tượng đã từng hoặc đang mắc phải những căn bệnh liên quan đến gan cần phải thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất 2 lần/năm.

Nhìn chung, các bệnh nhân thường khó nhận biết được các dấu hiệu cảnh báo men gan tăng. Do đó, mọi người cần nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe bằng cách chủ động phòng ngừa bệnh và luôn theo dõi những triệu chứng bất thường của cơ thể.