Tiêm vaccine 6 trong 1, hành trang sức khỏe bảo vệ con những tháng đầu đời
(Dân trí) - Trẻ ở giai đoạn đầu đời dễ bị nhiều mầm bệnh nguy hiểm chực chờ tấn công, tiêm vaccine 6 trong 1 đủ mũi, đúng lịch sẽ là hành trang quan trọng, tạo tiền đề cho sự phát triển khỏe mạnh của con.
6 bệnh truyền nhiễm đe dọa trẻ trong 6 tháng đầu đời
Ngay từ trước khi có em bé, vợ chồng chị Hương (28 tuổi, Hà Nội) đã lên danh mục (checklist) chi tiết những việc cần làm cho thai kỳ mẹ tròn con vuông và nuôi con khỏe mạnh, trong đó có việc tiêm vaccine 6 trong 1 cho con ngay khi được 2 tháng tuổi.
"Với mình, vaccine như bảo hiểm sức khỏe bảo vệ con khỏe mạnh. 6 trong 1 là vaccine phòng được nhiều bệnh chỉ trong một mũi tiêm, giúp con không bị đau, quấy khóc nhiều lần do kim tiêm, giúp ba mẹ tiết kiệm thời gian, công sức", chị Hương chia sẻ.
Nhận định về tầm quan trọng của vaccine đầu đời cho con trẻ, TS.BS Nguyễn An Nghĩa, Phó trưởng Khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TPHCM) cho hay, trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, có thể nhận được kháng thể truyền từ mẹ trong lúc mang thai và cho bú nhưng giảm dần theo thời gian trong khi có nhiều mầm bệnh chực chờ tấn công con.
Nhờ chương trình tiêm chủng mở rộng, các bệnh như bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và Hib… ở trẻ nhỏ đã thuyên giảm đáng kể, khiến cộng đồng phần nào quên lãng. Tuy nhiên, theo TS.BS An Nghĩa, các bệnh này vẫn chưa được loại trừ mà vẫn bùng phát lẻ tẻ và có thể quay lại bất cứ lúc nào nếu không có biện pháp phòng ngừa. Vaccine sẽ tạo "rào chắn" bảo vệ trẻ, nếu bỏ lỡ các mũi tiêm đầu đời, trẻ khó có cơ hội bù đắp.
Ở Việt Nam, từ năm 2015 đến nay, trung bình có 350 ca uốn ván mỗi năm. Uốn ván là bệnh nguy hiểm và khó chữa, tỷ lệ tử vong từ 25-90% ở trẻ nhỏ và lên đến 95% ở trẻ sơ sinh.
Còn bạch hầu vẫn ghi nhận số ca mắc rải rác mỗi năm tại các tỉnh thành. Theo thống kê của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), từ đầu năm đến nay, cả nước đã có 9 ca mắc bạch hầu, trong đó có 1 ca tử vong. Bệnh có tỷ lệ tử vong cao đến 20%, trong đó tỷ lệ cao tử vong ở trẻ nhỏ, trẻ thanh thiếu niên.
Tại Việt Nam, từ đầu năm đến hết tháng 7/2024, Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội) đã tiếp nhận và điều trị gần 400 trẻ mắc bệnh ho gà, trong đó có nhiều trẻ gặp biến chứng viêm phổi, suy hô hấp. Các ca bệnh chủ yếu chưa đến tuổi chủng ngừa hoặc chưa tiêm đầy đủ số mũi vaccine phòng bệnh.
Trong khi đó, vi khuẩn Hib gây viêm phổi, viêm màng não với di chứng tổn thương não, điếc, trí tuệ sa sút, giảm khả năng học tập, khó khăn khi vận động…
Trẻ mắc bại liệt để lại di chứng tàn tật suốt đời, ảnh hưởng đến học tập và hòa nhập cộng đồng. 90% trẻ sơ sinh nhiễm virus viêm gan B sẽ tiến triển thành bệnh mạn tính, nguy cơ xơ gan, ung thư gan về sau.
Những mũi tiêm đầu đời quyết định tương lai trẻ
Theo Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), mỗi năm vaccine cứu sống 4,4 triệu người trên thế giới. Tiêm chủng là khoản đầu tư tốt nhất cho sức khỏe, khi mỗi 1 USD cho tiêm chủng giúp tiết kiệm 16 USD chi phí điều trị.
BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, may mắn tất cả những bệnh trên đều có vaccine phòng cho trẻ từ tháng tuổi thứ hai. Đặc biệt, vaccine 6 trong 1 là loại vaccine phối hợp phòng được nhiều bệnh nhất trong một mũi tiêm gồm ho gà, bạch hầu, uốn ván, viêm gan B, bại liệt và bệnh do vi khuẩn Hib trong cùng một mũi tiêm.
Phụ huynh cần cho trẻ tiêm đủ phác đồ 3 mũi trong 6 tháng đầu đời và tiêm mũi 4 (mũi nhắc lại) lúc trẻ 16-18 tháng, lưu ý cần hoàn thành lịch tiêm trước 2 tuổi. So với 5 trong 1 thì vaccine 6 trong 1 phòng được nhiều bệnh hơn, giúp giảm số lần tiêm, tiết kiệm thời gian, giảm số lần đau và ít gây sốt hơn do chứa thành phần kháng nguyên ho gà vô bào.
BS.CKI Bạch Thị Chính cho biết, nếu trẻ được tiêm vaccine 6 trong 1 đủ mũi, đúng lịch thì hiệu quả bảo vệ đạt 95-100%. Ngược lại, nếu trì hoãn hoặc tiêm không đủ mũi thì hiệu quả vaccine không được tối ưu và kéo dài. Ví dụ nếu chỉ tiêm một mũi, hiệu quả bảo vệ đối với bại liệt chỉ đạt khoảng 40%, bạch hầu và ho gà chỉ đạt 30%.
Tại Việt Nam, vaccine 6 trong 1 có 2 loại gồm loại của Pháp ở dạng pha sẵn, loại của Bỉ sẽ qua bước pha hồi chỉnh trước khi tiêm. Hai loại vaccine đều có lịch tiêm, hiệu quả và độ an toàn như nhau. Ba mẹ có thể tham vấn bác sĩ ở các điểm tiêm khi đưa con đi tiêm chủng, quan trọng là cần tiêm đủ liều và đúng lịch cho con.
"Các nghiên cứu đã chứng minh tính an toàn và khả năng sinh miễn dịch của vaccine 6 trong 1 ở trẻ. Vì vậy, phụ huynh có thể yên tâm cho trẻ tiêm vaccine từ giai đoạn đầu đời", BS.CKI Bạch Thị Chính cho hay.