Rau rút - món ăn lý tưởng cho mùa nóng

Rau rút còn có tên rau nhút, tên Hán là rau quyết. Tên khoa học neptunia oleraceae lour, thuộc họ đậu Fabaceae. Đây là cây thảo nổi trên mặt nước, quanh thân có phao trắng, lá kép lông chim. Hoa họp thành đầu màu vàng. Rút là loại rau ăn rất thông dụng, mùa hè nấu canh với khoai sọ và riêu cua. Rau rút có mùi thơm đặc biệt như mùi nấm hương, thân ăn giòn như ngó sen...

Theo Đông y, rau rút có tác dụng chữa chứng tim hồi hộp, làm thông huyết mạch, điều hòa tỳ vị, thông thủy đạo, lợi tiểu tiện, tiêu viêm, nhuận tràng, hạ sốt, chữa lỵ, bướu cổ, côn trùng cắn.

Rau rút có hàm lượng protein cao ngang rau ngót và vượt xa các loại rau khác như xà lách, mồng tơi, rau muống. Có thể ăn sống (lấy đọt non bỏ rễ và lớp bao trắng, rửa sạch, ăn cọng và lá chấm nước mắm), hoặc nấu canh với cua, khoai sọ hoặc với tôm, thịt lợn nạc chân giò hun, thịt gà. Có thể cho cả củ sen, củ súng. Những món ăn này vào mùa hè có tác dụng ngon miệng, mát, bổ, làm cho dễ ngủ.

Lưu ý: Rau rút tính lạnh cho nên người yếu bụng nên ăn dạng nấu chín, không ăn sống.

Ngoài ra, rau rút còn là món ăn bài thuốc chữa nhiều bệnh:

Sốt cao khát nước: Dùng 30 g rau rút giã nhỏ vắt lấy nước cốt để uống.

Trong người nóng (nội nhiệt) chảy máu cam, sinh mụn nhọt: Lấy một lượng rau rút đủ dùng, sắc hơi loãng để uống thay nước hằng ngày. Nấu ấm nào uống hết trong ngày, không để qua đêm. Đồng thời ăn cơm với các món nấu từ rau rút.

Nóng khát táo bón, đái đỏ sẻn: Dùng rau rút ăn sống hoặc ép lấy nước uống sống, hoặc làm chín bằng dạng canh ăn trong vài ngày.

Khó ngủ nhức đầu: Rau rút 300 g, cá rô 200 g, gia vị vừa đủ. Cá làm sạch chỉ lấy phần nạc, ướp gia vị. Xương cá giã nhỏ vắt lọc lấy nước thêm nước cho đủ khoảng 400 ml, đem đun sôi rồi cho rau rút (làm sạch thái đoạn ngắn) và cá nạc vào nước đang sôi, quấy đều, chờ sôi lại, nhắc ra ăn nóng với cơm. Ngày một lần, liền 5 ngày.

Chữa phù thũng: 2 nắm rau rút (cả thân) rửa sạch, giã nát lấy nước cốt để uống. Người yếu bụng (dễ bị đi ngoài lỏng) thì luộc ăn cái, uống nước. Hoặc ăn sống trong bữa cơm kèm thức ăn khác! Trong vài ngày có kết quả.

Chữa bướu cổ: Ăn rau rút hằng ngày bằng cách thay đổi cách chế biến như trên, trong một tháng. Hoặc rau rút 30 g, cải trời 20 g, mạch môn 15 g, sinh địa 15 g, sài hồ, kinh giới, xạ can đều 8 g. Sắc uống.

Chữa rắn giun cắn (rắn nhỏ giống con giun đất to): Rau rút 7 ngọn nếu là nam, 9 ngọn nếu là nữ, giã nát lấy nước cốt để uống, bã đắp chỗ bị rắn cắn.

Chữa đẻn cắn (rắn biển): Rau rút 20 g, giã nát với ít muối vắt lấy nước uống. Nếu độc chạy vào trong gây tình trạng buồn ngủ lấy ngay 15 g rau rút, ít bèo cái, một miếng bầu đốt lấy khói xông mũi cho tỉnh.

Theo BS. Phó Đức Thuần
Sức Khỏe & Đời Sống