Phát hiện sớm ung thư: Hãy tự khám vú từ tuổi 20

Câu chuyện cô gái 19 tuổi Đặng Trần Thủy Tiên tham dự cuộc thi Duyên dáng Ngoại thương với mái đầu... trọc lốc gây nhiều cảm xúc cho bạn đọc. Cô gái trẻ được phát hiện ung thư vú giai đoạn 2 khi chuẩn bị bước vào năm học thứ 2 của trường Đại học Ngoại thương. Trong lúc tắm Thủy Tiên vô tình sờ thấy một cục cứng di động ở ngực trái. Còn trẻ, lại vô tư nên cô nghĩ có thể là u xơ, chứ không nghĩ là ung thư vú. 

Theo các chuyên gia, nhiều người trẻ phát hiện ung thư vú rất sốc vì họ không nghĩ mắc ung thư vú ở lứa tuổi đó. Tuy nhiên, ung thư vẫn có thể xảy ra, dù tuổi còn rất trẻ, vì thế tốt nhất không nên chủ quan, hãy luôn chủ động giám sát để phát hiện bệnh sớm.

GS.TS Nguyễn Bá Đức, Phó Chủ tịch Hội phòng chống ung thư khuyến khích tất cả phụ nữ qua tuổi 20 nên tự khám vú mỗi tháng. Còn với đối tượng có nguy cơ cao, cao tuổi ngoài tự khám vú cần đến bệnh viện siêu âm, chụp X – quang vú định kỳ.

Tự khám vú cho phép phát hiện những bất thường ở vú có thể là dấu hiệu sớm của ung thư.

Tự khám vú:

Theo GS Đức, chị em phụ nữ từ tuổi 20 trở lên nên tự khám vú mỗi tháng một lần, sau khi sạch kinh. Có nhiều cách để khám, quan sát, dưới đây là những cách dễ thực hiện, dễ quan sát:

Đứng hoặc ngồi trước gương:

Hai tay xuôi, quan sát các thay đổi ở vú như u cục, dầy lên, lõm da hoặc thay đổi màu sắc da.

Đưa tay ra sau gáy, sau đó quan sát lại.

Chống hai tay lên hông, làm cử động cơ ngực lên xuống bằng động tác nâng vai lên hay hạ vai xuống. Động tác này làm cho các thay đổi nếu có sẽ rõ hơn.

Quan sát ở cả tư thế chính diện và nghiêng.

Sờ nắn khi đứng hoặc ngồi

Đầu tiên, hãy đưa tay phải ra sau gáy. Dùng tay trái sờ nắn vú phải, 4 ngón tay (trỏ, giữa, áp út, út) đặt sát vào nhau thành một mặt phẳng, ép đều lên các vùng khác nhau của tuyến vú vào thành ngực theo hướng vòng xoáy ốc từ đầu vú trở ra ngoài.

Kiểm tra từng vùng của vú và cả nách. Nặn nhẹ đầu vú xem có dịch chảy ra không. Sau đó tiến hành tương tự với vú bên trái.

Sờ nắn khi nằm

Hãy nằm ngửa một cách thoải mái, đặt một gối mỏng ở dưới lưng bên trái và dùng tay kiểm tra như thao tác đứng trước gương ở trên. Lần lượt đổi bên thực hiện khám bên vú còn lại.

Khám tại cơ sở y tế

Theo GS Đức, khi tự khám vú, nếu phát hiện có những bất thường như u, cục, lồi lõm bất thường ở vú, núm vú tụt vào, chảy dịch, cảm giác đau hay bất cứ sự nghi ngờ nào, cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để khám sàng lọc, phát hiện ung thư vú.

Việc phát hiện sớm điều trị mang lại hiệu quả cao, cho phép bảo tồn không phải cắt bỏ vú, mang lại chất lượng cuộc sống tốt hơn cho người bệnh.

Ngoài việc tự khám ở nhà hàng tháng ở nhà sau mỗi kỳ kinh nguyệt, một số đối tượng cần khám vú định kỳ tại cơ sở y tế chuyên khoa

Theo đó, các bác sĩ khuyến khích phụ nữ trên 40 tuổi cần khám tại cơ sở chuyên khoa 1 lần/1 năm. Tại đây, bác sĩ sẽ tìm hiểu bệnh sử, tiền sử, khám vú, khám vùng hạch để phát hiện nguy cơ.

Trong trường hợp nghi ngờ, và ở những người có nguy cơ cao, bác sĩ khuyến cáo chị em chụp X-quang vú 1 năm/1 lần. Các đối tượng nguy cơ cao như có tiền sử gia đình (gia đình có người từng bị ung thư vú), có kinh nguyệt sớm, chửa đẻ lần đầu sau 30 tuổi, tuổi cao, Khoảng thời gian có kinh – mãn kinh hơn 40 năm, mãn kinh muộn, độc thân, không nuôi con bú, không sinh đẻ, béo phì… 

Trong trường hợp có nghi ngờ sẽ được lấy bệnh phẩm xét nghiệm khẳng định ung thư hay lành tính.

Tú Anh