Những lời khuyên giúp bệnh nhân ung thư vượt qua cảm giác mệt mỏi do hóa trị liệu

Những tác dụng không mong muốn mà hóa trị liệu gây ra với bệnh nhân ung thư

Hóa trị liệu là một phương pháp điều trị ung thư phổ biến hiện nay. Trong phác đồ trị liệu ung thư chuẩn, hóa trị liệu thường được phối hợp với các phương pháp điều trị ung thư khác như phẫu thuật, xạ trị, nhiệt trị.

Bản chất hóa trị là sử dụng thuốc gây độc tế bào để tiêu diệt tế bào ung thư. Tuy nhiên, vì bản chất là thuốc gây độc tế bào, chuyên nhắm đến những tế bào sinh trưởng nhanh, nên ngay cả những tế bào khỏe mạnh có chu kì sinh trưởng nhanh như: tế bào tủy xương, tế bào thuộc hệ tiêu hóa, tế bào nang tóc… cũng là nạn nhân của những hóa chất trị liệu này.

Do đó, bệnh nhân đang trong quá trình điều trị ung thư bằng hóa trị liệu cũng sẽ đồng thời gánh chịu những tác dụng phụ không mong muốn như suy tủy, rụng tóc, viêm niêm mạc…

Nguyên nhân khiến bệnh nhân điều trị bằng hóa trị liệu luôn cảm thấy mệt mỏi

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học PLOS One, mệt mỏi, thiếu năng lượng là một trong những tình trạng phổ biến nhất mà các bệnh nhân ung thư đang trong quá trình hóa trị liệu phải trải qua.

Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này chính là sự thiếu máu (do tủy xương bị tổn thương bởi hóa chất), kết hợp cùng các triệu chứng gây khó chịu và mất sức liên tục xảy ra như: buồn nôn, mất ngủ. Sự mệt mỏi cũng có thể đến từ việc cơ thể của chúng ta đang cố sửa chữa lại những tế bào và mô bị tổn thương do hóa trị liệu gây ra.

Sự mệt mỏi, mất sức có thể xảy ra chỉ sau vài ngày tiến hành hóa trị liệu và tình trạng này vẫn sẽ tồn tại thêm một thời gian dài sau khi kết thúc liệu trình, đặc biệt là khi bệnh nhân kết hợp thêm các phương pháp khác như xạ trị.

Những biểu hiện rõ rệt nhất của sự mệt mỏi do hóa trị liệu gây ra là: cảm thấy nặng nề ở chân, tay; nhanh mệt và sức bền cũng sụt hơn bình thường rất nhiều; có cảm giác không thể làm nhiều việc và muốn nằm trên giường cả ngày.

Giải pháp vượt qua tình trạng mệt mỏi do hóa trị liệu:

- Lập thời gian biểu, chú ý bố trí các hoạt động đòi hỏi nhiều sức vào thời điểm mà bạn cảm thấy nhiều năng lượng nhất trong ngày.

- Ưu tiên năng lượng của mình để thực hiện những nhiệm vụ quan trọng trước

- Cho cơ thể có thời gian hồi sức bằng cách bố trí nhiều khoảng nghỉ hoặc các giấc ngủ ngắn xen kẽ trong ngày.

- Tập thể dục đều đặn. Các bài tập thể chất nhẹ cho đến trung bình có thể làm giảm cảm giác mệt mỏi do hóa trị liệu gây ra và giúp ngủ ngon hơn. Thậm chí, chỉ với vài mươi phút bách bộ cũng đã đủ giúp kích hoạt năng lượng và cải thiện cảm xúc.

- Cảm giác buồn chán và sợ hãi, vốn thường trực ở những bệnh nhân ung thư cũng là một trong những nguyên nhân góp thêm vào tình trạng mệt mỏi. Do đó, hãy dành thêm thời gian quây quần với gia đình, bạn bè và tâm sự về những cảm xúc, suy nghĩ tiêu cực của chính mình. Giải pháp này giúp bệnh nhân ung thư san sẻ bớt gánh nặng và không còn cảm thấy cô độc trong cuộc chiến chống lại căn bệnh quái ác, từ đó cải thiện cảm xúc và nhờ vậy sự mệt mỏi trong người cũng phần nào giảm bớt.

- Đặt thêm một vài chiếc ghế trong nhà để có thể nghỉ ngơi bất cứ khi nào thấy mệt

- Giúp cơ thể tạm quên đi sự mệt mỏi bằng cách đọc sách, nghe nhạc…Những thú vui này đồng thời sẽ giúp bệnh nhân ung thư có thêm thời gian nghỉ ngơi, thư giãn hạn chế sự mất sức.

Minh Nhật

Theo AHCC