Nhập viện cấp cứu vì uống 15 viên thuốc sốt rét "dự phòng mắc Covid-19"

Theo một bác sĩ tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) trường hợp trên được chuyển vào cấp cứu tại Trung tâm tuy nhiên đã được điều trị khỏi và ra viện. 

Trước đó, bệnh nhân được người nhà đưa vào cấp cứu tại một bệnh viện của Hà Nội với những dấu hiệu của ngộ độc như tụt huyết áp, nôn, mắt nhìn lơ mơ. Bệnh nhân đã uống khoảng 15 viên thuốc sốt rét để "dự phòng corona" do nghe theo mách bảo trên mạng. 

Tại đây, bệnh nhân được cấp cứu ban đầu, rửa ruột và sử dụng than hoạt tính sau khi ổn định thì chuyển đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai. 

Bệnh nhân đã mua dự trữ ở nhà 100 viên với mục đích dùng cho bản thân và những người trong gia đình. Đây là trường hợp đầu tiên được cơ quan y tế y ghi nhận bị ngộ độc thuốc sốt rét do uống để dự phòng Covid-19. 

Rất nhiều chuyên gia y tế tại Việt Nam đã lên tiếng cảnh báo về việc người dân mua tích trữ thuốc trị sốt rét. Liều thuốc gây độc và liều thuốc chữa bệnh rất sát nhau, có thể rối loạn nhịp tim, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Thuốc này tại nước ta không thiếu, nhưng cần chỉ định của bác sĩ khi dùng để dự phòng hay điều trị bệnh do virus corona mới. 

Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP HCM cảnh báo người dân tuyệt đối không mua tích trữ thuốc chloroquine. Đây là hóa chất tổng hợp, có độc tính, sử dụng phải có chỉ định của bác sĩ.

Trên facebook cá nhân của mình, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và đồng nghiệp là dược sĩ Hà Quang Tuyến cũng cảnh báo về tác hại của việc tự ý sử dụng thuốc trị sốt rét (hoạt chất chloroquine và hydroxychloroquine).

Cụ thể, hydroxycloroquin/cloroquin từ trước đến nay vẫn thường được biết đến và sử dụng trong điều trị các bệnh lý sốt rét, bệnh viêm khớp dạng thấp, bệnh hệ thống như lupus ban đỏ...

Hydroxycloroquin là Cloroquin có gắn thêm nhóm (–OH) để giảm các tác dụng phụ so với Cloroquin thông thường cho dù vậy thuốc vẫn có rất nhiều tác dụng phụ. 

Chẳng hạn, mắt có thể bị phù, teo điểm vàng, rối loạn màu sắc, mất phản xạ hố võng mạc; ảnh hưởng đến thị trường mắt dẫn đến khó nhìn, khó đọc, sợ ánh sáng. Những tổn thương này có thể xảy ra ngay cả khi đã ngừng dùng thuốc.

Nó cũng gây ra các rối loạn tạo máu khác nhau như thiếu máu bất sản, mất bạch cầu hạt, giảm bạch cầu, thiếu máu, tan máu ở bệnh nhân thiếu hụt G6PD. Trong đó tác dụng phụ với tim mạch là nguy hiểm nhất, có thể dẫn đến xoắn đỉnh, rung thất và đột tử.

Theo PGS Hiếu thuốc này có thể có tác dụng điều trị Covid-19 nhưng hiện tại mới chỉ chứng minh được trên quy mô phòng thí nghiệm. Một số nghiên cứu lâm sàng không ngẫu nhiên, không đối chứng cũng cho thấy các tín hiệu khả quan về hiệu quả của thuốc. 

“Tuy nhiên cần lưu ý để đưa một thuốc ra áp dụng trong cộng đồng là một quy trình khắt khe cũng giống như thử nghiệm vắcxin vậy. Hiện tại Mỹ chỉ phê duyệt cho tiến hành thử nghiệm lâm sàng thuốc này chứ chưa cho sử dụng rộng rãi”, PGS Hiếu khuyến cáo.

Cũng theo ông, người dân không cần tích trữ thuốc này. Hydroxycloroquin/cloroquin là thuốc phải kê đơn, việc sử dụng thuốc như thế nào cho có hiệu quả (liều bao nhiêu, thời gian bao lâu) phải do bác sĩ quyết định. Người dân không thể tự sử dụng như các loại thuốc cảm cúm thông thường. Hiện tại, chưa có công bố chính thức của Tổ chức Y tế thế giới hay Bộ Y tế Việt Nam về việc điều trị bằng thuốc này.

Hydroxycloroquin/cloroquin có rất nhiều tác dụng phụ đã được ghi nhận. Bệnh nhân sử dụng thuốc phải được theo dõi các chức năng gan, thận, và thị lực tại các cơ sở y tế có chuyên môn. 

Hà An