Người nhiễm HIV có thể tham gia Bảo hiểm Y tế bằng cách nào?

Trong khi nguồn thuốc viện trợ miễn phí của quốc tế với Việt Nam đang cắt giảm dần thì điều may mắn là từ 15/8 bảo hiểm y tế đã chấp nhận hỗ trợ thanh toán phần lớn hoặc hoàn toàn thuốc ARV cho người bệnh suốt đời.

Mọi người đều cần tham gia Bảo hiểm Y tế (BHYT)

BHYT giúp giảm gánh nặng tiền bạc cho người tham gia bảo hiểm khi không may bị ốm đau, bệnh tật, tai nạn… Số tiền phải trả cho việc điều trị một số bệnh có thể lên tới hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng. Hầu hết người bệnh khó có thể trả được số tiền lớn đó nên việc điều trị luôn trở thành gánh nặng tài chính cho cả gia đình.

Với người nhiễm HIV, nguy cơ ốm đau nhiều hơn người khác. Khi điều trị bằng thuốc kháng virus (ARV), họ cần duy trì điều trị liên tục suốt đời.

Do nguồn thuốc viện trợ miễn phí của quốc tế sẽ dần cắt giảm nên từ 15/8, Quỹ BHYT Việt Nam đã hỗ trợ thanh toán phần lớn hoặc hoàn toàn tiền thuốc ARV cũng như các chi phí khám và điều trị bệnh liên quan. Vì vậy người nhiễm HIV nên nhanh chóng tham gia hoặc mua thẻ BHYT để yên tâm điều trị với thuốc ARV.

Theo ước tính sơ bộ từ, với mỗi người nhiễm HIV khi điều trị bằng thuốc ARV, Quỹ BHYT phải chi trả khoảng 6- 13 triệu đồng/người/năm cho tiền thuốc ARV và các chi phí xét nghiệm, thuốc nhiễm trùng cơ hội… Chưa kể người nhiễm HIV còn cần chi trả cho các chi phí khám chữa bệnh khác vì ai cũng có thể ốm đau và bệnh tật.

Người nhiễm HIV nên đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại nơi có khám bệnh, chữa bệnh HIV/AIDS
Người nhiễm HIV nên đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại nơi có khám bệnh, chữa bệnh HIV/AIDS

Theo quy định người dân nói chung và người nhiễm HIV có thể đăng ký khám chữa bệnh ban đầu đầu tại trạm y tế xã, trạm y tế quân dân y hay Trung tâm Y tế huyện có khám chữa bệnh, phòng khám đa khoa khu vực, các bệnh viện đa khoa tuyến huyện… Tuy nhiên người nhiễm HIV nên đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại các bệnh viện huyện có khám và điều trị HIV/AIDS (có điều trị bằng ARV) gần nhà vì có những lợi ích sau:

- Điều trị bằng thuốc ARV là liên tục và suốt đời, do vậy người nhiễm HIV sẽ dễ dàng đến các cơ sở y tế này để khám và điều trị HIV/AIDS.

- Thuận tiện hơn, không cần phải giấy chuyển tuyến. Mặc dù, người nhiễm HIV vẫn có thể đăng ký điều trị bằng thuốc ARV tại các cơ sở điều trị HIV/AIDS tuyến trên (tỉnh, thành phố,...) nhưng nếu không đúng tuyến thì mỗi năm vẫn cần giấy giới thiệu chuyển tuyến một lần.

- Kết hợp để khám và điều trị các bệnh khác. Bệnh viện đa khoa huyện có thể cung cấp hầu hết các dịch vụ kỹ thuật khám chữa bệnh phổ biến, do vậy người nhiễm HIV có thể kết hợp khi khám chữa các bệnh khác.

Hiện nay, Bộ Y tế cũng đã có hướng dẫn: Trường hợp có nhu cầu, người tham gia bảo hiểm nhiễm HIV được đăng ký khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu tại một trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu có khám bệnh, chữa bệnh HIV/AIDS trong địa bàn cấp huyện, cấp tỉnh. Như vậy rất thuận lợi cho người nhiễm HIV. Việc thay đổi nơi khám chữa bệnh ban đầu theo quy định của Luật BHYT cũng có thể được thực hiện vào đầu mỗi quý.

Thuốc ARV do BHYT thanh toán giống thuốc từ nguồn hỗ trợ quốc tế

Nhiều người lo lắng và cho rằng thuốc do BHYT mua sẽ là thuốc rẻ hoặc không tốt bằng thuốc ARV được viện trợ. Điều này là không đúng vì thuốc ARV dù nguồn viện trợ hay do nguồn BHYT chi trả cũng đều được Bộ Y tế điều phối và kiểm định nghiêm ngặt. Do vậy nguồn thuốc là giống nhau. Sự khác nhau chỉ là BHYT hay các tổ chức quốc tế chi trả tiền mua thuốc này thôi.

Tham gia và khám chữa bệnh bằng BHYT không ảnh hưởng đến bí mật thông tin cá nhân hoặc gia tăng kỳ thị phân biệt đối xử!

Bảo mật thông tin cá nhân người bệnh nói chung và người nhiễm HIV nói riêng đã được quy định bởi Luật khám, chữa bệnh và các quy định pháp luật khác. Việc người nhiễm HIV có thẻ BHYT khi khám chữa bệnh không làm thay đổi quy định này. Chỉ có người nhiễm HIV và bác sỹ mới biết được tình trạng nhiễm HIV, do vậy không ảnh hưởng đến lộ thông tin cá nhân hay tình trạng nhiễm HIV của người bệnh.

Khám, chữa bệnh bằng BHYT không dẫn đến kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV. Khi người nhiễm HIV đến khám, họ sẽ được đối xử và thực hiện khám, chữa bệnh như mọi người bệnh khác. Với quy trình khám, chữa bệnh sử dụng BHYT, HIV được xem như một bệnh truyền nhiễm khác, không ai tình trạng nhiễm của người bệnh. Như vậy, người nhiễm HIV cảm thấy được bảo mật thông tin và dễ dàng hòa nhập cộng đồng, tránh cảm giác bị kỳ thị phân biệt đối xử.

Người nhiễm HIV là lao động ngoại tỉnh vẫn có thể tham gia BHYT

Nhiều người nhiễm HIV đi lao động làm ăn xa nhà nên cho rằng không tham gia BHYT được. Tuy nhiên họ hoàn toàn vẫn có thể tham gia BHYT được với các lựa chọn sau:

- Đăng ký tạm trú tại cơ quan công an nơi đang tạm trú để lao động và có thể tham gia BHYT bình thường theo Luật BHYT hiện hành.

- Tham gia BHYT tại quê nhà nơi có hộ khẩu thường trú. Theo quy định hiện nay, tuyến khám chữa bệnh đã được thông đến tuyến huyện. Do vậy người nhiễm HIV vẫn có thể sử dụng thẻ để khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế nơi lao động tương đương với tuyến của nơi ghi trên thẻ BHYT hoặc cơ sở y tế khác nếu không có cơ sở tương đương.

H.T