Ngộ nhận khi tầm soát loại ung thư làm 20.700 người Việt chết mỗi năm

Tại hội thảo cập nhật tiến bộ trong điều trị ung thư phổi, do Bệnh viện TP Thủ Đức (TPHCM) tổ chức ngày 20/5, các chuyên gia đã có những chia sẻ xoay quanh câu chuyện tầm soát loại ung thư nguy hiểm trên.

Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Trí Thanh, Phó giám đốc điều hành, Bệnh viện TP Thủ Đức cho biết, ung thư phổi đứng đầu trong các bệnh ung thư thường gặp, cả tỷ lệ mắc mới và tỷ lệ tử vong trên thế giới.

Riêng tại Việt Nam, ung thư phổi xếp vị trí thứ 2 sau ung thư gan. Thống kê cho thấy, mỗi năm có khoảng 23.600 người phát hiện mắc mới và 20.700 ca tử vong mỗi năm vì ung thư gan ở nước ta.

Một số nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi cho người bệnh là hút thuốc lá, ô nhiễm môi trường, nghề nghiệp liên quan đến phóng xạ hoặc amiăng, yếu tố di truyền.

Ngày nay, với tiến bộ của y học nên việc chẩn đoán, điều trị và tiên lượng của bệnh ung thư phổi đã tốt hơn. Việc phát hiện sớm kết hợp với điều trị kịp thời có thể mang đến cho người bệnh cơ hội hồi phục thành công.

Giáo sư, bác sĩ Nir Peled (đến từ Trung tâm y tế Shaare Zedek, Israel) cho biết, tại nước của ông, tầm soát ung thư phổi là chương trình quốc gia, được thực hiện miễn phí. Người trên 50 tuổi và hút thuốc được xếp vào nhóm đối tượng nguy cơ. Để tầm soát ung thư, bệnh nhân sẽ được chụp CT phổi liều thấp, có thể kết hợp đánh giá chức năng hô hấp, khi phát hiện bất thường sẽ được chuyển lên các trung tâm điều trị chuyên sâu.

Bác sĩ Nir Peled nêu thực trạng, hiện nay có khá nhiều phương pháp tầm soát ung thư phổi xuất hiện, trong đó có việc xét nghiệm máu tìm các chỉ số như CEA, Cyfra 21-1..., được cho rằng có thể phát hiện sớm ung thư phổi.

Tuy nhiên, chuyên gia chia sẻ, đến nay vẫn chưa có bằng chứng khoa học khẳng định xét nghiệm máu có thể tầm soát chính xác ung thư. Thay vào đó, bệnh nhân phải được thực hiện kết hợp với các kỹ thuật khác (như CT phổi liều thấp) trước khi đưa ra kết luận. Ngoài ra, người dân cũng cần cân nhắc có nên xét nghiệm máu đơn lẻ hay không, vì chi phí sẽ cao, gây tốn kém.

Tương tự, bác sĩ Ooi Wei Seong, làm việc tại một trung tâm y tế ở Singapore chia sẻ, xét nghiệm CEA trong máu tìm ung thư chỉ đúng trong khoảng 20% trường hợp. Hơn nữa ở người đang hút thuốc, chỉ số này cũng tăng khi làm xét nghiệm chứ không ổn định.

Do đó tại Singapore, việc tầm soát ung thư phổi chủ yếu vẫn là kết hợp nhiều phương pháp, dựa trên thể trạng và khả năng kinh tế của từng bệnh nhân. Trong đó thường dùng nhất cũng là chụp CT phổi liều thấp.

Khi đã phát hiện khối u qua tầm soát, tùy tính chất và tình trạng khối u mà bác sĩ sẽ đưa ra hướng xử trí cụ thể. Nếu khối u còn nhỏ và lành tính sẽ được theo dõi định kỳ để kịp thời can thiệp khi có bất thường.

Tầm soát ung thư phổi cho người hút thuốc từ 20 gói/năm

Theo Bệnh viện Ung bướu TPHCM, chụp cắt lớp vi tính liều thấp (LDCT) là phương pháp sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh của phổi. Điều đặc biệt của phương pháp này là liều bức xạ rất thấp so với các phương pháp chụp CT thường quy khác, giúp giảm nguy cơ gây hại cho sức khỏe của bệnh nhân.

LDCT được sử dụng để phát hiện sớm ung thư phổi và các bệnh phổi khác ở những người có nguy cơ cao (như người hút thuốc lá hoặc đã từng hút thuốc lá, người tiếp xúc với các chất độc hại trong môi trường làm việc, trong đời sống hàng ngày) hoặc trong quá trình sàng lọc.

Thống kê cho thấy, năm 2022 Bệnh viện Ung bướu TPHCM có hơn 27.700 bệnh nhân mắc ung thư mới vào điều trị. Trong đó, bệnh nhân ung thư phổi mới là hơn 2.000 trường hợp, chiếm 7,3%.

Nhằm nâng cao nhận thức trong cộng đồng về bệnh ung thư phổi, Bệnh viện Ung bướu TPHCM tổ chức chương trình khám sàng lọc và phát hiện bệnh cho 600 người 50-80 tuổi, hút thuốc lá từ 20 gói/năm. Bệnh nhân sẽ được chụp CT liều thấp, được khám và tư vấn sức khỏe miễn phí.

Chương trình sẽ diễn ra vào thứ bảy và chủ nhật hàng tuần tại Bệnh viện Ung Bướu TP HCM cơ sở 2 (số 12 đường 400, phường Tân Phú, TP Thủ Đức), bắt đầu từ ngày 1/6 đến ngày 30/10, hoặc khi đủ số lượng đăng ký.

Người dân có thể gọi điện thoại trực tiếp vào tổng đài 1900.63.62.23 để đăng ký.