Mỗi năm có 1 triệu người vô tội tử vong do hút thuốc lá thụ động

Cô giáo mắc bệnh ung thư phổi do thói quen hút thuốc của chồng

Cách đây 3 năm, câu chuyện của cô giáo trẻ Nguyễn Thị Hương bị ung thư phổi do hút thuốc lá thụ động nhận được sự chú ý đặc biệt của cộng đồng.

Theo đó, khi phát hiện sức khỏe kém, chị Hương đi khám và rụng rời khi bác sỹ thông báo chị bị ung thư phổi. Điều đáng nói, nguyên nhân được các bác sỹ nghĩ đến nhiều nhất là do khói thuốc lá thụ động. Chẩn đoán này của bác sỹ khiến chị bất ngờ, bởi từ trước đến nay chị chưa từng hút thuốc. Tìm hiểu từ môi trường sống gia đình, chị Hương mới hiểu ra là do bị tiếp xúc với khói thuốc của chồng trong một thời gian dài.

Đang từ một cô giáo khỏe mạnh, dạy giỏi, sau mỗi giờ dạy học về chăm lo cho gia đình, dạy dỗ các con, cuộc sống của chị Hương thay đổi hoàn toàn từ khi mắc ung thư phổi. Đó là những đợt truyền hóa chất đến nôn mửa, đầu trọc lốc vì tác dụng của thuốc, không còn đủ sức khỏe để lên lớp dạy học.

Câu chuyện của chị Hương khi đó là lời cảnh tỉnh cho thói quen hút thuốc lá của nhiều người. Thực tế, theo các chuyên gia trường hợp của chị Hương không phải là hiếm. Bất cứ ai cũng có thể mắc các bệnh nguy hiểm do hút thuốc lá thụ động.

Khói thuốc lá làm ô nhiễm không khí, đặc biệt trong môi trường khép kín, tại các khu vực trong nhà. Đặc biệt, khói thuốc lá có thể tồn tại trong không khí tới năm giờ đồng hồ kể ca khi không còn nhìn thấy hoặc ngửi thấy. Điều đáng nói là khói tỏa ra từ đầu điếu thuốc lá đang cháy độc hại hơn khói thuốc lá do người hút hít vào do cháy ở nhiệt độ cao và không qua bộ phận lọc.

Một triệu nạn nhân vô tội tử vong do việc hút thuốc lá thụ động

Ông Kidong Park, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam cho hay, thuốc lá giết chết 8 triệu người mỗi năm, trong đó có tới một triệu nạn nhân vô tội do việc hút thuốc lá thụ động.

"Người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp 22 lần so với người bình thường, cứ 5 người hút thuốc thì có một người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, khó chữa trị", ông Kidong Park nói.

Đặc biệt, những người không hút thuốc tiếp xúc với khói thuốc tại nhà hoặc nơi làm việc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn 30% . Trẻ em trong độ tuổi đi học là con của những người hút thuốc có nguy cơ cao mắc bệnh hen suyễn hoặc bệnh hen suyễn của họ trở nên trầm trọng hơn.

Trên toàn cầu, ước tính mỗi năm có tới 165.000 trẻ em tử vong trước 5 tuổi do nhiễm trùng đường hô hấp dưới do hút thuốc lá thụ động.

Khói thuốc lá tác động tiêu cực vào các cơ quan sinh sản và làm tăng nguy cơ ung thư vú và đẻ non ở phụ nữ. Với phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc trong quá trình mang thai có thể gây biến đổi sự phát triển của bào thai, dễ sảy thai, đẻ non hoặc sinh con nhẹ cân.

Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam kêu gọi người dân hãy ngừng hút thuốc lá ngay hôm nay. Bởi, chỉ 2 tuần sau khi bỏ thuốc lá, chức năng phổi sẽ bắt đầu được cải thiện. Mười năm sau khi ngừng hút thuốc lá, nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi sẽ giảm xuống còn khoảng một nửa so với người tiếp tục hút thuốc. “Ngừng hút thuốc lá cũng là phương pháp điều trị hiệu quả nhất để làm chậm tiến triển của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính”, ông Kidong Park nói.

Tại Việt Nam, mỗi năm có đến 400.000 người tử vong mỗi năm do các bệnh liên quan đến thuốc lá, tính trung bình mỗi giờ có khoảng 5 người chết vì thuốc lá.

Để nâng cao nhận thức của người dân, Quỹ Phòng, chống tác hại của thốc lá, Bộ Y Tế đã phối hợp với các Bộ, ngành, các tỉnh thành phố triển khai công tác phòng chống tác hại của thuốc lá.

63 tỉnh thành phố đã lập Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá. Nhiều cơ quan, đơn vị đã đưa nội dung của PCTH thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hàng năm, đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị, đưa tiêu chí không hút thuốc tại nơi làm việc vào tiêu chuẩn thi đua khen thưởng của công chức, viên chức, người lao động.

Qua các hoạt động này, nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá đã tăng lên đáng kể. Theo báo cáo điều tra GATS năm 2015, tỷ lệ phơi nhiễm với khói thuốc thụ động giảm đángkể so với năm 2010 ở hầu hết các địa điểm: tại gia đình (từ 73,1% xuống còn 59,9%), tại nơi làm việc (từ 55,9% xuống còn 42,6%), tại các trường đại học, cao đẳng (từ 54,3% xuống còn 37,9%), trên phương tiện giao thông công cộng (từ 34,4% xuống còn 19,4%) và tại trường học (từ 22,3% xuống còn 16,1%).

Đặc biệt, 70% số người hút thuốc nói rằng họ đã cố gắng bỏ thuốc và 61% người không hút thuốc nói rằng họ đã khuyến khích người hút thuốc bỏ thuốc khi được tiếp nhận các thông tin từ chiến dịch truyền thông.