Lần đầu tiên phẫu thuật nội soi điều trị ung thư âm đạo “3 trong 1”

Ngày 8/5, BS Nguyễn Văn Tiến, Trưởng khoa Ngoại 1, Bệnh viện Ung Bướu TPHCM cho biết, tại đây vừa phẫu thuật nội soi thành công cho một ca bị ung thư âm đạo bằng kỹ thuật “3 trong 1”. Ê kíp đã thực hiện cùng lúc việc cắt tử cung tận gốc + Nạo hạch chậu 2 bên (type C1 có bảo tồn thần kinh) + cắt toàn bộ âm đạo, đồng thời nối dài lại âm đạo. 

Bệnh nhân vừa được thực hiện cuộc mổ là chị N.N.T. (42 tuổi) được chẩn đoán ung thư âm đạo ở vị trí 1/3 giữa với bướu kích thước khoảng 3x4 cm. Đây bệnh lý hiếm gặp ở nữ giới, ước tính mỗi năm có chưa đến 1/100.000 người mắc bệnh, và chiếm khoảng 2% trong các bệnh lý ung thư phụ khoa. Bệnh thường gặp ở phụ nữ lớn tuổi khoảng 50 – 60 và có xu hướng trẻ hóa, thường liên quan đến tình trạng nhiễm virus sinh u nhú ở người (human papillomavirus – HPV).

Sau hội chẩn, các bác sĩ đã quyết định thực hiện cuộc mổ để mở đường cho việc điều trị ung thư trên bệnh nhân bằng kỹ thuật mới lần đầu tiên thực hiện tại Việt Nam. Trải qua gần 4 giờ căng thẳng, kíp phẫu thuật Khoa Ngoại 1 đã cắt tử cung tận gốc, nạo hạch chậu 2 bên, cắt toàn bộ âm đạo và nối dài âm đạo, bằng phẫu thuật nội soi. Mặc dù trải qua ca mổ phức tạp, nhưng chỉ sau một ngày, bệnh nhân đã hoàn toàn tỉnh táo, đỡ đau hơn, vết mổ rất nhỏ bảo đảm tính thẩm mỹ. Hiện tại bệnh nhân đã ăn và đi lại bình thường.

Phân tích chuyên môn của BS Tiến chỉ ra, đối với ung thư âm đạo việc điều trị hiện nay được cá thể hóa cho từng bệnh nhân với 3 loại vũ khí: phẫu thuật - xạ trị - hoá trị. Trong đó, phẫu trị là vũ khí điều trị đầu tiên và quyết định sinh tồn cho bệnh nhân trong giai đoạn đầu và bệnh nhân còn trẻ.

Tuy nhiên phẫu thuật thường khó khăn do vị trí bướu âm đạo liên quan phức tạp với nhiều cơ quan quan trọng trong vùng chậu như bàng quang, niệu đạo, trực tràng. Đây cũng là phương pháp điều trị gây tàn phá nhất cho bệnh nhân. Nếu mổ lấy không đủ rộng, không đủ an toàn về mặt ung thư thì dễ tái phát, còn phẫu thuật triệt để trong những trường hợp bướu to, lan rộng thì cần phẫu thuật cắt âm đạo gần như hoàn toàn hay đoạn chậu (cắt toàn bộ các cơ quan trong vùng chậu).

Do đó bệnh nhân phải chịu đựng nhiều biến chứng như có thể phải mở hậu môn nhân tạo hay mở đường tiểu ra thành bụng suốt đời, làm ảnh hưởng nặng nề lên chất lượng sống và nhất là đời sống tình dục của bệnh nhân (vì phải cắt gần trọn âm đạo nên còn lại rất ngắn). Tuy nhiên, việc phục hồi chức năng tình dục hay giảm thiểu nguy cơ rối loạn chức năng tình dục sau phẫu thuật ung thư phụ khoa tại Việt Nam hiện nay vẫn chưa được quan tâm đúng mức.

Trước đây, tại khoa Ngoại 1 đã tiến hành phẫu thuật cắt tử cung, cắt toàn bộ âm đạo kèm theo vét hạch chậu qua mổ hở đường bụng. Khoảng 5 năm gần đây, khoa Ngoại 1, Bệnh viện Ung Bướu đã phẫu thuật nội soi thành công cho hàng trăm trường hợp điều trị ung thư nội mạc tử cung, ung thư cổ tử cung.

BS Tiến cho biết, trước tình hình ung thư phụ khoa ngày càng có nhiều bệnh nhân trẻ tuổi chúng tôi mong muốn cải tiến hơn nữa về kỹ thuật vừa giúp điều trị bệnh hiệu quả, vừa giúp bệnh nhân hồi phục nhanh, bảo đảm thẩm mỹ, nâng cao chất lượng sống nhất là chất lượng tình dục sau điều trị cho bệnh nhân ung thư phụ khoa.

Từ thực tế trên, các bác sĩ đã áp dụng nhiều kỹ thuật mới như: phẫu thuật nội soi cắt tử cung tận gốc và nạo hạch chậu 2 bên có bảo tồn thần kinh chi phối các cơ quan vùng chậu nhất là thần kinh sinh dục; cắt cổ tử cung tận gốc trong ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm, nối dài âm đạo, tạo hình âm đạo, âm hộ. Sau khi phẫu thuật âm hộ - âm đạo đảm bảo âm đạo của bệnh nhân vẫn còn “dài” đủ để đáp ứng nhu cầu cần thiết cho sinh hoạt vợ chồng.

Vân Sơn