Làm gì để phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt?

Tôi năm nay 51 tuổi, đi siêu âm nghe bác sĩ nói tôi bị tuyến tiền liệt to, tôi rất sợ bị ung thư. Vậy tôi xin hỏi chức năng sinh lý, triệu chứng và cách phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt? (Trịnh Thế Dũng, Đồng Nai)

Trong đời sống sinh lý, tạo hóa đã ban tặng cho nam giới một cơ quan sinh dục hết sức kỳ diệu, vừa là chức năng sinh lý của cơ thể vừa tạo nên thiên chức làm cha. Vì là cơ quan sinh dục, nên là vùng hết sức nhạy cảm với nhiều bệnh, từ bệnh viêm nhiễm thông thường đến các bệnh lây truyền qua đường tình dục, đặc biệt là các sang thương có nguồn gốc từ tế bào - tổ chức của tiền liệt tuyến, nên được gọi chung là ung thư tiền liệt tuyến.

Về phương diện sinh lý và giải phẫu, tuyến tiền liệt được hình thành chỉ có ở nam giới từ tuần lễ thứ 12 của thai kỳ và phát triển theo quá trình biệt hóa đến khi trẻ ra đời. Đến tuổi dậy thì tuyến tiền liệt tiếp tục phát triển và hoạt động như một tuyến sinh dục phụ, có trọng lượng khoảng 20 gam.

Tuyến tiền liệt nằm ngay sát cổ bàng quang, phía sau xương mu và trước trực tràng, chia thành 2 hoặc 3 thùy, bọc xung quanh một phần niệu đạo, là đoạn dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài khi đi tiểu

Tuyến tiền liệt cùng với mào tinh hoàn, bóng tinh, túi tinh tiết ra huyết tương Một trong những chức năng quan trọng của tuyến tiền liệt là sản xuất tinh dịch để làm môi trường thuận lợi cho tinh trùng hoạt động, tinh dịch có màu trắng như sữa, chứa thành phần chủ yếu là hoạt chất Prostate-Specific Antigen (PSA).

Về nguyên nhân gây bệnh, hiện tại các nhà khoa học vẫn chưa  biết rõ nguyên nhân cụ thể gây ra ung thư tiền liệt tuyến, nhưng họ đều thống nhất với nhau rằng khi lượng Prostate-Specific Antigen (PSA) của tuyến tiền liệt vào trong máu với nồng độ cao chứng tỏ có một quá trình hủy hoại của các tế bào tuyến tiền liệt, vì vậy khả năng nghi ngờ ung thư tăng cao.

Về triệu chứng, bệnh thường khởi đầu bằng triệu chứng rối loạn đi tiểu như tiểu đêm hoặc tiểu chậm và lắc nhắc, dần dần đi tiểu nhiều lần trong đêm, mỗi lần  đi tiểu, thường phải đứng một lúc lâu mới tiểu được. Nặng hơn, người có hiện tượng tiểu khó, đi tiểu phải rặn mới tiểu được và có cảm giác tiểu không hết nước tiểu trong bàng quang, phải cố gắng mới tiểu hết.

Ngày nay, nhờ những tiến bộ của y học, việc phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt chủ yếu dựa vào việc định lượng chất Prostate-Specific Antigen (PSA) trong máu, đây là yếu tố quan trọng cho những thay đổi của tuyến tiền liệt.

Bên cạnh Prostate-Specific Antigen tăng cao, để chẩn đoán xác định, người bệnh cần làm thêm siêu âm để đánh giá các yếu tố khác như kích thước khối u, tính chất đồng nhất hay không đồng thất trên siêu âm, mức độ xâm lấn, sau cùng người bệnh bắt buộc phải làm giải phẫu bệnh để chẩn đoán xác định.

Theo Sức khỏe và đời sống