Hai điều nhất định phải biết khi chọn men vi sinh

Hiện nay các sản phẩm probiotics hay còn gọi là men vi sinh đã dần trở thành giải pháp không thể thiếu trong việc chăm sóc sức khỏe gia đình, đặc biệt với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Men vi sinh có thể nói được ví như một loại “thần dược” giúp trẻ tiêu hóa khỏe, kích thích ăn ngon, tăng cường đề kháng…

Tuy nhiên, trên thị trường đang có quá nhiều loại men vi sinh, còn người dùng thì không phải ai cũng biết men vi sinh nào thực sự tốt. Trong cuộc trao đổi với bác sĩ Nguyễn Thị Việt Hà – Trưởng khoa Tiêu Hóa Bệnh Viện Nhi TW, bác sĩ có nhấn mạnh về hai lưu ý khi tìm hiểu về men vi sinh, để lựa chọn được những sản phẩm thực sự tốt.

Theo bác sĩ Việt Hà: “Men vi sinh tốt cần đạt được 5 tiêu chí theo tiêu chuẩn về Probiotic của WHO đó là (1) có nguồn gốc từ người; (2) được xác định các chủng đặc hiệu; (3) Có khả năng sống đến ruột già, mạnh và ổn định; (4) Có các bằng chứng khoa học chứng minh hiệu quả của men vi sinh trên lâm sàng; (5) đạt tiêu chuẩn sản xuất và an toàn cho người. Phần lớn các loại men vi sinh trên thị trường Việt Nam chưa đạt những tiêu chí cơ bản mà WHO quy định đối với loại sản phẩm này, mặc dù trên hình ảnh quảng cáo thể hiện các men vi sinh này đạt chuẩn theo các tiêu chí của WHO/FAO. Điều này có thể gây hại cho người dùng, đặc biệt là trẻ nhỏ”.

Theo WHO khuyến cáo, tiêu chí quan trọng nhất, đó là: “Cần phải được phân lập tới cấp Chủng”.

1. Cách nhận biết men vi sinh đã được phân lập tới cấp “chủng”

Trong một Chi vi khuẩn, có rất nhiều Loài vi khuẩn, và trong một Loài thì lại có rất nhiều Chủng vi khuẩn khác nhau.

WHO có khuyến cáo: “việc xác định được “chủng” vi khuẩn là cần thiết để biết tác dụng của Probiotic (men vi sinh). Nhưng hiện tại ở Việt Nam đa số những loại men vi sinh trên thị trường đều chưa được phân lập tới cấp “chủng”, trong số đó có rất nhiều loại men đang được quảng cáo rất nhiều. Và vấn đề nghiêm trọng hơn khi những men vi sinh chưa đạt chuẩn này tự nhận là “đã được phân lập tới cấp chủng”.

Bác sĩ Việt Hà khuyến cáo: “sử dụng men vi sinh cần xác định rõ chủng của loại lợi khuẩn được sử dụng làm men vi sinh cũng như các bằng chứng khoa học chứng minh hiệu quả của loại men này trên các bệnh lý cụ thể như vậy mới có thể mang lại được lợi ích về sức khỏe cho cơ thể”.

Hãy xem thành phần của loại men bạn đang dùng, tên của vi khuẩn có trong men vi sinh đó sẽ thể hiện ngay là nó đã được phân lập tới cấp chủng hay chưa.

Ví dụ: Lactobaccillus reuteri DSM 17938
Có nghĩa là:
- Chủng : DSM 17938
- Loài: reuteri
- Chi: Lactobaccillus

Tên của vi khuẩn thể hiện ngay nó là “Loài” hay “Chủng”. Hầu hết những cái tên đều được chia làm 3 phần là Chi – Loài – Chủng, nếu bạn chỉ thấy nó có 2 phần, tức là khả năng cao nó mới chỉ được phân lập ở cấp “Loài”.

Một điều cực kỳ quan trọng thứ hai trong lựa chọn men vi sinh, đó là: “Cần phải được chứng minh hiệu quả bằng nghiên cứu lâm sàng.”

2. Men vi sinh cần có nghiên cứu lâm sàng

WHO có khuyến cáo: “Thật đáng tiếc khi thực tế hiện nay có rất nhiều sản phẩm dán mác là probiotic (men vi sinh), nhưng lại chưa hề có nghiên cứu lâm sàng”.

Vậy nên mỗi chúng ta khi lựa chọn sản phẩm men vi sinh, đều nên tìm hiểu về việc “sản phẩm này có nghiên cứu lâm sàng hay chưa?”.

Bác sĩ Việt Hà khẳng định:
- Sử dụng men vi sinh nên theo khuyến cáo của thầy thuốc. Các thầy thuốc khuyến cáo sử dụng men vi sinh nên dựa trên các bằng chứng lâm sàng đánh giá vai trò của các chủng lợi khuẩn sử dụng để sản xuất men vi sinh.

- Những nghiên cứu trên vi khuẩn chưa được phân lập tới cấp chủng được xem là có độ tin cậy không cao.

Các nghiên cứu lâm sàng của sản phẩm nếu có thường đều sẽ được công khai, đăng tải tại những tổ chức uy tín. Hãy tìm hiểu về nghiên cứu trước khi quyết định sử dụng, chỉ có làm như vậy mới lựa chọn được loại men vi sinh tốt nhất.

Sử dụng men vi sinh để chăm sóc sức khỏe đang được cho là xu hướng mới của khoa học ngày nay vì tính an toàn rất cao và hiệu quả của nó. Sẽ rất thiệt thòi cho những ai còn nghi ngại về công dụng của dòng sản phẩm này, những cũng rất nguy ngại nếu sử dụng không đúng cách.