Điều trị sa sút trí tuệ trong Alzheimer bằng miếng dán

Tại hôi thảo ngày 8-9/5 tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh về “Chẩn đoán và điều trị bệnh sa sút trí tuệ dạng Alzheimer”, BS. Nagaendran Kandiah, Viện Khoa học Thần kinh Singapore, Ủy ban Nghiên cứu Y tế Quốc gia Singapore cho biết ở Đông Nam Á số lượng người sa sút trí tuệ lên tới 175,8 triệu người. Sau 20 năm số lượng người bị sa sút trí tuệ sẽ tăng lên gấp đôi.

Ở Việt Nam, theo GS. Phạm Thắng, Giám đốc bệnh viện Lão khoa Trung ương, khoảng 4,7% người trên 60 tuổi mắc bệnh. Ước tính Việt Nam có khoảng 377.000 người đang mắc căn bệnh này. Số lượng người mắc bệnh Alzheimer và các chứng suy giảm trí nhớ khác gia tăng mỗi năm khi tỷ lệ dân số già tăng lên.

Alzheimer là một bệnh lý về não tác động đến trí nhớ, suy nghĩ và hành vi, chiếm khoảng 60-80% các trường hợp suy giảm trí nhớ. Triệu chứng của Alzheimer gồm: hay quên, đãng trí, nặng hơn là lú lẫn, đi lạc đường và gặp khó khăn khi nói và viết.

Để phát hiện sớm bệnh lý sa sút trí tuệ, người ta thường dùng trắc nghiệm tâm lý còn gọi là thang đánh giá tình trạng tâm thần tối thiểu (MMSE: Minimum Mental State Evaluation).

Và khi phát hiện bệnh lý sa sút trí tuệ dạng Alzheimer với triệu chứng chính là hay quên, lú lẫn đang gia tăng ở người già, bệnh nhân sẽ thường được dùng các chất ức chế cholinesterase với tác dụng ức chế một hoặc cả hai enzyme chính tham gia vào việc giáng hóa Acetylcholine (enzyme AChE và BuChE), làm nồng độ Acetylcholine tăng lên trong khe synap và kích thích sự dẫn truyền thần kinh.

Tại Mỹ, từ năm 2007, loại thuốc có khả năng ứng chế cả 2 men AChE và BuChE dưới dạng miếng dán đã được đưa vào sử dụng trong điều trị sa sút trí tuệ dạng Alzheimer sau khi nghiên cứu IDEAL trên gần 1.200 bệnh nhân có khả năng bị Alzheimer cho thấy thuốc phóng thích qua da dạng miếng dán 10cm² có hiệu quả cải thiện trí nhớ ở bệnh nhân không kém hơn viên nang và tốt hơn giả dược đáng kể, và ít có tác dụng ngoại ý hơn so với dạng viên nang. Đồng thời giúp cải thiện sự tuân thủ điều trị cho bệnh nhân sa sút trí tuệ vốn hay quên uống thuốc bởi người thân có thể chủ động dán lên vùng lưng, vùng trên ngực hoặc phần trên cánh tay của bệnh nhân mỗi ngày.

Ở Việt Nam, thuốc này đã được cấp phép đưa vào điều trị sa sút trí tuệ dạng Alzheimer cũng như sa sút trí tuệ trong Parkinson từ nhẹ đến nặng vừa từ năm 2014.

Vân Ly