Điểm danh các loại u phổi lành tính

Trong đó bao gồm: u tuyến phế quản, hamartomas, và các u hiếm gặp hơn như u sụn, u xơ, u mỡ, u cơ trơn, u mạch, u quoái, khối u giả lympho, lạc nội mạc tử cung, u tiểu thể thần kinh phế quản. Nam giới mắc nhiều hơn nữ (với u tuyến phế quản và hamartoma), tuổi thường gặp 17-77 tuổi.

Các u phổi lành tính có thể phân loại theo mô bệnh học, lâm sàng (trong lòng phế quản hoặc nhu mô), đơn độc hay nhiều khối u, nguồn gốc của khối u hoặc phân loại theo: chưa rõ căn nguyên (hamartoma, tế bào sáng, u quái), biểu mô (papilloma, polyp), trung bì phôi (u xơ, u mỡ, u cơ trơn, u tế bào hạt, u máu) và các u hiếm gặp hơn như u nhầy kết hợp lymphoid, u amyloid...). Tuy nhiên u tuyến và hamatom là hay gặp nhất.

Hamartoma

Theo bác sĩ Bệnh viện Quân Y 103, Hamartoma (chondroadenomas) là u phổi lành tính hay gặp nhất chủ yếu ở người lớn. Khối u khu trú ở ngoại vi, bên trong có vôi hóa và xương (u sụn xương), xét nghiệm mô bệnh thấy tổ chức biểu mô và các tổ chức khác như mỡ, sụn.

U tuyến phế quản (Bronchial Adenoma)

U tuyến phế quản chiếm 50% các u lành tính ở phổi. Thuật ngữ này đôi khí bao hàm cả u carcinoid, carcinoma tuyến nang và carcinoma biểu mô nhày là các loại u ác tính thấp.

U tuyến nhầy (Mucous Gland Adenoma)

Đây là u tuyến phế quản lành tính còn gọi là u tuyến nang phế quản, xuất hiện ở phế quản lớn.

Các u hiếm gặp khác

U phế quản khí quản

- Nhiều u nhú thanh quản là bệnh do virus của đường thở trên, có thể lan xuống cây khí-phế quản.

- U nhú đơn độc thường có đường kính < 1,5 cm, tổn thương mô bệnh học giống như u nhú do virus.

- U nhú viêm là u nhú đơn độc tổ chức hạt xuất hiện trên nền một tổn thương viêm tại phổi.

- U nguyên bào cơ tế bào hạt có nguồn gốc tế bào thần kinh thường gặp ở đàn ông độ tuổi 30-50 năm .

- Các khối u nhu mô khác đôi khi xuất hiện trong lòng đường thở như u cơ trơn, u mỡ.

- U sụn khí quản (chondroma): U sụn khí quản là bệnh lành tính rất hiếm gặp, phát triển từ sụn khí quản vào lòng đường thở và ra ngoài thành khí quản. Có 2 loại u sụn khí quản là u sụn lành tính (chondroma) và chondrosarcoma (ác tính). Trong quá trình tiến triển chodonma có thể chuyển thành chondrosarcoma.

U sụn khí quản lành tính xuất hiện ở nam giới và độ tuổi 50-70, nguyên nhân liên quan đến sự xuất hiện của u chưa rõ. Triệu chứng lâm sàng của u sụn khí quản hay gặp là ho khan, khó thở khi gắng sức và tiếng Stridor. Hiếm khi xuất hiện ho máu, xẹp phổi hoặc viêm phổi tắc nghẽn.

Khi khối lan rộng ra ngoài, các triệu chứng hay gặp là hội chứng chèn ép tĩnh mạch chủ trên và hội chứng horner. 

U như mô đơn độc

- U máu xơ hóa là u hiếm gặp bắt nguồn từ tế bào biểu mô phế quản tận, cấu trúc không đều gồm vùng tế bào, cấu trúc dạng nhú, vùng xơ hóa, mạch máu. Khối u này thường gặp ở phụ nữ trung tuổi.

- Các khối u trung mô khác gồm u mỡ, u cơ trơn, u thần kinh, u xơ, u tế bào sáng lành tính, u quái, u hạt tương bào, u tổ chức bào xơ hóa, u vàng, u hạt thoái hóa hyaline pulmonary lạc nội mạc tử cung và u giả lympho.

- U thần kinh, u xơ thần kinh: riêng biệt hoặc liên quan đến bệnh Reicklinghausen thần kinh da. Đa số u ở trung thất sau, cạnh cột sống, nhưng cũng có thẻ gặp trong phổi hoặc dưới màng phổi trong bệnh xơ cứng não củ (phacomatose de buorneville) .

Phổi nhiều u nhu mô

Nhiều loại u này có nguồn gốc khác nhau, trong đó có hamartoma, u hạt hyalin hóa, u cơ trơn, u mạch máu xơ hóa.

Tam chứng Carney gồm: Sacôm cơ trơn dạ dày, u sụn phổi, u cận hạch cạnh thận. Tam  chứng này gặp ở phụ nữ.

Nhiều khối u nhỏ các tế bào thần kinh nội tiết rải khắp 2 phổi, thường gặp ở phụ nữ.