Để sẹo bớt xấu

Quan sát sự tiến triển

Sau một can thiệp phẫu thuật hay một thương tích, sẹo hình thành và thay đổi trong vòng 12 đến 18 tháng. Thoạt tiên, sẹo đỏ, hơi phồng và đau. Khoảng một tháng sau, sẹo hóa trắng. Đó là dấu hiệu tiến triển bình thường. Sẹo hóa trắng hoàn toàn sau 3 tháng, không đặt ra vấn đề gì về thẩm mỹ lẫn chức năng.

Càng trẻ, lên sẹo càng dễ

Da của trẻ sơ sinh (cho đến một tháng tuổi) rất mịn, dễ lên sẹo, còn da của người già kém đàn hồi, không còn tác dụng co kéo ảnh hưởng đến sự lên sẹo, ít khi gây “sẹo xấu".

Sẹo nơi trẻ em, trong khoảng 18 tháng và tuổi dậy thì, cần được chăm sóc chu đáo, vì màng nước - lipide của da, vẫn còn yếu (khô), da mỏng manh, chịu ảnh hưởng của sự biến đổi quan trọng về hormone, quá trình lên sẹo khó khăn và sẹo có xu hướng phì đại. Vì vậy, nếu có thể, nên hoãn những thủ thuật gây sẹo trong lứa tuổi này.

Dễ với người này, khó ở người khác

Với hiện tượng này ta chẳng thể làm gì được, vì sẹo có sự tác động của yếu tố di truyền. Chẳng hạn da đen dễ gặp nguy cơ sẹo lồi hơn so với da trắng; da mịn lên sẹo dễ dàng hơn so với da dày.

Điều này cũng giải thích sự lên sẹo khác nhau tùy theo các phần của cơ thể. Ở mí mắt, da rất mỏng, sự lên sẹo hầu như không gặp vấn đề gì, ở phần còn lại của mặt cũng vậy. Ngược lại, da dày hơn ở lưng, sẹo lâu lành hơn. Ở một số vùng, như cánh tay, nơi có sức căng lớn do có sự hiện diện của các cơ, sự lên sẹo không dễ dàng.

Mát-xa là việc cần làm

Để tránh sẹo bị cứng, hóa xơ, hãy áp dụng kỹ thuật mát-xa với 3 ngón tay của bàn tay (trỏ, giữa, áp út) xoa nhẹ bằng những động tác vòng tròn, trên vùng lên sẹo, như để dẫn lưu.

Thực hiện mát-xa mỗi ngày, trong vòng vài phút. Ta có thể mát-xa với tinh dầu hoa hồng nguyên chất để kích hoạt sự sinh da.

Những dấu hiệu đáng lo ngại

- Sẹo nhỏ hơn, nhưng vẫn đỏ.

- Sẹo lồi: sẹo dày lên và vượt quá rìa của vết thương, như một cái mầm.

- Sẹo lõm xuống: sẹo bị teo, da ở dưới co lại. Sử dụng băng nước – keo (pansements hydro-colloides) hay màng dính sẽ giúp sẹo không to ra.

- Sẹo phì đại: sẹo vẫn nhô cao, nằm bên trong rìa vết thương. Loại sẹo này không đáng sợ bằng loại sẹo lồi vì theo thời gian, nó có thể nhỏ dần đi, còn sẹo lồi không biến mất, khó chỉnh sửa, đôi khi vẫn đau dù đã qua một thời gian dài.

Làm cách nào để sẹo nhạt đi

Có những sẹo vẫn xấu, dù sau một năm. Khó có cách để nó biến mất, tuy vậy có thể làm nó nhạt bớt để “dễ coi" hơn:

Vật lý liệu pháp, với thủy liệu pháp ở áp suất cao, thường được tiến hành tại những cơ sở trị liệu với nước khoáng nóng.

- Tiêm cortisone vào bên trong sẹo để ngăn ngừa viêm.

- Mang plastic đúc khuôn nén để cải thiện trạng thái da, nhất là sau khi bị những vết phỏng rộng (thương thực hiện ở BV).

- Phẫu thuật để làm nhỏ bớt sẹo phì đại, hạn chế vận động của bệnh nhân, như sẹo ở cổ hay bàn tay.

Theo Phụ Nữ chủ nhật