Đau khớp gối nhiều năm kèm sưng phù toàn thân là dấu hiệu của bệnh gì?
(Dân trí) - Bà N.T.T, 60 tuổi, đau nhức hai khớp gối suốt 3 năm. Hiện các ngón chân sưng, đi lại khó khăn, mặt và cơ thể cũng sưng phù như bị tích nước. Mỗi khi đau quá, bà thường nhờ người thân ra tiệm thuốc gần nhà mua thuốc giảm đau và uống thêm thuốc Nam.
Gửi câu hỏi về chuyên trang Ngoại thần kinh - Cột sống, người thân của bà N.T.T kỳ vọng các bác sĩ tư vấn giải pháp hiệu quả để cải thiện sức khỏe của bà.
Với trường hợp này, theo ThS.BS Nguyễn Xuân Hảo - Khoa Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, ở người trên 60 tuổi, tình trạng đau khớp gối kéo dài nhiều năm thường liên quan đến thoái hóa khớp gối. Đây là bệnh lý mạn tính do sụn khớp bị bào mòn theo thời gian, gây đau, cứng khớp và hạn chế vận động.
Tuy nhiên, trường hợp của bà T không chỉ là biểu hiện của thoái hóa đơn thuần. “Người bệnh vừa bị thoái hóa khớp mạn tính, vừa có biểu hiện phù toàn thân thì không thể coi là một bệnh lý riêng lẻ. Nhiều khả năng đây là sự kết hợp giữa thoái hóa khớp mạn tính, bệnh lý nội khoa toàn thân và tác dụng phụ do lạm dụng thuốc”, bác sĩ Hảo phân tích.

Thoái hoá khớp gối lâu năm sẽ khiến việc điều trị trở nên khó khăn (Ảnh: BVCC).
Đau nhức khớp gối kéo dài có thể là biểu hiện của các bệnh lý khớp khác như viêm khớp dạng thấp hoặc gout. Sưng phù toàn thân cũng có thể là biểu hiện của suy thận, suy tim hoặc suy thượng thận do ảnh hưởng của thuốc. Những yếu tố này phối hợp với nhau có thể khiến tình trạng bệnh trở nên phức tạp.
Điểm đáng lo ngại là người bệnh đã nhiều lần tự ý mua dùng thuốc giảm đau và thuốc Nam. Thuốc giảm đau chỉ mang lại hiệu quả tạm thời, nếu lạm dụng có thể gây loét dạ dày, suy thận và tổn thương gan. Trong khi đó, nhiều loại thuốc Nam không rõ nguồn gốc chứa corticoid. Hoạt chất này tuy giúp giảm đau nhanh nhưng lại giữ nước, gây loãng xương và suy tuyến thượng thận; làm tình trạng sưng phù diễn tiến nặng hơn.
Đây là thói quen điều trị nguy hiểm, vừa không kiểm soát được bệnh khớp, vừa tiềm ẩn biến chứng toàn thân. Người bệnh cần được thăm khám kỹ lưỡng tại cơ sở y tế uy tín để xác định chính xác nguyên nhân và điều trị hiệu quả.
ThS.BS Nguyễn Xuân Hảo chia sẻ trường hợp điển hình khác đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn cho thấy hệ lụy của việc để bệnh kéo dài và lạm dụng thuốc.
Đó là ông N.V.H (69 tuổi, Bình Định) bị thoái hóa khớp gối trái hơn 10 năm, dẫn đến biến dạng lệch trục nặng, mỗi bước đi đều khập khiễng và đau đớn.
Dù đã uống nhiều loại thuốc khác nhau, bệnh tình của ông không thuyên giảm mà còn phải lệ thuộc vào thuốc và xuất hiện thêm nhiều biểu hiện bệnh lý toàn thân.
Khi đến bệnh viện, ông được chẩn đoán thoái hóa khớp gối độ IV. Sau khi điều trị ổn định các bệnh lý nền, người bệnh được chỉ định phẫu thuật thay toàn bộ khớp gối trái. Các bác sĩ khoa Chấn thương chỉnh hình tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn đã phẫu thuật thành công, giúp ông H. thoát khỏi cơn đau kéo dài, chân được chỉnh thẳng và vận động trở lại bình thường, các bệnh lý khác cũng từ đó được kiểm soát tốt.

Nhiều trường hợp lạm dụng thuốc dẫn đến thoái hóa khớp gối nặng (Ảnh: BVCC).
Theo bác sĩ Hảo, phương án điều trị tốt nhất không dựa trên một loại thuốc đặc hiệu nào. Sự xuất hiện đồng thời nhiều bệnh lý khiến việc chẩn đoán và điều trị trở nên phức tạp, đòi hỏi người bệnh phải được thăm khám toàn diện bởi bác sĩ chuyên khoa, thực hiện xét nghiệm máu, chẩn đoán hình ảnh (chụp X-quang, siêu âm khớp, siêu âm tim) và kiểm tra chức năng thận. Dựa vào kết quả, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ phù hợp, có thể kết hợp điều trị nội khoa, thay đổi lối sống hoặc can thiệp chuyên sâu nếu cần thiết.
“Thoái hóa khớp gối ở giai đoạn sớm có thể kiểm soát bằng thuốc và thay đổi lối sống nếu người bệnh tuân thủ đúng phác đồ. Tuy nhiên, nhiều người lại tự ý lạm dụng thuốc giảm đau hoặc thuốc Nam không rõ nguồn gốc. Hệ quả là vừa phụ thuộc thuốc, vừa tiềm ẩn nguy cơ suy thận, suy thượng thận, loãng xương, loét dạ dày. Khi bệnh tiến triển nặng, việc điều trị trở nên phức tạp hơn, buộc phải can thiệp bằng các phương pháp tốn kém như phẫu thuật thay khớp. Đây là thói quen điều trị nguy hiểm cần sớm thay đổi”, bác sĩ Hảo cảnh báo.
Bác sĩ Hảo đưa ra lời khuyên dành cho người bệnh là chủ động thăm khám sớm tại bệnh viện uy tín có chuyên khoa cơ xương khớp và nội khoa tim - thận. Mang theo đầy đủ hồ sơ y tế, bao gồm đơn thuốc, phim chụp, kết quả xét nghiệm (nếu có) để thuận tiện cho việc đánh giá.
Tuyệt đối không tự ý mua thuốc, đặc biệt là thuốc Nam hoặc thuốc giảm đau kéo dài khi chưa có chỉ định. Tuân thủ phác đồ điều trị, đồng thời duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý và vận động nhẹ nhàng để bảo vệ khớp.
“Điều cốt lõi là phải xác định đúng nguyên nhân. Nếu chỉ tập trung điều trị giảm đau mà bỏ qua các bệnh lý đi kèm, người bệnh có nguy cơ phù nặng, suy kiệt, thậm chí gặp biến chứng nguy hiểm”, bác sĩ Hảo nhấn mạnh.
Gửi câu hỏi cho các bác sĩ để được tư vấn về tình trạng sức khỏe của bạn và người thân tại đây.