Đại phẫu trên trái tim “tí hon” viết tiếp sự sống cho bé 3 ngày tuổi

Đó là trường hợp của bé gái con sản phụ N.T.Tr. (26 tuổi) vừa được Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi Đồng 1 phối hợp cứu sống. Trong quá trình khám thai định kỳ, ở tuần 22 thai nhi đã được chẩn đoán chuyển vị đại động mạch và theo dõi thai kỳ tại Bệnh viện Từ Dũ. Trong thời gian được chăm sóc các bác sĩ đã tư vẫn sản phụ đến siêu âm tim thai và tham vấn tim thai tại Bệnh viện Nhi Đồng 1.

Những thông tin chuyên môn của bác sĩ đã giúp người mẹ và thân nhân hiểu rõ các bất thường cũng như lộ trình sẽ phải thực hiện sau sanh cho bé để tránh nguy hiểm đến tính mạng. Nhờ hỗ trợ tư vấn, đồng hành của các bác sĩ ở cả 2 bệnh viện, tinh thần của người mẹ và gia đình vững vàng, đặt niềm tin vào ê kíp tiền sản Từ Dũ và tim mạch BV Nhi Đồng 1.

Gần cuối thai kỳ, bé được kiểm tra kỹ tim thai sẵn sàng phương án chuyển ngay tới Bệnh viện Nhi Đồng 1 sau sanh khi rời khỏi bụng mẹ. Bệnh nhi được chào đời bằng phương pháp sinh thường lúc 20 giờ ngày 6/8 tại Bệnh Từ Dũ, với cân nặng gần 3,2kg. Đúng như tiên lượng của các bác sĩ, ngay sau sinh bệnh nhi bị tím dần, ngay sau đó bé được chuyển sang Bệnh viện Nhi Đồng 1 kèm hướng dẫn xử trí sau sinh với tiên lượng phải truyền thuốc và thông tim mở vách liên nhĩ trước khi phẫu thuật triệt để.

Ngay khi được chuyển đến khoa Cấp cứu, bệnh nhi được lập tức được hỗ trợ hô hấp (đặt nội khí quản, thở máy) các bác sĩ khoa tim mạch tiến hành siêu âm tim, đánh giá cấu trúc giải phẫu và truyền thuốc duy trì ống động mạch.

BS Đào Thị Cẩm Giang, khoa Tim Mạch, cho hay: Đến 7h sáng 7/8 bé ngày càng tím, sốc, toan chuyển hóa và nhận thấy máu đỏ không thể trộn đủ ở tầng nhĩ. Ê kíp tim mạch nhanh chóng hội chẩn và quyết định làm thông tim mở vách liên nhĩ cấp cứu. Tuy nhiên, điều không may là vách liên nhĩ rất dày chỉ mở được một phần, nỗ lực của ê kíp can thiệp đã giúp bé vượt qua cơn nguy kịch ổn định dần sau 8 giở hồi sức tích cực.

Sáng 8/8 sức khỏe bệnh nhi tạm ổn nhưng phải dùng thuốc vận mạch rất cao, nhịp tim rất nhanh và khó có thể duy trì tình trạng kéo dài, nguy cơ rơi vào tình trạng sốc tim lần thứ 2. Bệnh viện đã tổ chức cuộc hội chẩn liên chuyên khoa ngay tại giường của bé để tìm giải pháp cứu chữa. Các bác sĩ đã thông nhất hội chẩn, quyết định sẽ mổ ngay cho bệnh nhi với hi vọng “còn nước còn tát” gần 20 y bác sĩ và kỹ thuật viên đã hủy mọi hoạt động của buổi chiều, tập trung cứu bệnh nhi.

Sau khi được ngân hàng máu chuẩn bị đủ lượng máu cần thiết, cuộc mổ cho bệnh nhi được bắt đầu khoảng 14 giờ cùng ngày, các bác sĩ đã tỉ mẫn đến từng chi tiết nhỏ trên trái tim “tí hon” của bệnh nhi mới được 3 ngày tuổi để sửa chữa khiếm khuyết của tạo hóa. Sau 8 giờ nỗ lực, cẩn trọng từng đường dao, mũi chỉ trong phòng mổ, trái tim nhỏ bé đã được bác sĩ phẫu thuật triệt để chuyển gốc 2 đại động mạch về vị trí bình thường. Sau gần 2 tuần phẫu thuật, sức khỏe của bệnh nhi đã bình phục tốt, cháu bú khỏe tăng cân đều.

Phân tích chuyên môn của các bác sĩ chỉ ra, chuyển vị đại động mạch là bệnh lý 2 gốc động mạch nối ngược bên nhau. Bình thường, động mạch phổi nối với thất phải đưa máu đen từ thất phải lên phổi để lấy oxy, giúp máu đen biến thành máu đỏ, máu đỏ về tim trái và qua động mạch chủ đi nuôi cơ thể. Vì 2 đại động mạch này hoán đổi vị trí của nhau nên sau sinh khi bé tự thở, nguồn oxy do máu mẹ cung cấp bị cắt, toàn thân của bé sẽ tím vì được nuôi bằng máu đen.

Đây là bệnh tim bẩm sinh cần phối hợp sản nhi, cần can thiệp trong thời kỳ sơ sinh, cần truyền thuốc ngay sau sinh để mở ống động mạch, cần thông tim để mở vách liên nhĩ, cần mổ tim để chuyển hai đại động mạch về vị trí bình thường, tránh nguy cơ bé quá tím, oxy không đủ, có thể nguy hiểm đến tính mạng. Trung bình mỗi năm Bệnh viện Nhi Đồng 1 tiếp nhận khoảng 20 đến 30 bệnh nhân, trong đó có khoảng hơn 100 ca đã mổ với kết quả tốt. Tuy nhiên hầu hết đều đến bệnh viện trong tình trạng tím nặng khi không được chẩn đoán tiền sản.

Vân Sơn