“Cuộc chiến” của mẹ Việt về kháng kháng sinh

Kháng kháng sinh, mối nguy từ sự lạm dụng

Mở đầu bài viết “Siêu vi khuẩn và cuộc chiến với loài người”, BS Hùng kể lại câu chuyện vừa tiếp nhận một bệnh nhân viêm phổi mà các bác sĩ đành ngậm ngùi “bó tay” vì siêu vi khuẩn kháng tất cả các loại kháng sinh hiện có. Điều này đồng nghĩa khi các vũ khí y học tối tân phải “đầu hàng” siêu vi khuẩn, mọi phương án điều trị bằng kháng sinh đều vô nghĩa và “ánh sáng” duy nhất chỉ trông mong vào hệ miễn dịch của bệnh nhân.

Đáng lo hơn cả, BS Hùng tiết lộ, KKS không hiếm và loài vi khuẩn KKS mạnh nhất lại xuất phát từ chính những con vi khuẩn có thể gặp ở bất cứ đâu như E.coli hay trực khuẩn mủ xanh. Những loại vi khuẩn phổ biến này chỉ trở nên nguy hiểm do được “dung dưỡng” bởi thói quen dùng kháng sinh bừa bãi, bất hợp lý.

Theo BS, tình trạng mua bán thuốc không theo đơn, chia sẻ các đơn thuốc tự điều trị giữa cộng đồng bỉm sữa đã và đang mở đường cho những hậu quả không đáng có cho chính con trẻ.

“Mấu chốt là phòng còn hơn chống, đừng tạo điều kiện cho các “siêu chiến binh” này xuất hiện. Việc đề phòng nhiễm khuẩn không đến nỗi phức tạp, chỉ cần vệ sinh sạch sẽ thân thể hàng ngày và tập luyện cho hệ miễn dịch đã đủ giúp cơ thể chiến thắng phần lớn các mầm bệnh”, sống khoẻ từ những biện pháp bảo vệ đơn giản mà hữu hiệu là thông điệp chốt lại status của BS Hùng.

Khi mẹ Việt vào cuộc, dùng kháng sinh thế nào cho đúng?

Nội dung bài chia sẻ của BS Hùng đã thu hút cả những phụ huynh nổi tiếng, có sức ảnh hưởng như Thuỳ Minh, Uyên Bùi, Thu Hà, Minh Trang và Diệp Chi.

MC Diệp Chi tỏ ra đồng cảm với tâm trạng “đứng ngồi không yên” khi chăm con ốm của các phụ huynh, nhưng cũng kêu gọi mọi người hành động với một cái đầu lạnh thay vì tuỳ tiện cho con dùng kháng sinh. “Biết là con ốm ai cũng sốt ruột nhưng trong mọi tình huống, cha mẹ cần bình tĩnh xử trí, hạn chế tối đa những phương pháp chỉ giúp đối phó tạm thời mà lại ảnh hưởng lâu dài đến sức khoẻ của con”.

Trong khi đó, MC Minh Trang nhìn thấy chính mình và bố mẹ trong câu chuyện của BS Hùng, “cứ cảm, ho, sổ mũi… là đi bộ ra hiệu thuốc đầu ngõ, trình bày chưa đến một phút là được đưa cho một nắm kháng sinh”. Không ủng hộ sự nở rộ của các “bác sĩ Google” và khẳng định kháng sinh cũng như con dao hai lưỡi, song mẹ Minh Trang cũng bày tỏ: “Chúng ta và việc lạm dụng kháng sinh không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến báo động kháng kháng sinh bởi vi khuẩn cũng luôn luôn thay đổi để có thể sống sót và sinh sôi.”

Nổi tiếng là bà mẹ có nhiều quan điểm mới mẻ về cách nuôi dạy con, Uyên Bùi thẳng thắn phản đối sự “liều” của nhiều phụ huynh khi cho con uống thuốc vô tội vạ không theo chỉ định của bác sĩ: “Đừng nghĩ chỉ cần con bạn không uống kháng sinh là đã an toàn. Tổ chức Y tế Thế giới - WHO đã phải triển khai bao chiến dịch dài hạn để nâng cao nhận thức về tình trạng KKS, để tránh đẩy chúng ta vào kỷ nguyên hậu kháng sinh vô cùng khủng khiếp”. Tác giả sách “Để con được ốm” cũng khuyên các phụ huynh, thay vì “chia sẻ vô tội vạ các đơn thuốc kháng sinh”, hãy phòng tránh bệnh bằng cách giữ gìn vệ sinh thân thể, rửa tay và tắm thật kỹ với xà phòng diệt khuẩn, cho trẻ vận động ngoài trời nhiều hơn.

Đồng quan điểm với mẹ Uyên Bùi, Thu Hà – nickname mẹ Xu Sim cũng không tán đồng tình trạng “kháng sinh mà bán như bán rau, uống linh tinh, không theo đủ liệu trình”, làm cơ thể bị lờn thuốc. “Cuộc đời con còn rất dài các mẹ ạ, phải kiên nhẫn!”, mẹ Thu Hà nhắc nhở.

VJ Thuỳ Minh cũng không đứng ngoài cuộc. Chị tỏ ra tâm đắc với chia sẻ của BS Hùng và cho biết mình cố gắng chọn phương pháp phòng còn hơn chống. “Không thể cứ bệnh là dễ dàng chọn ngay một loại thuốc kháng sinh, phụ thuộc hoàn toàn vào nó và cơ thể thì trở thành èo uột. Vì thực tế là, chính do tâm lý ỷ lại mà đám vi khuẩn giờ rất nhiều loại đã KKS và phát triển ghê gớm hơn bao giờ hết”.

Làm xôn xao mạng xã hội với nhiều ý kiến đa chiều nhưng tựu trung, các bậc cha mẹ đều bày tỏ sự lo ngại khi KKS đang ngày một trầm trọng hơn, đe doạ tương lai của chính con cái mình. Bên cạnh đó, giải pháp để đề phòng nhiễm khuẩn, nâng cao sức đề kháng cho bé bằng những thói quen đơn giản cũng là chủ đề nhận được sự quan tâm đông đảo.

Tại Việt Nam, Bộ Y tế cũng đã thực hiện nhiều chương trình truyền thông để hạn chế tình trạng KKS ở cộng đồng. Trong khuôn khổ chương trình hợp tác truyền thông “Vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn”, Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế và Quỹ Unilever Việt Nam, nhãn hàng Lifebuoy sẽ đồng hành cùng đem đến các chương trình tích hợp nhiều kiến thức bổ ích để phòng ngừa nhiễm khuẩn, nâng cao ý thức vệ sinh cá nhân trong cộng đồng, từ đó góp phần làm giảm vấn nạn KKS ở nước ta.