1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Covid-19 liên tục tiến hóa, biến thể mới XBB.1.16 tăng lây nhiễm ở châu Á

Hoàng Lê

(Dân trí) - Biến thể XBB.1.16 đã được phát hiện ở hơn 20 quốc gia, với 712 chuỗi gen, góp phần vào làn sóng tăng cao ca Covid-19 tại Ấn Độ và một số nước châu Á.

Ngày 20/4, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TPHCM (HCDC) cho biết, cũng như các loại virus khác, SARS-CoV-2 liên tục tiến hóa do sự biến đổi trong bộ gen, tạo ra các biến chủng và biến thể.

Gần 50.000 biến thể của SARS-CoV-2 được ghi nhận

Theo báo cáo hàng tuần của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về thông tin dịch tễ của Covid-19, từ ngày 13/3 đến ngày 9/4 (28 ngày), toàn thế giới đã ghi nhận 49.809 biến thể của SARS-CoV-2. Hiện nay, có 1 biến thể nằm trong diện đáng quan tâm (VOI) là XBB.1.5 và 7 biến thể được theo dõi (VUMs).

Trên toàn cầu, XBB.1.5 vẫn là biến thể phổ biến nhất, đã được phát hiện tại 95 quốc gia, chiếm tỷ lệ gần 48% số ca mắc trong tuần 12. Tỷ lệ này tăng so với 4 tuần trước (40%).

Covid-19 liên tục tiến hóa, biến thể mới XBB.1.16 tăng lây nhiễm ở châu Á - 1

SARS-CoV-2 liên tục tiến hóa với rất nhiều biến thể (Ảnh minh họa: HCDC).

Tại TPHCM, sau khi tiến hành giải trình tự gen SARS-CoV-2 từ các bệnh nhân dương tính trong giai đoạn 11/1-20/3, địa phương đã ghi nhận 1 mẫu là biến thể XBB.1.5. Đây cũng là ca mắc biến thể XBB.1.5 đầu tiên tại Việt Nam.

Theo chuyên trang y sinh học biorxiv, hiện nay chưa có báo cáo từ phòng thí nghiệm, hay từ các nước trên thế giới thể hiện mối liên quan của các chủng trong VOI và VUM với tình trạng bệnh nặng hơn của Covid-19 trên toàn cầu.

Tại khu vực châu Á, có hơn 80.000 ca nhiễm mới đã được báo cáo mới đây, tăng gần 6 lần so với 28 ngày trước đó. 7/11 quốc gia có dữ liệu cho thấy, số ca mắc mới tăng từ 20% trở lên, với tỷ lệ tăng nhiều nhất được báo cáo ở Nepal, Ấn Độ và Maldives.

Số ca tử vong mới 28 ngày qua tại khu vực châu Á cũng tăng gấp 2 lần so với giai đoạn 28 ngày trước đó, với 309 trường hợp tử vong được báo cáo. Ấn Độ, Indonesia và Thái Lan là các nước báo cáo số tử vong mới cao nhất.

Covid-19 liên tục tiến hóa, biến thể mới XBB.1.16 tăng lây nhiễm ở châu Á - 2

Tình hình dịch bệnh Covid-19 tại châu Á 4 tuần qua (Ảnh: WHO).

Biến thể XBB.1.16 lây lan nhanh ở châu Á

Từ ngày 22/3, WHO đã bổ sung biến thể XBB.1.16 trong danh sách các biến thể đang theo dõi. Biến thể này đã được phát hiện ở hơn 20 quốc gia, góp phần vào làn sóng tăng cao ca Covid-19 tại Ấn Độ và một số nước châu Á. Cụ thể, số nhiễm hàng ngày ở Ấn Độ đã tăng lên 10.000 ca, tỷ lệ dương tính hiện là 4,2%.

Theo WHO, tính đến ngày 27/3, có tổng cộng 712 chuỗi gen XBB.1.16 được phát hiện ở 21 quốc gia. Điều may mắn là cho đến nay, các báo cáo không cho thấy sự tăng lên về số người nhập viện, số người chuyển vào khoa chăm sóc tích cực hoặc tử vong do XBB.1.16.

Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm gần đây về XBB.1.16 cho thấy, biến thể này có tốc độ tăng trưởng cao hơn so với XBB và XBB.1.5. Tuy nhiên, đặc tính xâm chiếm hệ miễn dịch của chúng vẫn giống nhau.

Covid-19 liên tục tiến hóa, biến thể mới XBB.1.16 tăng lây nhiễm ở châu Á - 3

Y bác sĩ của Trung tâm Y tế quận Tân Bình, TPHCM đi vận động người dân tiêm ngừa Covid-19 trong trang phục lọ vaccine (Ảnh: Sở Y tế).

Các chuyên gia sức khỏe hiện vẫn kêu gọi mọi người giữ an toàn và tuân thủ các biện pháp chống Covid-19. Riêng tại TPHCM, trước nguy cơ dịch bệnh Covid-19 có thể bùng phát trở lại do miễn dịch cộng đồng có xu hướng giảm và sự xuất hiện của các biến thể phụ của Omicron, ngày 20/4, Sở Y tế cho biết đã chính thức tái kích hoạt "Chiến dịch bảo vệ người thuộc nhóm nguy cơ".

Ngành y tế TPHCM kêu gọi người dân không hoang mang nhưng cũng không lơ là chủ quan, tuân thủ chặt chẽ các khuyến cáo phòng, chống dịch Covid-19 theo thông điệp 2K (khẩu trang, khử khuẩn) và vaccine, có ý thức trách nhiệm bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng.