Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần

Toàn Thịnh

(Dân trí) - Khi bị căng thẳng kéo dài, con người sẽ có những biểu hiện về tâm lý, cảm xúc bất thường. Điều đó gây ra nhiều khó khăn trong cuộc sống và công việc, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần.

Bên cạnh có thể dẫn đến các tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần, căng thẳng và mệt mỏi kéo dài còn có thể gây ra những bệnh lý nguy hiểm khác. Vậy những nguy cơ của căng thẳng kéo dài ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?

Căng thẳng là gì?

Theo ThS.BS Nguyễn Trung Nghĩa - Đơn vị Tâm lý Tâm thần, Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn: "Căng thẳng là phản ứng của tâm lý và cơ thể trước mối đe dọa hay sự thay đổi từ môi trường. Khi gặp tác nhân gây căng thẳng, mỗi người không chỉ cảm thấy căng thẳng về tâm lý; mà cơ thể cũng có nhiều thay đổi để ứng phó với tình huống như: cơ bắp căng cứng, tim đập nhanh, hơi thở gấp gáp hơn, đồng tử giãn ra, đường huyết và huyết áp tăng; nhiều năng lượng, hay đầu óc tỉnh táo… để sẵn sàng đối mặt và giải quyết các tình huống đe dọa hay ứng phó với những thay đổi".

Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần - 1
Căng thẳng kéo dài làm đảo lộn cuộc sống (Nguồn: Freepik)

Căng thẳng kéo dài tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác

Nguy cơ mắc bệnh trầm cảm: căng thẳng là một phần bình thường của cuộc sống, nhưng khi những cảm xúc như tuyệt vọng, kiệt quệ, căng thẳng kéo dài và không thể biến mất, khi đó bạn có thể bị trầm cảm.

Trầm cảm là căn bệnh rối loạn tinh thần phổ biến, biểu hiện qua nỗi buồn dai dẳng và không có hứng thú hoặc niềm vui trong các hoạt động được xem bổ ích hoặc thú vị trước đó.

Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần - 2
Mất đi hứng thú vào các niềm vui của cuộc sống (Nguồn: Freepik)

Rối loạn lo âu: ở Mỹ, rối loạn lo âu được cho là dạng bệnh tâm thần nhẹ. Tuy nhiên, ở Việt Nam, nhiều người chưa chấp nhận việc mình bị bệnh tâm thần; vì cho rằng đây là một loại bệnh trầm trọng.

Người bệnh thường hay né tránh đi khám bệnh tại các chuyên khoa tâm thần. Thay vào đó, người bệnh sẽ đi khám ở những chuyên khoa khác như tim mạch, thần kinh,… và né tránh, không hợp tác khi bác sĩ khuyên đến chuyên khoa tâm thần thăm khám.

Một điều nguy hiểm hơn là rối loạn tâm thần thường xuất hiện đồng thời với các bệnh khác như trầm cảm, rối loạn hành vi, rối loạn quá trình tiêu hóa và các diễn biến tâm lý phức tạp khác,... Điều này dẫn đến bệnh nhân có nhiều diễn biến phức tạp về tâm lý như dễ rơi vào trạng thái sợ hãi, mất niềm tin, rối loạn giấc ngủ, tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính khác.

Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần - 3
Người mắc căng thẳng kéo dài dễ rơi vào trạng thái sợ hãi và rối loạn lo âu (Nguồn: Freepik)

Thay đổi tính cách và hành vi: những thay đổi về tính cách sau đây có thể xảy ra ở những người bị căng thẳng kéo dài như: cáu gắt, thù địch, thất vọng, tức giận, cảm xúc và hành vi hung hăng, giảm quan tâm đến ngoại hình, không còn kỷ luật về giờ giấc, bị ám ảnh về điều gì đó trong thời gian rất lâu, giảm hiệu quả công việc, nói dối hoặc kiếm cớ để che đậy, phòng thủ và nghi ngờ quá mức, tự cô lập bản thân, tính bốc đồng,…

Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần - 4
Căng thẳng quá mức sẽ làm thay đổi hành vi (Nguồn: Freepik)

Dành thời gian để tầm soát mức độ lo âu 

Điều quan trọng là bạn cần tìm hiểu về căng thẳng và các biểu hiện để tự nhận biết được sớm mức độ căng thẳng của bản thân. Bạn có thể sử dụng các công cụ lượng giá tâm lý (hay các bài test tâm lý) để đánh giá tình trạng hiện tại, xem mình có đang stress quá mức, có đang gặp phải các dấu hiệu của trầm cảm, lo âu; hay các rối loạn khác liên quan đến stress không. Bạn chỉ mất vài phút để hoàn thành các hỏi trắc nghiệm tâm lý này.

Hiện tại các công cụ này đang được cung cấp miễn phí tại trang  https://grapsy.vn/benh-nhan/ kèm với các hướng dẫn chi tiết, diễn giải kết quả kiểm tra và hướng xử trí tiếp theo.