Cách hô hấp nhân tạo cho trẻ bị đuối nước

Trẻ em Việt Nam ít được học bơi bài bản. Trong khi đó, ở các nước phát triển, người ta khuyến cáo cha mẹ nên cho con đi học bơi từ khi tròn 1 tuổi (nếu trẻ phát triển chậm tinh thần và thể chất thì để muộn hơn). Tất nhiên, không phải cứ biết bơi là không chết đuối.

Để tránh chết đuối, có nhiều điều khác phải dạy cho trẻ và cả người lớn: không đi vào những nơi nguy hiểm, biết cách gọi người giúp đỡ khi cần thiết, sử dụng phao cứu sinh đạt tiêu chuẩn. Và có một kỹ năng cần thiết mà các bậc ông bà, bố mẹ nên biết đó là cách hô hấp nhân tạo (tức hà hơi thổi ngạt và ép tim ngoài lồng ngực) cho trẻ 1 - 8 tuổi:

1. Kiểm tra phản ứng. Lắc hoặc vỗ nhẹ vào đứa trẻ. Kiểm tra xem trẻ có cử động hoặc hoặc phản ứng gì không. Hỏi to trẻ “Con/cháu có sao không?”

2. Nếu trẻ không có phản ứng, tìm kiếm sự cứu giúp ngay. Nhờ ai đó gọi cấp cứu và đi lấy một máy trợ tim tự động bên ngoài (AED) nếu có. Không được để đứa trẻ nằm một mình để đi gọi cấp cứu hoặc lấy máy AED cho đến khi bạn đã thực hiện hô hấp nhân tạo cho trẻ trong khoảng 2 phút.

4. Làm thông đường hô hấp. Nâng cằm đứa trẻ lên bằng một tay. Đồng thời, dùng tay kia ấn nhẹ xuống trán.

5. Hãy nhìn, lắng nghe, và cảm nhận hơi thở. Để tai của bạn sát miệng và mũi của trẻ. Theo dõi cử động lồng ngực. Cảm nhận hơi thở của trẻ bằng má của bạn

6. Nếu không thấy trẻ tự thở:

- Dùng miệng của bạn ngậm chặt miệng của trẻ;

- Bịt kín mũi trẻ;

- Nâng cằm và giữ đầu của trẻ hơi ngửa ra;

- Thổi 2 lần liên tiếp. Mỗi lần thổi khoảng một giây, và nếu thổi đúng thì phải thấy ngực trẻ phồng lên.

7. Thực hiện ép ngực:

- Đặt một gan bàn tay lên xương ức - ngay dưới núm vú - không được để gan bàn tay xuống tận phía cuối của xương ức;

- Đặt bàn tay kia của bạn trên trán của trẻ, giữ cho đầu hơi ngửa ra .

- Ấn lồng ngực của đứa trẻ để nén khoảng 1/3 đến 1/2 chiều cao của ngực;

- Ép ngực 30 lần. Sau mỗi lần ép, hãy để ngực phồng lên hoàn toàn. Ép ngực nhanh, dứt khoát, và liên tục. Vừa ép vừa đếm nhanh từ 1 đến 30 thì dừng.

8. Thổi ngạt hai lần nữa. Thấy lồng ngực trẻ căng lên là thổi đúng.

9. Tiếp tục hô hấp nhân tạo (ép ngực 30 lần, sau đó thổi ngạt 2 lần, sau đó lặp lại) trong khoảng 2 phút.

10. Sau khi đã thực hiện hô hấp nhân tạo khoảng 2 phút, nếu đứa trẻ vẫn không có hơi thở bình thường, ho, hoặc cử động gì, nếu bạn đang một mình cũng cứ để đứa trẻ nằm đó để gọi người cấp cứu hoặc 115 ngay.  Nếu có máy AED cho trẻ em, sử dụng ngay.

11. Tiếp tục bước 9 cho đến khi trẻ hồi phục hay người trợ giúp đến.

Nếu đứa trẻ bắt đầu tự thở được, để trẻ nằm nghỉ. Theo dõi nhịp thở của trẻ cho đến khi người giúp đỡ đến.

Chú ý: Nếu không có người hướng dẫn bạn thực hiện hô hấp nhân tạo một cách chuyên nghiệp, có thể tự tập ở nhà. Dễ, nhưng không tập thì lúc cần cũng không thể làm được.

TS. BS. Quốc Nguyễn