Bộ Y tế đề xuất cấm người dưới 18 tuổi uống rượu, bia

Ngày 28/4, tại phiên họp toàn thể Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội lần thứ 6, Bộ Y tế đã trình bày dự thảo Luật Phòng, chống tác hại rượu, bia.

Theo đó, Bộ Y tế đề xuất cấm bán cũng như cấm uống rượu bia đối với người dưới 18 tuổi, phụ nữ đang mang thai, người đã có biểu hiện say rượu, bia. Cán bộ, công viên chức và người lao động bị cấm sử dụng rượu bia trong thời gian làm việc, nghỉ giữa giờ giữa các ca trong ngày làm việc.

Bộ Y tế cũng đề xuất không bán rượu bia tại quán karaoke; trạm dừng đỗ xe trên các tuyến đường giao thông; cơ sở y tế, giáo dục, nuôi dưỡng; khu vui chơi trẻ em…

Đáng chú ý, các nhà soạn thảo luật cũng đề xuất cấm quảng cáo, giới thiệu rượu, bia từ 15 độ trở lên. Quảng cáo rượu bia dưới 15 độ trên báo hình, báo nói chỉ được thực hiện từ sau 22 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau. Doanh nghiệp rượu, bia không được tài trợ các sự kiện, hoạt động văn hóa, nghệ thuật, y tế, giáo dục, thể thao, vui chơi giải trí…

Theo Bộ Y tế, có khoảng 230-280 triệu lít rượu thủ công (chiếm 80% lượng rượu tiêu dùng) chưa được quản lý, bên cạnh rượu, bia nhập lậu. Theo tính toán, nếu quản lý được 50% rượu thủ công hiện nay thì có thể mang lại nguồn thu thuế gần 1.000 tỷ đồng/năm.

Bên cạnh đó, việc kiểm soát rượu thủ công góp phần giảm chi phí để giải quyết hậu quả của rượu thủ công như chi phí điều trị bệnh, giải quyết hậu quả tai nạn giao thông, ngộ độc rượu…

Theo thống kê của tổ chức Y tế thế giới (WHO), phí tổn kinh tế do rượu bia chiếm 1,3-12% GDP mỗi quốc gia, trong đó chi phí gián tiếp để giải quyết hậu quả do rượu, bia thường cao hơn chi phí trực tiếp.

Theo WHO, nếu Việt Nam ở mức thấp nhất thế giới (mức 1,3% GDP) thì thiệt hại khoảng 60 nghìn tỷ đồng, trong khi đó đóng góp cho ngân sách Nhà nước của ngành sản xuất rượu, bia, nước giải khát của Việt Nam năm 2012 chỉ 19.000 tỷ đồng.

Đáng chú ý, chi phí kinh tế cho tiêu thụ bia của Việt Nam mỗi năm tương đương 3,4 tỷ USD. Năm 2015, Việt Nam tiêu thụ 3,4 tỷ lít bia, 70 triệu lít rượu, chưa kể rượu thủ công, ước tính gần bằng 3% ngân sách cả nước (chưa kể đến chi phí gián tiếp).

Mỗi người Việt Nam (trên 15 tuổi) bình quân tiêu thụ 6,6 lít cồn một năm, mức hàng đầu châu Á. Tỷ lệ uống rượu, bia mức nguy hại ở nam tăng gần gấp đôi sau 5 năm (từ 25,1% năm 2010 lên 44,2% năm 2015).

Rượu, bia đứng hàng thứ 5 trong số 10 nguyên nhân dẫn đến tử vong sớm và tàn tật trên thế giới. Theo ước tính của WHO, rượu, bia gây ra 4% trường hợp tử vong và 4,65% tổng gánh nặng bệnh tật toàn cầu - tương đương với gánh nặng về sức khỏe do thuốc lá gây ra.

Tại Việt Nam, số liệu thống kê chưa đầy đủ cho thấy, rượu, bia gây ra 2,9% trường hợp tử vong và 2,2% gánh nặng bệnh tật quốc gia. Uống rượu bia cũng là một trong 3 nguyên nhân hàng đầu làm gia tăng tỷ lệ tai nạn giao thông tại Việt Nam ở nam giới (từ 15-49 tuổi). Đây cũng là tác nhân gây bạo lực gia đình, tội phạm, mất an ninh trật tự.

Bộ trưởng Y tế cũng đề xuất kế hoạch lập Quỹ Nâng cao sức khỏe cộng đồng từ nguồn thu đóng góp bắt buộc của doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu rượu bia và người tiêu dùng.

Dự kiến, dự thảo Luật Phòng chống tác hại rượu bia sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 6 và thông qua tại kỳ họp thứ 7.

Quốc Anh