Bộ Y tế cảnh báo bệnh dại tăng cao đột biến tại một số địa phương

Ngày 29/9, Bộ Y tế có văn bản về việc tăng cường công tác phòng chống bệnh dại. Theo đó, bệnh hiện vẫn là một trong số các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch có số tử vong trên người cao nhất trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Hàng năm thế giới ghi nhận trung bình 60.000 ca tử vong. 

Tại Việt Nam, giai đoạn 2017-2021 trung bình mỗi năm nước ta có 76 người tử vong, giảm 15% so với giai đoạn 2012 - 2016. 

Tuy nhiên, năm nay bệnh xuất hiện và tăng cao đột biến ở những tỉnh vốn không phải là khu vực trọng điểm về dại. Trong đó, tỉnh Bến Tre ghi nhận 12 ca tử vong do dại (tăng gấp đôi so với cùng kỳ 2021), tỉnh Kiên Giang ghi nhận 5 ca tử vong (cùng kỳ năm 2021 ghi nhận 1 ca) và tỉnh Gia Lai ghi nhận 4 ca tử vong (cùng kỳ năm 2021 không ghi nhận ca tử vong). 

Nguyên nhân trực tiếp gây tử vong trên người chủ yếu là do người bị động vật nghi dại cắn không tiêm phòng vaccine. Nguyên nhân gián tiếp là do tỷ lệ tiêm vaccine phòng dại trên đàn chó, mèo còn thấp. Công tác quản lý đàn chó, mèo ở một số địa phương còn lỏng lẻo. 

Theo báo cáo của cơ quan chuyên ngành thú y, từ đầu năm đến nay tỷ lệ tiêm vaccine phòng dại chỉ đạt khoảng 40% tổng đàn chó, mèo. Trong khi đó, để ngăn chặn bệnh dại lây sang người cần đạt tỷ lệ tiêm phòng trên động vật ít nhất 70% trong 2 năm liên tiếp. 

Theo Bộ Y tế, nguy cơ bùng phát bệnh trên người tại các khu vực nói trên và lây lan sang các khu vực khác là rất lớn. Vì thế, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh/thành chỉ đạo các đơn vị thực hiện đầy đủ, hiệu quả các nội dung trong Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh dại, giai đoạn 2022-2030. 

Tỉnh cũng chỉ đạo Sở Y tế tăng cường giám sát chặt chẽ các trường hợp bị chó, mèo nghi dại cắn; tuyên truyền và vận động người dân đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và tiêm phòng vaccine dại kịp thời.

Đồng thời đẩy mạnh truyền thông về sự nguy hiểm của bệnh cũng như các biện pháp phòng, chống bệnh trên người và động vật. Bộ cũng lưu ý đặc biệt truyền thông về việc không chữa bệnh dại bằng các biện pháp chưa được Bộ Y tế công nhận. 

Ngoài ra, để tăng cường tiếp cận của người dân với vaccine và huyết thanh kháng dại trên người, Sở Y tế tiếp tục mở rộng và tăng cường các điểm tiêm vaccine phòng dại để đảm bảo ít nhất một huyện/thị xã có một điểm tiêm. Đối với các tỉnh có nguy cơ cao, thành lập thêm các điểm tiêm vaccine tại tuyến xã để tăng tỷ lệ tiêm vaccine phòng dại sau phơi nhiễm (nếu cần thiết).

Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn phối hợp với Sở Y tế trong công tác giám sát và xử lý ổ dịch dại trên động vật, kịp thời chia sẻ thông tin để Sở Y tế chủ động phòng chống lây nhiễm sang người. 

Song song với đó, tăng cường truyền thông cho người nuôi chó, mèo các biện pháp đảm bảo an toàn cho người ở các khu vực công cộng, tránh để trường hợp chó cắn người gây hiệu quả nghiêm trọng. Đồng thời, truyền thông về lợi ích của việc tiêm vaccine phòng bệnh dại cho động vật để tăng tỷ lệ bao phủ vaccine lên ít nhất 70% tổng đàn. 

Bộ Y tế cũng đề nghị UBND tỉnh xem xét miễn phí hoặc hỗ trợ một phần chi phí tiêm vaccine phòng dại sau phơi nhiễm cho người nghèo, người cận nghèo, người dân tộc thiểu số, người có công với cách mạng, người tham gia phòng chống dịch ở những vùng có nguy cơ cao.