Bộ trưởng Y tế: Không thể khẳng định tất cả các vắc xin an toàn 100%

Phát biểu tại hội nghị triển khai việc tiêm phòng vắc xin Covid-19 sáng 6/3, GS.TS Nguyễn Thanh Long, Bộ trưởng Y tế cho biết việc tiêm phòng vắc xin Covid-19 là vấn đề chúng ta hết sức quan tâm, thời gian tới sẽ triển khai tiêm. Có thể nói việc sản xuất vắc xin Covid-19 là nỗ lực của tất cả các nhà nghiên cứu, nhà sản xuất. Trong lịch sử đây là vắc xin phát triển nhanh nhất và ra đời nhanh nhất và sử dụng nhanh nhất.

Thứ nhất, theo Bộ trưởng, do thời gian chưa đủ dài để theo dõi toàn bộ tiến trình thử nghiệm lâm sàng, đánh giá về hiệu quả nên những khẳng định của nhà sản xuất, cơ quan nghiên cứu ở một số vắc xin, thời gian bảo vệ có khác nhau. Có đơn vị thời gian bảo vệ lên tới 2 năm, 1 năm, có đơn vị khẳng định chỉ được 6 tháng.

Vì thế, song song với việc nhập khẩu vắc xin, Việt Nam vẫn chủ động tích cực sản xuất vắc xin nội địa để đảm bảo an ninh y tế với vắc xin. Đây là vấn đề hết sức quan trọng.

"Đây là vắc xin mới nên có thể xảy ra phản ứng sau khi tiêm. Không thể khẳng định tất cả các vắc xin kể cả vắc xin đã lưu hành là an toàn 100%, phản ứng sau tiêm có thể nhẹ hoặc có phản ứng bất lợi", Bộ trưởng khẳng định.

Bộ Y tế hết sức thận trọng khi tiêm ngừa Covid-19

Thứ hai do vắc xin mới nên cách thức Bộ Y tế triển khai tiêm hết sức thận trọng. Dù vắc xin về từ cuối tháng 2 nhưng phải chờ giấy xuất xưởng chứng nhận về chất lượng của phía Hàn Quốc và Việt Nam cũng đánh giá lại toàn bộ lô vắc xin này. Vì thế, dự kiến ngày 8/3, Việt Nam sẽ bắt đầu những mũi tiêm đầu tiên.

Số lượng vắc xin lần này rất hạn chế. Bộ Y tế đang tích cực phối hợp và đề nghị COVAX chuyển sớm vắc xin về Việt Nam. Bộ trưởng hy vọng tháng 3 lượng vắc xin về dồi dào hơn, khoảng 1,3 triệu liều; đến tháng 4-5 nguồn cung sẽ tăng lên.

Trong lần tiêm này, Bộ Y tế tập trung ưu tiên cho đối tượng theo đúng Nghị quyết 21 của Chính phủ và đối tượng trực tiếp tham gia công tác phòng chống dịch.

"Những mũi tiêm đầu tiên được dành cho người trực tiếp làm công tác phòng chống dịch, giảm thiểu yếu tố nguy cơ lây nhiễm với đối tượng này. Bộ Y tế tổ chức tiêm tại tất cả cơ sở có điều trị bệnh nhân Covid-19, nhân viên y tế trực tiếp chăm sóc bệnh nhân nên khả năng lây nhiễm rất cao, sau đó là những người tham gia công tác phòng chống dịch tại cộng đồng như nhóm truy vết, xét nghiệm…

Cũng theo Bộ trưởng, lần này Bộ không thể phân bổ vắc xin cho 63 địa phương mà một phần cho 13 tỉnh, thành phố có dịch và ưu tiên cho Hải Dương- điểm nóng về phòng chống dịch.

Ngày 8/3, Hải Dương sẽ tổ chức tiêm chủng đầu tiên, ngoài ra còn có tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Bệnh viện Nhiệt đới TP HCM và một số địa phương khác…

Sẽ khám sàng lọc trước khi tiêm vắc xin

Thứ ba, theo Bộ trưởng, khác với các nước và khác với các quy trình tiêm chủng trước đây, Việt Nam sẽ thực hiện khám sàng lọc trước khi tiêm vắc xin ngừa Covid-19 để đảm bảo an toàn tiêm chủng, dù mất nhiều thời gian hơn.

Để quản lý thông suốt và đồng bộ chiến dịch tiêm chủng, Bộ Y tế sẽ quản lý dữ liệu từng người tiêm trên hệ thống hồ sơ sức khỏe cá nhân. Việt Nam hiện đã hoàn tất hơn 97 triệu hồ sơ.

Bộ Y tế yêu cầu từng cơ sở y tế, cơ sở tiêm chủng phải tải phần mềm do Bộ Y tế thiết kế để phục vụ tiêm chủng tốt nhất. Với mỗi người dân phải tải ứng dụng hồ sơ sức khỏe. Việc này vừa giúp ngành y tế tăng cường chủ động giám sát từ cơ sở y tế vừa nhanh chóng nhận được phản ánh người dân về những bất lợi sau tiêm.

"Hệ thống tiêm chủng của Việt Nam sau này sẽ liên thông với quốc tế, sau này là hộ chiếu vắc xin, quản lý toàn bộ bằng QR code", Bộ trưởng nói.

Do lần đầu tiên Việt Nam triển khai chiến dịch tiêm chủng lớn, chưa từng có với một loại vắc xin mới, Bộ trưởng Y tế nhấn mạnh, công tác truyền thông lần này rất quan trọng.

"Chắc chắn sẽ có những tai biến không mong muốn xảy ra nhưng không vì lý do đó làm lung lay chiến dịch tiêm vắc xin. Trên toàn cầu cũng có người tham gia phong trào anti vắc xin nhưng lợi ích vắc xin ngừa Covid-19 rất rõ ràng, bảo vệ chính cho bản thân người tiêm và cộng đồng", Bộ trưởng Y tế nhấn mạnh.

Vắc xin không có hiệu lực bảo vệ 100%

Theo Bộ trưởng, dù độ bảo vệ của vắc xin AstraZeneca không đạt 100% nhưng 100% người tiêm nếu có mắc bệnh sẽ diễn biến nhẹ hơn, không dẫn đến tử vong. Đó là điều quan trọng nhất với mỗi cá nhân tiêm chủng.

Hiện tại, vắc xin Pfizer có hiệu lực bảo vệ trên 90%, Moderna hiệu lực bảo vệ 94% nhưng vắc xin AstraZeneca chỉ có hiệu lực bảo vệ 76% sau mũi 1 và 84% sau mũi 2. Do hiệu lực bảo vệ không đạt 100% nên song song tiêm vắc xin vẫn cần thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch, đặc biệt tuân thủ tốt thông điệp 5K.

Trong năm nay, Bộ Y tế cố gắng đảm bảo tiêm vắc xin đầy đủ cho người dân, theo đối tượng ưu tiên, có thể tháng đầu tiên lượng vắc xin về chưa nhiều.

"Người dân cần sức bình tĩnh, với những lô vắc xin sau về, thời gian kiểm tra sẽ được rút ngắn, Bộ sẽ triển khai ngay việc tiêm chủng. Bộ Y tế huy động tổng lực toàn ngành tham gia công tác tiêm chủng. Đây là chiến dịch tiêm chủng lớn nhất từ trước đến nay, trong một năm tiêm hơn 100 triệu liều", Bộ trưởng Long nhấn mạnh.