Bệnh hiếm: Da bé 10 tuổi nổi chấm đen, đỏ chi chít sau khi chơi ở vườn cây

 Sau một thời gian ngắn, các dát thâm, đen xuất hiện tại các thương tổn trước đó.

Trực tiếp thăm khám cho hai bé, GS.TS. Trần Hậu Khang, Chủ tịch Hội Da liễu Việt Nam, Nguyên Giám đốc Bệnh viện Da liễu Trung ương nhận định, bệnh nhi đã mắc phải bệnh da liễu hiếm gặp.

"Căn bệnh mà 2 cháu bé này mắc phải được y văn gọi là viêm da do ánh nắng và thực vật (Phytophotodermatitis). Đây là một dạng viêm da nhiễm độc ánh sáng, gây ra do tiếp xúc với hai yếu tố là hóa chất của thực vật (đóng vai trò như chất nhạy cảm ánh nắng) và ánh nắng mặt trời", GS. Khang chia sẻ.

Phân tích rõ hơn về nguyên nhân và sinh bệnh học của hiện tượng đặc biệt này, GS Khang cho biết, khi ở ngoài trời nắng, nếu tiếp xúc với các loại cây có chứa một chất đặc biệt là Furocoumarins, tia cực tím bước sóng dài UVA (320-400 nm) có trong ánh nắng mặt trời sẽ kích hoạt chất này và gây phản ứng mạnh, viêm da với các triệu chứng như đã đề cập ở trên. Các tế bào sắc tố ở da cũng bị kích thích, làm tăng sản xuất sắc tố Melanin, khiến da ở vùng tiếp xúc bị thẫm màu, đen xạm.

 "Chất Furocoumarins có trong các loại cây như cam, chanh, quýt, cần tây, mùi tây, cây sung, cây vả… là một chất cảm quang, nên khi được kích hoạt bởi tia UVA có trong ánh nắng với cường độ mạnh sẽ gây viêm da và tăng sắc tố", GS Khang thông tin.

Hy hữu, trong một lần công tác ở Quảng Ngãi, GS Khang đã gặp trường hợp gần ½ số học sinh trong lớp cùng lúc mắc phải bệnh da liễu hiếm gặp này.

GS Khang nhớ lại: "Trường hợp đó là các em học sinh thuộc một trường tiểu học ở Quảng Ngãi. Khoảng 2 tiếng sau buổi nghỉ giữa giờ, có 12 học sinh trong lớp cùng xuất hiện tình trạng giống nhau với các triệu chứng: nổi ban đỏ, mụn nước, bọng nước và một số dát thâm ở các vùng da hở như mặt, tay, cổ, ngực, đồng thời có biểu hiện ngứa, nóng, rát".

"Đây là những em tiếp xúc với một số cây có chứa chất Furocoumarins khi chơi đùa và chạy nhảy ở ngoài trời nắng", chuyên gia này lý giải.

Theo GS Khang, viêm da tiếp xúc do ánh nắng và thực vật điều trị không quá khó. Đây là một phản ứng viêm da do tiếp xúc, nên nguyên tắc chung là điều trị giảm viêm bằng cách bôi các loại thuốc chống viêm có corticoid và uống thuốc chống dị ứng. Những dát thâm do tăng sắc tố sau khi điều trị cũng sẽ từ từ mất đi. Nếu có bội nhiễm có thể dùng kháng sinh tại chỗ hoặc toàn thân tùy theo mức độ bệnh.

Tuy nhiên, vấn đề cần chú ý ở chỗ, vì đây là bệnh hiếm gặp, nên với những người chưa có kinh nghiệm, thường chẩn đoán nhầm, dẫn đến điều trị sai, khiến bệnh tiến triển nặng.

Để phòng bệnh viêm da tiếp xúc do ánh nắng và thực vật hiệu quả, Chủ tịch Hội Da liễu Việt Nam khuyến cáo người dân cần thực hiện các nguyên tắc sau đây:

- Nếu không cần thiết, không nên ra ngoài trời nắng trong thời gian từ 10 giờ sáng tới 3 giờ chiều. Đây là giai đoạn cường độ các tia cực tím mạnh nhất. Nếu có việc đột xuất hay cần đi lại, làm việc ở ngoài trời, phải đội nón mũ rộng vành, bôi kem chống nắng, mặc quần dài và áo dài tay.

- Cần rửa tay và vùng da hở bằng xà bông hay nước lạnh nếu bạn làm việc ngoài trời và có tiếp xúc với các loại rau, cây cối, đặc biệt là các họ cây có chứa chất Furocoumarins như đã đề cập ở trên.

- Khi làm vườn hay trồng cây, cần thiết phải mang găng tay bảo hộ.

- Khi có các triệu chứng viêm da như đã đề cập ở trên, cần thiết phải đến các chuyên gia da liễu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.