2 người ở TPHCM bị viêm tụy cấp tử vong: Nguyên nhân đáng sợ hơn rượu bia

Ngày 9/2, nguồn tin của Dân trí cho biết, chỉ trong tháng đầu tiên của năm 2023, khoa Hồi sức tích cực - Chống độc (ICU), Bệnh viện Bình Dân (TPHCM) đã tiếp nhận đến 13 ca viêm tụy cấp nặng. Trong khi đó, cả năm 2022 chỉ có hơn 60 ca viêm tụy vào khoa (trung bình khoảng 5 ca/tháng).

Đáng chú ý, ngoài những trường hợp viêm tụy nặng vì thói quen nhậu nhẹt sa đà, có 2 bệnh nhân không qua khỏi sau khi bị viêm tụy cấp, dù không hề uống rượu bia.

Một trong số đó là trường hợp của bệnh nhân H.G. (34 tuổi, ngụ TPHCM). Bệnh nhân bị viêm tụy cấp trên nền sỏi mật và cơ địa béo phì. Thời điểm vào khoa, người đàn ông vẫn tỉnh và có triệu chứng đau bụng, sau đó tiến triển ngày càng xấu. Dù được điều trị nội khoa tích cực, dẫn lưu dịch và lọc máu liên tục nhưng vì tình trạng quá nặng nề, bệnh nhân không qua khỏi.

Trường hợp thứ hai là một nữ bệnh nhân chuyển từ bệnh viện tuyến trước ở TPHCM đến trong tình trạng suy đa cơ quan, viêm tụy cấp do sỏi mật cùng nhiều bệnh lý nền khác. Các bác sĩ cũng cố gắng hết sức điều trị, tuy nhiên vì không còn khả năng cứu chữa nên người nhà xin về.

Theo các bác sĩ, tuyến tụy chỉ có trọng lượng 70-80 gram nhưng đóng vai trò rất quan trọng, bao gồm chức năng nội tiết (điều chỉnh đường huyết trong cơ thể…), chức năng ngoại tiết (tiết men tiêu hóa thức ăn…) 

40-70% người bị viêm tụy có nguyên nhân do các bệnh lý ở đường mật (như sỏi mật), cao hơn rất nhiều so với việc uống rượu bia (10-25%). Ngoài ra, còn có những ca viêm tụy cấp xuất phát từ rối loạn chuyển hóa, chấn thương, viêm nhiễm…

Các bác sĩ lý giải, ở những bệnh nhân bị sỏi mật, dịch mật sẽ trào ngược vào ống tụy, làm thay đổi độ pH của dịch tụy. Từ đó dẫn đến các tế bào tụy bị phá hủy, gây viêm nhiễm và tổn thương tụy.

Biểu hiện của bệnh viêm tụy cấp do sỏi mật thường xảy ra đột ngột. Gần như 100% bệnh nhân có triệu chứng đau bụng vùng trên rốn lan lên ngực, sang hông lưng, tiến triển ngày một tăng dần. Triệu chứng phổ biến khác là buồn nôn và nôn. Ngoài ra, bệnh nhân có thể chướng bụng, bí trung đại tiện hoặc khó thở…

Bệnh viêm tụy cấp ngoài gây ảnh hưởng nặng về sức khỏe còn tạo gánh nặng rất lớn về tài chính cho gia đình bệnh nhân và bảo hiểm y tế. Tại khoa ICU, Bệnh viện Bình Dân hiện đang điều trị cho một trường hợp bị viêm tụy do sỏi mật, phải lọc máu liên tục nhiều ngày và dùng nhiều loại thuốc, viện phí đến nay đã hơn 500 triệu đồng.

Điều đáng lo ngại là triệu chứng của viêm tụy cấp dễ bị lầm tưởng là viêm dạ dày, các vấn đề tim mạch hay những bệnh đường mật, dẫn đến việc người dân không đi khám ngay mà tự mua thuốc uống, khiến tình trạng nặng nề hơn.

Do đó, bác sĩ khuyến cáo, khi thấy có triệu chứng đau bụng vùng thượng vị lan ra sau lưng, người dân cần đến cơ sở y tế có chuyên khoa Gan Mật Tụy để kiểm tra và điều trị kịp thời.

Ngoài ra, bệnh nhân không nên uống rượu bia. Mỗi người nên ăn nhiều rau củ quả mỗi ngày, duy trì cân nặng, tập thể dục để ngăn ngừa, giảm nguy cơ phát triển sỏi mật.