12 tháng đầu đời trẻ em có thể tăng đến 25 cm

Thêm 25cm chiều cao trong năm đầu tiên

Theo TS Nga, 1.000 ngày đầu đời được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhấn mạnh là giai đoạn vàng phát triển chiều cao và thể chất.

Trẻ có thể tăng 25cm trong năm đầu tiên và 10cm mỗi năm trong 2 năm tiếp theo, nếu được bổ sung dinh dưỡng đúng và đủ. Đây là giai đoạn quyết định đến 60% khả năng tăng trưởng chiều cao của trẻ trong tương lai.

Đặc biệt ở 12 tháng đầu đời, đến ngày sinh nhật đầu tiên của trẻ, chiều dài nằm (tức là chiều cao của trẻ) đã tăng gấp rưỡi so với chiều dài khi sinh.

Khi đã qua 2 tuổi, tốc độ tăng trưởng của trẻ sẽ dần giảm xuống, trẻ cao thêm khoảng 6,2 cm mỗi năm, mật độ xương cũng tăng lên khoảng 1% một năm ở cả bé trai và bé gái. Tuy nhiên việc có chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng sẽ tiếp tục hỗ trợ cho sự phát triển chắc khỏe của xương là tiền đề cho sự phát triển chiều cao ở lứa tuổi dạy thì.

Tăng bật 10 – 15cm/năm ở tuổi dậy thì

Ở lứa tuổi dậy thì từ 12 – 18 tuổi là một giai đoạn tăng trưởng vượt bậc về cả cơ bắp, khung xương cũng như các chức năng sinh dục. Tốc độ tăng trưởng nhanh cả về chiều cao, cân nặng và trẻ sẽ đạt đỉnh của tốc độ tăng chiều cao khi mà trẻ có thể tăng khoảng 10-15 cm/năm và mức tăng sẽ giảm dần sau đó.

Theo đó, với bé gái ở tuổi lên 10 trung bình sẽ tăng 10 cm chiều cao và tăng dần đến khi đạt được 15 cm/ một năm ở độ tuổi 12. Thời gian phát triển chiều cao mạnh nhất ở nữ giới là từ 8-17 tuổi, quyết định đến 23% chiều cao trung bình ở người trưởng thành. Kích thước xương, khối lượng xương và mật độ chất khoáng ở mỗi xương tăng lên khoảng 4% mỗi năm tính từ giai đoạn trẻ 8 tuổi cho đến qua giai đoạn vị thành niên.

Còn với trẻ trai sự phát triển chiều cao muộn hơn tuổi bé gái, với tuổi 12 phát triển trung bình 10cm/năm và đạt tối đa đến 14 tuổi (15 cm/năm).

Tốc độ tăng trưởng sẽ giảm dần trong khoảng 15 tuổi ở nữ giới và khoảng 17 tuổi ở nam giới. Sau lứa tuổi này, nếu vẫn được ăn uống hợp lý, tích cực rèn luyện thể dục thể thao trong môi trường và lối sống lành mạnh, chiều cao con người vẫn tiếp tục tăng ít cho đến 25 tuổi ở nữ giới và 28 tuổi ở nam giới.

Theo TS Nga, hai giai đoạn 1000 ngày đầu đời và tuổi dậy thì là giai đoạn chiều cao trẻ em phát triển vượt bậc. Vai trò của khẩu phần ăn càng trở nên rất quan trọng đối với sự phát triển cơ thể của trẻ em trong giai đoạn này. Các chất dinh dưỡng chính để tăng trưởng và phát triển gồm protein, sắt, canxi, vitamin A, vitamin D, iot và kẽm.

Vì thế, cần có chế độ ăn uống, luyện tập khoa học để tăng cường chiều cao cho trẻ em. Nhất là trẻ em Việt dù khi sinh ra, phần lớn có chiều dài tương đương với trẻ mới sinh trên ở nhiều quốc gia (trên 50cm) nhưng sự phát triển chiều cao thường có cách biệt dần từ 3 tuổi trở lên, dần bị trẻ em thế giới bỏ xa.

Ngoài chế độ dinh dưỡng, vận động, vai trò của hormone GH và các hormone sinh dục có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong giai đoạn tăng trưởng chiều cao ở tuổi dậy thì. Vì thế, ở giai đoạn này, cơ thể có nhiều tiềm năng để khắc phục các tình trạng chậm phát triển do thiếu dinh dưỡng ở các giai đoạn trước. Tuy nhiên, việc dùng thuốc thay thế hormone chỉ sử dụng trong những trường hợp trẻ đã được thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng chặt chẽ để chẩn đoán xác định, tuyệt đối không tự ý dùng các thuốc thay thế hormone này sẽ không có tác dụng và nguy hiểm tính mạng của trẻ.

Tú Anh