Người làm dép lốp hiếm hoi của Hà Nội

(Dân trí) - Đôi dép lốp xuất hiện từ thời kháng chiến chống Pháp nay vẫn được một người Thủ đô sản xuất với cách làm thủ công nhất.

Là một sáng tạo trong những năm tháng kháng chiến thiếu thốn, đôi dép sao su tạo thành biểu tượng đẹp của người chiến sĩ Việt Nam vô cùng giản dị. Đã qua hơn nửa thế kỷ, dép lốp giờ đây đã trở thành hiện vật nằm trong bảo tàng, ít ai ngờ rằng nó vẫn được ưa thích ở nơi thành phố.

 

Trong căn nhà nhỏ phố Nguyễn Biểu, ông Phạm Quang Xuân tiếp tục tận dụng các loại lốp ô tô, máy bay hỏng để làm ra đôi dép sao su “thần thánh” đơn giản, tiện dụng. Nhìn ông làm việc, ký ức thời gian khó như được truyền cả vào đôi dép lốp một cách sống động.

Ông Phạm Quang Xuân nay đã 73 tuổi. Ông là cựu công nhân lành nghề của Xí nghiệp Trường Sơn thuộc Công ty bách hóa Hà Nội chuyên sản xuất dép cao su từ trước 1975.

Những năm 80 của thế kỷ trước, dép cao su dần bị thất thế khi mốt dép nhựa trở nên phổ biến. Ông Xuân một thời gian đã chuyển sang làm đế giày và bỏ nghề làm dép lốp.

Mọi việc bắt đầu trở lại khi ông về hưu, "ngứa nghề" tự làm những đôi dép lốp cổ lỗ sĩ cho mình và gia đình sử dụng. Những sản phẩm này nhanh chóng được hâm mộ bởi những khách hàng hoài cổ và ưa thích sự đơn giản.

Những đế dép được tạo ra theo đúng cỡ tiêu chuẩn để khách hàng lựa chọn. Các loại lốp được tận dụng từ những hãng tên nổi tiếng trên thế giới (Goodyear, Dunlop...) và có cả dép được tạo ra từ lốp máy bay.

Bộ đồ nghề ông phải "thửa" riêng với nhiều hình dáng giống như đồ nghề thợ mộc. Kết hợp với sự khéo léo, những chiếc lốp hỏng đã biến thành những đôi dép "hàng hiệu" tiện dụng.

Cùng làm với ông Xuân còn có người cháu phụ giúp. Các sản phẩm ông làm ra đều bán tốt mà không cần phải quảng cáo, phục vụ khách quen, nó cũng đúng với tinh thần làm vì thích của ông.

Các đôi dép cao su kiểu dáng cũ được bán giá 200 nghìn đồng, kích thước tùy thích có rất nhiều thanh niên đến mua.

Dù năm nay đã 73 tuổi, ông Xuân vẫn đi bơi sông Hồng sau mỗi ngày làm việc.

Đây là đôi dép hình dáng giống với đôi dép cao su Bác Hồ sử dụng, chỉ khác một điểm không có quai hậu. Ông cũng khá bất ngờ khi đôi dép lốp cổ lỗ được nhiều người hâm mộ. Khách hàng của ông mỗi lần mua dép thường nói rằng thích vì nó đơn giản, rửa được nước, xọc vào cái ăn ngay.

Cùng với các loại đồ nghề "thửa" bằng thép tốt, ông cũng có rất nhiều loại đá mài để làm sắc lại các loại dao cắt sao su.

Bên cạnh những mẫu dép cũ, ông cũng chế thêm nhiều kiểu với mẫu mã mới và tiện dụng cho người dùng.

Dép sao su của ông so với dép đang bán ngoài thị trường khác nhau không chỉ ở cách sản xuất, chất liệu... mà đôi dép ông làm ra còn khiến người ta yêu thích vì những hình ảnh đẹp gắn liền với nó một thời.

Hữu Nghị