Ông Đinh La Thăng: "Tôi không có trách nhiệm phải biết năng lực nhà thầu"

Phiên xử sơ thẩm đại án Ethanol Phú Thọ chiều 8/3 tiếp tục với phần xét hỏi. Sau thời gian bị cách ly để HĐXX thẩm vấn các bị cáo khác, cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) được đưa trở lại phòng xử.

Theo cáo buộc, ông Đinh La Thăng với vai trò Chủ tịch PVN, Trưởng ban Chỉ đạo triển khai các Dự án nhiên liệu sinh học, biết PVC và Liên danh không đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện gói thầu TK05 dự án Ethanol Phú Thọ.

Tuy nhiên, với mục đích chỉ định thầu cho PVC do Trịnh Xuân Thanh là Chủ tịch HĐQT thực hiện thông qua liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T, ông Thăng đã ban hành chủ trương, chủ trì các cuộc họp để kết luận chỉ đạo quyết liệt PVB, PVC hoàn tất thủ tục chỉ định thầu cho liên danh này thực hiện gói thầu TK05 trái quy định của Luật Xây dựng, gây thiệt hại cho PVB hơn 543 tỷ đồng.

"Tôi chỉ đôn đốc tiến độ!"

Trả lời HĐXX, cựu Chủ tịch PVN khẳng định không có bất kỳ chỉ đạo nào liên quan đến việc triển khai gói thầu TK05 vì đó không phải trách nhiệm của ông mà là trách nhiệm của chủ đầu tư.

Ông Thăng nói, với tư cách là Trưởng Ban chỉ đạo, ông có chủ trì một số cuộc họp của Ban chỉ đạo, trong đó có cuộc họp ngày 7/5/2009. Cáo trạng nêu, tại cuộc họp đó, ông được nghe PVB, PVC báo cáo về dự án Ethanol Phú Thọ. Bị cáo Thăng cho hay, trước cuộc họp, ông đã yêu cầu PVB báo cáo bằng văn bản nhưng đến cuộc họp vẫn không có.

Theo cựu Chủ tịch PVN, tại quy chế làm việc của Ban chỉ đạo, Ban chỉ đạo chỉ đôn đốc về mặt tiến độ, còn quyết định các vấn đề của dự án là trách nhiệm của chủ đầu tư.

"Tôi chỉ đôn đốc về tiến độ, các nội dung khác thì theo quy định chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm trước pháp luật." - bị cáo Thăng nói.

Ông Thăng trình bày, các đơn vị thành viên của PVN chỉ giới thiệu PVC tham gia dự án. Trách nhiệm đánh giá năng lực nhà thầu là của chủ đầu tư. PVN không có bất kỳ một văn bản nào giới thiệu hoặc ra nghị quyết là PVB phải giao dự án đó cho liên danh nhà thầu.

Chủ tọa tiếp tục hỏi về biên bản làm việc ngày 25/5/2009 của PVB và PVC có bút phê của ông Thăng chỉ đạo "Nếu PVC không đồng ý ký hợp đồng trọn gói với giá hơn 59 triệu USD thì để PVB đàm phán với nhà thầu khác…".

Bị cáo Thăng tiếp tục khẳng định, chủ đầu tư là người quyết định nhà thầu, quyết định giá. Giá chủ đầu tư đưa ra nhà thầu phải chấp hành theo giá đó, nhà thầu không đồng ý thì chủ đầu tư đàm phán với các nhà thầu khác.

"Tôi ghi như thế với tư cách Trưởng Ban chỉ đạo." - ông Thăng nói và cho rằng, ông không ép buộc PVC phải chấp nhận giá hơn 59 triệu USD, chấp nhận thì làm, không chấp nhận thì thôi.

Bị cáo Thăng khẳng định, tại cuộc họp ngày 7/5/2009, ông chỉ kết luận, chỉ đạo, yêu cầu về tiến độ, ấn định ngày ký hợp đồng, còn trách nhiệm đánh giá năng lực nhà thầu là của chủ đầu tư.

"Tôi xin nhắc lại, trách nhiệm đánh giá năng lực nhà thầu và lựa chọn nhà thầu là của chủ đầu tư, tôi không có trách nhiệm phải nghe báo cáo. Tôi không biết, không có trách nhiệm phải biết năng lực nhà thầu đó. Với tư cách Trưởng Ban chỉ đạo, tôi chỉ đôn đốc tiến độ." - bị cáo Thăng trình bày.

Trịnh Xuân Thanh: Nếu không có chỉ đạo của PVN sẽ không làm

Được Tòa yêu cầu lên bục đối chất, bị cáo Trần Thị Bình (cựu Phó TGĐ PVN) thừa nhận có nhận được văn bản có bút phê của ông Thăng đề nghị bà chỉ đạo HĐQT PVC có nghị quyết tự nguyện nhận thầu EPC dự án Ethanol Phú Thọ. Tuy nhiên, bà không thực hiện.

"Tôi thấy việc đánh giá hồ sơ dự thầu, đàm phán hợp đồng, chuẩn bị các tài liệu để ký hợp đồng hoàn toàn là các công việc thông thường của chủ đầu tư. Chức năng nhiệm vụ của tôi là không làm thay công việc của chủ đầu tư." - bà Bình trình bày.

Tiếp tục được yêu cầu lên đối chất, bị cáo Vũ Thanh Hà (cựu TGĐ PVB) khai, tại cuộc họp ngày 7/5/2009, ông có báo cáo về năng lực nhà thầu thực hiện dự án.

Trước lời khai này, ông Thăng cho rằng, ông đã yêu cầu PVB phải có báo cáo đưa ra cuộc họp bằng văn bản.

"Theo anh Hà vừa nói có một báo cáo gửi chị Bình, nhưng đó là văn bản báo cáo chị Bình chứ không phải báo cáo Ban chỉ đạo. Trong cuộc họp Ban chỉ đạo, không thể lấy văn bản của chị Bình ra được." - bị cáo Thăng nói.

Trước khi cựu Chủ tịch HĐQT PVC Trịnh Xuân Thanh được đưa vào phòng xử để khai báo, ông Đinh La Thăng tiếp tục bị cách ly.

Khai nhận trước tòa, bị cáo Trịnh Xuân Thanh nói bản thân từng không muốn ký hợp đồng xây dựng dự án Ethanol Phú Thọ. Bị cáo trình bày, các thành viên trong HĐQT của PVC từng nói với 59 triệu USD không làm được dự án, đúng ra phải hơn 85 triệu USD.

"Tôi báo cáo Tập đoàn PVN nhưng Tập đoàn yêu cầu tôi kiểm điểm… Nếu không có chỉ đạo của PVN chúng tôi sẽ không làm dự án đó." - ông Thanh nói.

Cũng theo lời bị cáo Thanh, thời điểm được chỉ định thầu, PVC chưa đáp ứng một số tiêu chí do chủ đầu tư là PVB đưa ra nhưng ông Thanh "nại" rằng, các cán bộ của ông đã tìm hiểu ở các nước. Với toàn bộ tiêu chí đó, ở Việt Nam không có đơn vị nào đáp ứng được.

Về việc liên danh của PVC sau đó dừng thi công năm 2013, Trịnh Xuân Thanh phủ nhận đây là trách nhiệm của mình hoặc các bị cáo khác thuộc PVC.

"Mọi người ở đây chỉ làm thuê thôi, các đơn vị góp vốn vào PVB là ngân hàng, PVOil… Họ thấy dự án không hiệu quả nên nhân việc chúng tôi đòi tăng tiền, họ dừng lại luôn. Hợp đồng chìa khóa trao tay nên nếu chúng tôi không làm được phải chịu thiệt hại nhưng họ không cho!" - bị cáo Trịnh Xuân Thanh nói.