3 lần xuất ngoại bắt kẻ buôn ma túy trốn khỏi trại giam gần 2 thập kỷ

Sáng ngày 20/2, Phòng cảnh sát truy nã tội phạm (PC52) Công an tỉnh Nghệ An cho biết, đơn vị vừa phối hợp với các phòng nghiệp vụ Công an tỉnh và Trạm giam số 3 – Bộ Công an bắt giữ thành công đối tượng Lỳ Bá Chày (SN 1975, trú xã Mường Lống, Kỳ Sơn, Nghệ An) về hành vi trốn khỏi nơi giam giữ.

“Đây là đối tượng đặc biệt nguy hiểm mà chúng tôi mất nhiều thời gian, công sức nhất từ trước tới nay để bắt giữ. Lỳ Bá Chày sau khi trốn khỏi nơi giam giữ đã gia nhập vào cộng đồng người Mông ở “vùng lõm” cực kỳ phức tạp về an ninh trật tự bậc nhất của nước bạn Lào, gây không ít khó khăn cho công tác xác minh, điều tra và bắt giữ”, Đại úy Phan Minh Lộc – Đội trưởng đội 4, PC52 cho biết.

Lật lại hồ sơ, năm 1997, Lỳ Bá Chày đột nhập nhà hàng xóm, trộm một số tài sản và 6 bát thuốc phiện. Chày bán 2 bát thuốc phiện lấy 4,4 triệu đồng thì bị bại lộ và bắt giữ. Năm 1998, Chày bị TAND tỉnh Nghệ An tuyên phạt 13 năm tù cho hai tội danh “Mua bán trái phép chất ma túy” và “Trộm cắp tài sản” và chuyển đến thi hành án tại Trại giam số 3 – Bộ Công an (đóng ở xã Nghĩa Dũng, Tân Kỳ, Nghệ An).

Trong thời gian thụ án tại đây, thay vì lao động cải tạo để sớm ra tù, làm lại cuộc đời thì Lỳ Bá Chày theo lời xúi giục của một số phạm nhân khác, tìm cách đào tẩu. Lợi dụng sự sơ hở của cán bộ quản giáo, Lỳ Bá Chày vượt rào bỏ trốn. Trại giam số 3 đã triển khai lực lượng chốt chặn truy bắt nhưng không thành công.

Ngày 31/8/2009, Cục V26 - Bộ Công an (nay là Tổng cục VIII - Bộ CA) xác lập Chuyên án C2 để huy động lực lượng, phương tiện tổ chức xác minh, truy bắt Chày nhưng chưa đạt kết quả. Tháng 8/2016, tiếp tục thực hiện chương trình công tác năm 2016 về việc xác minh truy bắt các đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm, trốn lâu năm, trốn ra nước ngoài, PC52, Công an Nghệ An xây dựng kế hoạch truy bắt Lỳ Bá Chày.

Thông qua các biện pháp nghiệp vụ, các trinh sát PC52 xác định: Sau khi trốn khỏi trại giam, Lỳ Bá Chày lang thang nhiều nơi rồi tìm cách vượt biên, chạy đến một bản làng heo hút của huyện Viêng Thoong (tỉnh Bolykhamxay, Lào). Đây là địa bàn hết sức phức tạp về an ninh trật tự với sự hoạt động của nhiều nhóm tội phạm dọc khu vực biên giới hai nước Việt Nam – Lào. Lỳ Bá Chày lấy vợ, sinh 5 đứa con, nhập tịch vào nước Lào với cái tên Xeo May Lỳ.

Với sự liều lĩnh có sẵn, Lỳ Bá Chày từng bước gây dựng được “số má” trong giới tội phạm ở khu vực vùng biên này. Công việc chủ yếu của gã là đổi lương thực, vũ khí cho các nhóm tội phạm. Gã hết sức cảnh giác và ma mãnh, trên người luôn thủ sẵn lựu đạn hoặc súngAK, đặc biệt không bao giờ ra ngoài mà không có sự hộ tống của vài tay chân thân tín. Tài liệu điều tra cho thấy, vào đầu những năm 2000, Lỳ Bá Chày cầm đầu một nhóm, trang bị vũ khí xâm nhập vào khu vực biên giới Việt Nam với mục đích đổi vũ khí lấy gạo và thuốc phiện nhằm cung cấp cho băng nhóm tội phạm người Lào ở nơi Chày trú ẩn.

Cuối tháng 10/2016, sau khi xác định chính xác nơi ẩn náu của Lỳ Bá Chày, PC52 lập chuyên án truy bắt. Tuy nhiên, khu vực trú ẩn của Chày là “vùng lõm” phức tạp về an ninh trật tự, lại có sự bao bọc của cộng đồng người Mông, bởi vậy, việc truy bắt hoàn toàn không đơn giản. Yêu cầu bắt giữ thành công đối tượng, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho lực lượng vây bắt, trong tình thế ấy, cách duy nhất là “điệu hổ li sơn”.

“Lần thứ 1, trinh sát “dụ” được Chày rời bản ra trung tâm huyện nhưng nghiên cứu thực tế thấy rằng việc bắt giữ Chày sẽ khó đảm bảo an toàn nên Ban chuyên án quyết định rút lui về nước sau 1 tuần “nằm vùng”. Lần thứ 2, Chày ra trung tâm huyện nhưng có mấy đàn em thân tín tháp tùng, nếu bắt giữ khả năng sẽ có đổ máu hoặc đánh động các nhóm tội phạm khác nên anh em phải rút lui.

Ngày 14/2, khi Chày xuất hiện 1 mình ở trung tâm huyện Viêng Thoong, lực lượng đánh án của ta và bạn nhận định thời cơ đã chín muồi, quyết định cất vó. Lỳ Bá Chày hoàn toàn bất ngờ khi bị bắt giữ sau 19 năm trốn chạy”, Đại úy Lộc thuật lại.

Ngay sau khi bắt giữ được Lỳ Bá Chày, đoàn xe chở đối tượng ngay lập tức quay về Việt Nam bằng con đường bí mật với sự hộ tống của 6 xe ô tô và 24 cán bộ, chiến sĩ công an nước bạn.

Đấu tranh ban đầu, Lỳ Bá Chày chỉ giao tiếp bằng tiếng Lào, không thừa nhận bản thân là đối tượng đang bị truy nã mà một mực khẳng định mình là Xeo May Lỳ. Tuy nhiên, khi lực lượng chức năng đã đưa ra các bằng chứng, đặc biệt là đặc điểm nhận dạng gồm 1 vết sẹo trên đầu, 1 vết sẹo bên gò má thì Lỳ Bá Chày mới cúi đầu thừa nhận.

Hiện Lỳ Bá Chày đã được bàn giao cho Trại giam số 3 để tiếp tục điều tra, xử lý theo thẩm quyền.

Hoàng Lam