"Bảo tàng" cổ vật 3D online của chàng trai tuổi 20

Nguyễn Trí Quang 20 tuổi, sinh ra trong một gia đình làm nghề thủ công mĩ nghệ lâu đời ở Khâm Thiên, Hà Nội. Cha Quang là một nghệ nhân chế tạo tượng, một người có niềm say mê đặc biệt đối với các loại tượng, nhất là tượng cổ ở các đền chùa. Ông thường đi khắp nơi để ghi chép, chụp ảnh và sử dụng máy 3D quét lại các bức tượng này.

Quang được bố cho đi cùng trong các chuyến tham quan từ khi mới 8 tuổi. Niềm hứng thú với cổ vật, với máy quét 3D của cậu được khơi lên từ đó. Nguyễn Trí Quang cũng tỏ ra rất có khiếu về tin học. Cậu tự mày mò sách vở và tài liệu trên mạng để học hỏi cách lập trình.

Từ năm 11 tuổi, Quang đã học được cách chuyển các hình ảnh 3D từ máy quét trở thành file 3D và lưu trữ lại trong máy tính với mục đích ban đầu là để hỗ trợ gia đình sản xuất tượng. Dần dần, số lượng file 3D ngày một nhiều lên. Hiện nay, theo thống kê chưa chính thức của Quang thì cậu đã dựng được mô hình 3D của hàng trăm hiện vật.

Quang nảy ra ý tưởng lập một website để đưa toàn bộ các file lên mạng cho tiện quản lý. Thế nhưng vào thời điểm đó, ở Việt Nam lại chưa phát triển công nghệ 3D trên trình duyệt web. Quang gặp phải rất nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm tài liệu chuyên ngành. Tiếng Anh hạn chế, cậu phải mất hàng ngày trời để lần được các từ khóa, rồi lại tiêu tốn cả tháng để dịch tài liệu.

Càng đọc, càng tìm hiểu sâu về công nghệ VR3D, Quang càng nhận thấy tiềm năng phát triển của công nghệ này. Thế là sau khi kết thúc năm học lớp 9, Quang tuyên bố sẽ nghỉ học để tập trung theo đuổi ý tưởng của mình. Ban đầu gia đình hết sức phản đối, nhưng khi Quang phân tích về những ích lợi của việc phát triển công nghệ này, mọi người đã chấp nhận. Vậy là Quang dồn hết sức để phát triển công nghệ. Sau hơn hơn năm lập trình, bản website thử nghiệm đã được ra mắt.

Từ đó đến nay, Nguyễn Trí Quang tiếp tục đào sâu nghiên cứu, những nỗ lực của cậu đã được đền đáp xứng đáng. Sau 2 năm nâng cấp, Quang đã phát triển thành công công nghệ 3D trên trình duyệt web.

Tại đây Quang cho trưng bày hàng trăm mẫu vật đã được "3D hóa" bao gồm các mẫu linh vật Việt, đồ cổ, đồ mỹ nghệ và tượng. Đáng chú ý là các mẫu vật linh vật như rồng đá, voi, báo, nghê, sư tử…; các cổ vật như tượng phật, tượng thần, tranh khắc gỗ, hương án, giếng đá… Tất cả mẫu vật quý giá này là kết quả của gần 10 năm tích cóp, là thành tựu của hàng trăm chuyến đi khắp mọi miền đất nước của Quang và gia đình.

Vào website của Quang, người sử dụng có thể dễ dàng chọn lựa, xem xét các mẫu vật, có thể tùy ý xoay ngang dọc, lật trên dưới, phóng to thu nhỏ xem cận cảnh chi tiết, hoa văn. Website không những tạo cho người sử dụng một cái nhìn chân thực, sống động mà còn cung cấp kiến thức về cổ vật, từ tên, địa chỉ đến số tuổi, tình trạng hiện tại và những đánh giá.

Thú vị hơn nữa là có thể thoải mái chia sẻ các file mẫu vật về website, blog của mình hay nhúng mã vào bất cứ trang web nào khác và hoàn toàn miễn phí. Mới đây, trong một nỗ lực nâng cao hơn nữa công nghệ của mình, Quang đã lập một bảo tàng 3D online.

Bảo tàng gồm hàng trăm mẫu vật khác nhau. Về mặt bảo tồn, do được 3D hóa, các mẫu vật giữ nguyên được hình khối, màu sắc và tồn tại vĩnh viễn trong không gian mạng. Do đó có thể tái tạo, phục chế hay nhân bản một cách dễ dàng. Về mặt quảng bá, việc trưng bày, triển lãm, chia sẻ các mẫu cổ vật trên internet không gặp phải bất cứ một rào cản, trở ngại nào. Vì thế có thể nói, việc quảng bá văn hóa Việt là xuyên biên giới và hiệu quả đạt được lại rất lớn".

Trong tương lai gần, Nguyễn Trí Quang đang nghĩ đến việc quét toàn bộ các khu di tích, đền chùa để dựng lại nó trên mạng, nhằm tạo ra một ngành "du lịch ảo". Người thanh niên 18 tuổi với ước mơ trở thành một nhà công nghệ cho biết, trong tương lai, sẽ cố gắng liên kết với các mạng xã hội lớn như Facebook, Twitter… để có thể lan tỏa văn hóa Việt rộng hơn nữa.

Quang nói: "Lâu nay em đã qua giai đoạn thử nghiệm các mẫu vật nhỏ, gần đây em chỉ thử nghiệm số hóa các công trình lớn, như đình Tền Lệ trở lên. Từ đầu năm 2017 đến giờ, em tập trung phát triển quy trình số hóa 3D tự động nhằm giảm giá thành, giúp nhiều sản phẩm Việt Nam có thể dễ dàng ứng dụng được công nghệ 3D trong quá trình quảng bá.

Công nghệ VR3D có khả năng ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành nghề, em cũng hi vọng sẽ có thể bù đắp được chi phí đầu tư và phát triển tốt sau này. Sắp tới em sẽ cung cấp giải pháp, dịch vụ cho một số ngành nghề, chủ yếu sẽ tập trung vào thương mại điện tử".

Khám phá một số hình ảnh từ "bảo tàng" cổ vật 3D online của Trí Quang:

Mai Châm

Ảnh: NVCC