Thu gần 600 tỷ đồng từ thanh tra 4.436 đơn vị nợ BHXH

Bà Đàm Thị Hoà - Phó Giám đốc BHXH Hà Nội, phát biểu tại cuộc họp của Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn Hà Nội năm 2020. Chương trình do BHXH Hà Nội tổ chức chiều 28/11 tại Hà Nội.

Được biết, công tác thanh kiểm tra việc chấp hành chính sách BHXH, BHYT được thực hiện bởi nhiều ban, ngành của thành phố, như: BHXH Thành phố, Sở LĐ-TB&XH, Thanh tra Thành phố, Công an Thành phố, Cục Thuế Thành phố, Liên đoàn Lao động Thành phố, UBND các quận, huyện, thị xã.

Trong đó, thanh tra liên ngành do Thanh tra Thành phố chủ trì tại 180 đơn vị, thanh tra liên ngành do Thanh tra Sở LĐTB&XH chủ trì tại 116 đơn vị, BHXH Thành phố thanh tra chuyên ngành tại 675 đơn vị, liên ngành UBND các quận, huyện, thị xã thanh tra tại 96 đơn vị, kiểm tra tại 842 đơn vị.

Bên cạnh đó, việc xử lý các hành vi theo Nghị quyết số 05/2019/NQ-HĐTP ngày 15/8/2019 của Hội đồng Thẩm phán, Tòa án nhân dân Tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 214 về tội gian lận BHXH, BH thất nghiệp, Điều 215 về tội gian lận BHYT và Điều 216 về tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động của Bộ luật Hình sự cũng được triển khai.

Cũng theo bà Đàm Thị Hoà, việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT cũng gặp nhiều khó khăn.

“Công tác đôn đốc thu, giảm tỷ lệ nợ đóng BHXH ngày càng khó khăn. Theo dữ liệu của Cục Thuế Hà Nội, hiện nay, thành phố Hà Nội còn khoảng 70.000 doanh nghiệp với hơn 410.000 lao động có kê khai thuế nhưng chưa tham gia BHXH” - bà Đàm Thị Hoà cho biết.

Tính tới tháng 11/2019, Hà Nội đã có 10.534 doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải thể, phá sản, hết lao động thuộc đối tượng tham gia với số tiền nợ là 1.201,6 tỷ đồng

Các doanh nghiệp có số nợ BHXH lớn tập trung vào các đơn vị hoạt động xây lắp, cầu đường với lý do: Công trình đã hoàn thành chậm được giải ngân, tập trung chủ yếu tại các gói thầu do Nhà nước làm chủ đầu tư.

Nhiều doanh nghiệp chưa có ý thức chấp hành các quyết định thanh tra, kiểm tra, không nộp tiền nợ BHXH, tiền phạt vi phạm hành chính theo các Quyết định hành chính đã ban hành, mặc dù đã được đôn đốc nhiều lần.

Cơ quan chức năng chưa có phương án xử lý nợ BHXH đối với các doanh nghiệp bỏ trốn, ngừng, dừng sản xuất kinh doanh dẫn tình trạng nợ BHXH ngày càng tăng do phát sinh lãi chậm đóng.

Bà Đàm Thị Hoà cho biết thêm, về thi hành các bản án dân sự, sau khi có quyết định công nhận hòa giải thành, bản án đã được xét xử có hiệu lực, nhiều doanh nghiệp chưa thực hiện nghiêm túc theo Quyết định của Tòa án.

Hiện nay có doanh nghiệp đã giải thể, ngừng hoạt động, dẫn đến hiệu quả thu hồi nợ chưa cao.

Liên quan tới việc khởi kiện của tổ chức công đoàn đối với doanh nghiệp nợ BHXH, bà Đàm Thu Hoà cho biết: “Điều 14 Luật BHXH năm 2014 quy định “Tổ chức công đoàn có quyền khởi kiện ra Tòa án đối với hành vi vi phạm pháp luật về BHXH gây ảnh hưởng đến quyền lợi và lợi ích hợp pháp của người lao động, tập thể người lao động”.

Tuy nhiên đến nay chưa có đơn vị sử dụng lao động nợ đóng BHXH bị khởi kiện tại các cấp toà án của Hà Nội.

Ngoài ra, bà Đàm Thị Hoà cũng cho rằng ý thức tôn trọng pháp luật, văn hóa trong doanh nghiệp còn chưa được chú trọng.

“Nhiều doanh nghiệp chưa thực hiện việc báo cáo quản lý, sử dụng lao động với cơ quan quản lý lao động, xây dựng thang lương, bảng lương, đóng BHXH cho người lao động. Thậm chí còn tình trạng người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận, chủ động trốn đóng BHXH, đóng không đúng mức quy định” - bà Đàm Thị Hoà cho biết. 

H.M