Sáu bước để trở thành nhà quản lý quyết đoán

Phẩm chất cá nhân của người lãnh đạo rất quan trọng. Có những loại người thường thành công trong vai trò lãnh đạo hơn một số người khác. Tuy nhiên, người ta có thể học kỹ năng lãnh đạo và có thể phát triển những phẩm chất cá nhân cần thiết để trở thành một người lãnh đạo giỏi. 

Tính quyết đoán là một trong những chiếc chìa khóa mở cánh cửa thành công trong vai trò lãnh đạo, kết hợp với sự nhạy bén và sự hiểu biết thấu đáo về các khả năng giải quyết vấn đề. 

Bước 1: Hiểu rõ các kiểu lãnh đạo

Có nhiều kiểu lãnh đạo khác nhau. Ví dụ, có ba anh chàng chăn cừu. Người thứ nhất mở cửa trại, bước ra rồi cho đàn cừu theo sau. Đây là làm theo kiểu lãnh đạo đi đầu. Người thứ hai thì đứng ở cuối đàn cừu, đẩy hoặc dẫn dắt chúng ra. Kiểu này được gọi là lãnh đạo hỗ trợ. Người thứ ba thì đi từ đầu xuống cuối bầy và thỉnh thoảng lại chen vào giữa đàn cừu. Anh ta theo kiểu lãnh đạo tương tác. Biết cách áp dụng các kiểu lãnh đạo khác nhau sẽ giúp bạn phản ứng hiệu quả trong nhiều tình huống.

Lại có quan niệm khác cho rằng có bốn kiểu lãnh đạo: chỉ huy, theo quy trình, sáng tạo và tạo điều kiện (sơ đồ). Mỗi kiểu có liên quan đến tính cách riêng.

Mỗi kiểu lãnh đạo thích hợp cho một hoàn cảnh đặc thù nào đó. Một người lãnh đạo theo kiểu cấu trúc thường thành công ở những nơi xem quy trình là quan trọng. Kiểu lãnh đạo thoải mái hoặc tạo điều kiện có thể thích hợp trong việc quản lý một nhóm người có chuyên môn. Những ông sếp theo kiểu thống trị có thể tốt cho những tổ chức đang cần phải thay đổi thực sự. Một người lãnh đạo theo kiểu trực giác mạnh luôn có thể đối phó với mọi tình huống trong tầm ngắn hạn.

Có thể học các kiểu quản lý khác - thêm một chút kiểu thống trị, trực giác hay cấu trúc - khi bạn trở nên tự tin và có kinh nghiệm trong công việc lãnh đạo. Cố gắng làm theo kiểu mà bạn thích cho đến khi nào thoải mái mở rộng ra các kiểu khác.

Lời khuyên vàng: Nếu cấp trên đặt vấn đề về kỹ năng lãnh đạo của bạn, còn người lao động thuộc quyền quản lý của bạn tỏ ra thiếu động lực hoặc kém năng suất thì chìa khóa để thay đổi tình hình là: hãy bớt nghĩ về việc bạn đang làm gì và dành nhiều thời gian lên kế hoạch xem nên làm như thế nào.

Bước 2: Học lý thuyết lãnh đạo

Các khóa học thuật lãnh đạo của các trường quản trị kinh doanh thường cung cấp các nguyên tắc nền tảng tổ chức doanh nghiệp. Hãy chọn khóa học thích hợp với bạn. Các chủ đề từ lý thuyết kinh doanh đến kế hoạch chiến lược, nhận thức rủi ro. Cũng nên học về ứng xử trong tổ chức, marketing, phân tích thị trường và đánh giá đối thủ cạnh tranh.

Có cảm thức công việc tốt và kiến thức quản trị kinh doanh qua đào tạo kỹ càng không chỉ đem lại cho bạn sự tự tin mà còn giúp bạn khiến người khác phải kính trọng.

Lời khuyên vàng: Nếu bạn đang ở vị trí quản lý cấp trung, một khi đã học lý thuyết lãnh đạo, bạn cần tìm ra cơ hội để vận dụng vào thực tế. Hãy nói với cấp trên rằng bạn sẵn sàng nhận lãnh trách nhiệm nhiều hơn. Hãy thể hiện sự sẵn sàng bằng cách đề xuất làm lãnh đạo một dự án cụ thể nào đó hoặc nhận trách nhiệm ở một lĩnh vực mới, nơi bạn có thể kiểm tra kỹ năng lãnh đạo của mình.

Bước 3: Tự nhận thức bản thân

Bạn nhận thức càng rõ về bản thân thì nhận thức đó càng đem lại hiệu quả.

Tự nhận thức bản thân nghĩa là hiểu mình và biết mình, đó là:

- Bạn là gì?

- Sở thích của bạn là gì?

- Mục tiêu của bạn là gì?

- Nhận thức của người khác về bạn và mục tiêu của bạn ra sao?

- Bạn có động lực như thế nào để đạt mục tiêu?

Bước 4: Học hỏi từ kinh nghiệm của người khác

Có câu “tri thức là sức mạnh”. Hiển nhiên, một trình độ hiểu biết tốt hơn sẽ cho bạn một lợi thế so với đồng nghiệp, khiến bạn trở nên thích hợp với vị trí lãnh đạo hơn. Do vậy, bạn phải luôn tìm cơ hội học hỏi cái hay của người khác. Một trong những cơ hội rõ ràng mà bạn có thể tranh thủ lợi thế từ đó nếu có thể là:

- Tham gia tập huấn: sẽ có ích trong những tình huống thể hiện được sự cách biệt trong ứng xử, kỹ năng hay sự tự tin.

- Các chương trình đào tạo: bất luận trong hay ngoài tổ chức của bạn, các chương trình đào tạo có thể cho bạn một hiểu biết thấu đáo về năng lực của bạn cũng như mở rộng các khả năng cho bạn.

- Làm việc theo hệ thống: thể hiện cho cấp trên thấy rằng bạn khâm phục hoặc chia sẻ tuyệt đối kinh nghiệm của mình với người khác, sẽ giúp bạn được thừa nhận các tố chất cần phải có ở người lãnh đạo nhiều hơn.

Bước 5: Mở rộng kinh nghiệm cá nhân

Có nhiều chiến thuật mà bạn có thể khai thác để làm cho kiến thức, sự tự tin và khả năng lãnh đạo của bạn tăng lên.

- “Đòi” giao thêm việc. Là những việc mở thêm những đường chân trời cho bạn mà không có hậu quả xấu nếu thất bại. Cách này đặc biệt tốt cho những người thích học hỏi qua công việc.

- Thuyên chuyển sang lĩnh vực lân cận. Bạn có thể phát triển kỹ năng lãnh đạo rõ rệt hơn bằng cách làm việc ở nhiều bộ phận khác nhau trong tổ chức. Như vậy, bạn sẽ được biết rõ hơn về cách thức hoạt động của công ty.

- Tranh đua với những người ngang cấp ở các công ty khác. Bằng cách thu thập thông tin và lời tư vấn từ những người làm việc cho các tổ chức khác, bạn có thể lợi dụng được kinh nghiệm của người khác và đánh giá sự tiến bộ của bạn.

- Làm công việc ngoài lĩnh vực thuận tay. Bạn không thể học hỏi nếu luôn cố thủ bên trong vành đai an toàn với những gì bạn đã biết. Hãy nhận lãnh một dự án nào làm bạn sợ hãi, dự án có tính thử thách bạn, và cung cấp những kinh nghiệm mới.

Bước 6: Áp dụng các kỹ năng lãnh đạo

Những cơ hội thăng tiến thường bất ngờ đến với chúng ta. Nếu bạn làm theo những bước sau và chuẩn bị mình một cách thích hợp, bạn sẽ ở vào vị trí tốt để tận dụng được cơ hội.

- Trong hầu hết trường hợp, cách đặt cược hay nhất là phân tích tình thế. Quyết định công ty cần gì và làm thế nào để bạn xuất sắc đạt được điều đó.

- Một số vị trí lãnh đạo cần đóng vai trò trung gian giữa hai nhóm - nhóm muốn kết quả (ví dụ, ban quản lý điều hành) và nhóm sẽ làm ra kết quả đó. Trong trường hợp này, bạn cần thiết lập những kênh truyền đạt tốt với cả hai nhóm.

- Cố gắng chọn được những ê-kíp làm việc có sự cân bằng tốt đẹp giữa nhà quản lý giỏi với các thành viên giàu năng lực và trung thành. Điều cốt tử là chọn ê-kíp làm việc dựa vào sự kết hợp những tài năng cần thiết chứ không phải dựa vào quan hệ bạn bè hay phe cánh.

- Nếu bạn đang thử nghiệm một hệ thống mới hay một phương pháp mới, hãy tập hợp xung quanh bạn những con người thích hợp, tạo thành bộ khung hỗ trợ, và ghi lại tư liệu về quy trình để sau này bạn có thể đánh giá điều bạn đã làm được.

Lời khuyên vàng: Nghệ thuật lãnh đạo không bao giờ là một thành phẩm. Không thể trong một sớm một chiều có được khả năng lãnh đạo vượt trội, mà đó là một quá trình tiếp diễn cần được nuôi dưỡng và hoàn thiện không ngừng. Cần có thời gian và đòi hỏi sự tập luyện. Một phần của quá trình này đòi hỏi bạn hiểu chính mình và hiểu phản ứng của bạn trong những tình huống cần sự lãnh đạo. Hãy sử dụng kiến thức này để thẩm định xem điều gì hiệu quả và điều gì chưa hiệu quả nhằm vạch kế hoạch cho phương pháp xử lý của bạn ở lần sau.

Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn