Nhiều doanh nghiệp chưa hiểu hết giá trị của đối thoại

Nghị định quy định NSDLĐ phải là người đứng ra chủ trì việc đối thoại. Trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Phạm Minh Huân - Thứ trưởng Bộ LĐTBXH - cho rằng, nhiều DN chưa hiểu hết giá trị của đối thoại tại nơi làm việc, nên việc thực hiện đối thoại còn chưa phổ biến rộng rãi.

Nghị định 60 được ban hành và có hiệu lực từ hơn 1 năm qua đã tạo được những kết quả tích cực về thúc đẩy mối quan hệ lao động (QHLĐ) hài hòa, ổn định và tiến bộ trong DN như thế nào, thưa ông?

- Có thể nói, đối thoại là hình thức dễ làm, dễ thực hiện và rất thiết thực đối với mỗi DN. Khi tham mưu với Chính phủ ban hành Nghị định 60, chúng tôi xác định đây là nội dung mới để góp phần xây dựng mối QHLĐ hài hòa, ổn định và tiến bộ trong DN.

Bên cạnh đó, Nghị định cũng tiếp thu, học tập một số kinh nghiệm quốc tế về mối quan hệ 3 bên trong QHLĐ nên có tính ưu việt rõ rệt. Hiện mới có khoảng 50% số DN thực hiện và duy trì tốt công tác đối thoại và thực tế khẳng định đó là những DN hoạt động bài bản, tạo được điều kiện cơ bản, vững chắc để DN ổn định và phát triển. Những DN nào chưa thực hiện, chứng tỏ chủ DN chưa hiểu rõ giá trị của đối thoại.

Vì thế, còn có thể khẳng định rằng, Nghị định 60 ra đời đúng thời điểm đặt ra đối với nhiệm vụ góp phần ổn định QHLĐ và đáp ứng yêu cầu về vấn đề này ngày càng cao của các DN.

Một số chủ DN cho rằng nghị định trên chưa đủ cơ sở pháp lý để buộc các DN phải thực hiện đối thoại theo quy định. Vậy có cần thiết phải ban hành thông tư hướng dẫn thi hành Nghị định 60 không, thưa ông?

- Về chủ trương chung, Bộ LĐTBXH khẳng định sẽ không ban hành thông tư hướng dẫn thi hành nghị định để hạn chế các văn bản dưới luật. Khi nghiên cứu Nghị định 60, chúng ta thấy văn bản này đã quy định rõ ràng việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, trong đó tập trung vào hai nội dung là thực hiện đối thoại theo định kỳ 3 tháng/lần và tổ chức hội nghị NLĐ hằng năm. Đối với công tác đối thoại, nghị định đã quy định rõ nhiệm vụ của mỗi bên, các nội dung cần đưa ra trong đối thoại.

 Nhưng về cơ bản, để duy trì được các cuộc đối thoại và tổ chức đối thoại chất lượng, phải xây dựng được mối quan hệ hài hòa giữa NSDLĐ và NLĐ. NSDLĐ phải hiểu rõ nghĩa vụ đứng ra tổ chức đối thoại theo quy định. Với NLĐ, cần biết thông qua tổ chức CĐ để thực hiện quyền của mình trong việc yêu cầu NSDLĐ tổ chức đối thoại và phải đối thoại ra sao cho đảm bảo nội dung, yêu cầu đúng với tinh thần của Nghị định 60.

Thưa ông, trong trường hợp có những DN cố tình không thực hiện quy định về đối thoại, chúng ta có thể áp dụng chế tài nào để buộc họ phải thực hiện?

- Ngày 22.8.2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 95/2013/NĐ-CP ‘‘Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực LĐ, BHXH, đưa NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng’’. Tại Nghị định 95, Điều 11 đã quy định rõ việc xử phạt các vi phạm quy định về đối thoại tại nơi làm việc.

Trong đó quy định rõ NSDLĐ sẽ bị xử phạt từ 500.000 - 5 triệu đồng/lần vi phạm nếu không thực hiện nghiêm chỉnh quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc theo quy định pháp luật, không bố trí địa điểm và bảo đảm các điều kiện vật chất khác cho việc đối thoại tại nơi làm việc, không tiến hành đối thoại tại nơi làm việc định kỳ 3 tháng/lần và không thực hiện đối thoại khi đại diện tập thể NLĐ yêu cầu.

Việc xử phạt vi phạm hành chính về đối thoại rất rõ ràng và đầy đủ. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng liên quan cần tiếp tục tăng cường tuyên truyền, giải thích, vận động các DN tự giác tổ chức đối thoại và phải hướng dẫn các DN đổi mới đối thoại theo đúng nội dung quy định. Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng cần tăng cường thanh - kiểm tra, phát hiện và xử phạt những DN không thực hiện đối thoại theo quy định tại Nghị định 60.

- Xin cảm ơn ông!