Đề xuất điều chỉnh quy trình tuyển dụng lao động người nước ngoài

Theo Nghị định 70/2023/NĐ-CP, khi có nhu cầu tuyển dụng lao động người nước ngoài, người sử dụng lao động phải đăng tuyển công khai thông báo tuyển dụng người lao động Việt Nam vào các vị trí dự kiến tuyển dụng người lao động nước ngoài.

Sau 15 ngày đăng tuyển công khai mà không tuyển được người lao động Việt Nam vào các vị trí trên, người sử dụng lao động mới làm báo cáo giải trình xác định nhu cầu sử dụng người lao động nước ngoài gửi cơ quan chức năng.

Báo cáo hoạt động năm 2024, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TPHCM đánh giá Nghị định số 70/2023/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung Nghị định số 152/2020/NĐ-CP) đã tháo gỡ nhiều bất cập trong quá trình tuyển dụng, sử dụng người lao động nước ngoài.

Tuy nhiên, theo Sở LĐ-TB&XH TPHCM, Nghị định số 70/2023/NĐ-CP vẫn còn một số vướng mắc khi triển khai thực hiện. Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp có ý kiến đối với quy định phải đăng thông báo tuyển lao động Việt Nam trước khi xác định nhu cầu sử dụng người lao động nước ngoài.

Theo đó, đối với một số trường hợp người nước ngoài là thành viên góp vốn thành lập và tham gia điều hành doanh nghiệp; người đại diện theo pháp luật đã có tên trên giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy chứng nhận đầu tư… thì quy định này gây khó khăn cho việc tuyển dụng của doanh nghiệp.

Tại hội nghị bàn về vấn đề này, đại diện một doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đề cập đến trường hợp thành viên quản lý của công ty là người nước ngoài, đã quản lý xưởng tại Việt Nam gần 20 năm nhưng không có bằng cấp, giấy chứng nhận chuyên môn gì. Khi thực hiện quy định theo Nghị định số 70/2023/NĐ-CP gặp rất nhiều khó khăn.

Bởi nếu thông báo tuyển dụng theo Nghị định số 70/2023/NĐ-CP thì hầu như ai cũng đáp ứng được yêu cầu về trình độ chuyên môn, bằng cấp... Nhưng thực tế vị trí quản lý này mặc định dành cho người quản lý trên.

Sở LĐ-TB&XH TPHCM cũng nhận định: "Việc thông báo tuyển lao động Việt Nam nhằm minh bạch thị trường lao động nhưng việc kết nối người lao động Việt Nam với nhu cầu tuyển của người sử dụng lao động là không khả thi".

Theo Sở LĐ-TB&XH TPHCM, nguyên nhân là do các điều kiện tuyển dụng mà doanh nghiệp đặt ra còn nhiều rào cản đối với người lao động Việt Nam. Cụ thể là người sử dụng lao động đặt ra các điều kiện về đào tạo tại nước ngoài, kinh nghiệm làm việc ở nước ngoài, am hiểu và giao tiếp nhiều ngôn ngữ…

Để thực hiện việc kết nối tuyển dụng theo Nghị định số 70/2023/NĐ-CP, Trung tâm Dịch vụ việc làm TPHCM mở riêng một chuyên mục tuyển dụng theo Nghị định 70/2023/NĐ-CP trên Cổng thông tin việc làm Thành phố (https://vieclamhcm.com.vn) để đăng tải các thông báo tuyển dụng công khai của các doanh nghiệp.

Từ ngày 1/1/2024 đến 30/12/2024, Trung tâm đã thực hiện tiếp nhận 7.674 doanh nghiệp thông báo tuyển dụng lao động Việt Nam vào các vị trí dự kiến tuyển dụng lao động người nước ngoài với 22.513 vị trí tuyển dụng.

Chức danh công việc mà các doanh nghiệp tuyển dụng là quản lý, chuyên gia, lao động chuyên môn kỹ thuật với mức lương trung bình là 45 triệu đồng/tháng.

Trong thời gian đó có 2.947 lượt lao động Việt Nam tương tác ứng tuyển các vị trí tuyển dụng trên. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có người nào trúng tuyển.

Do đó, Sở LĐ-TB&XH TPHCM đề nghị Bộ LĐ-TB&XH nghiên cứu, kiến nghị Chính phủ điều chỉnh quy định đăng thông báo tuyển lao động Việt Nam trước khi xác định nhu cầu sử dụng người lao động nước ngoài đối với các chức danh đặc thù liên quan đến người đại diện theo pháp luật, thành viên công ty, người tham gia góp vốn…