Trả sổ BHXH cho người lao động - Kỳ 1:
“Chậm ngày nào, người lao động thiệt thòi ngày đó”
(Dân trí) - “Nhiều người lao động đến làm thủ tục đăng ký hưởng trợ cấp thất nghiệp, nhưng không biết tới sổ BHXH của mình. Họ được hướng dẫn về doanh nghiệp cũ để lấy sổ BHXH theo luật định. Tuy nhiên, số không trở lại cũng có bởi sổ BHXH chưa được doanh nghiệp bàn giao”.
Bà Nguyễn Thị Kim Loan - Trưởng phòng Bảo hiểm thất nghiệp, Trung Tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội (Sở LĐ-TB&XH Hà Nội), chia sẻ về những trường hợp người lao động không thực hiện được thủ tục đăng ký bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) vì doanh nghiệp chưa trả lại sổ BHXH.
Sổ BHXH cũng như sổ tiết kiệm
Câu chuyện của chị Chu Thị Hoa (Văn Giang, Hưng Yên) là một trường hợp tương tự. Làm việc cho một doanh nghiệp tại Khu công nghiệp Hanel (Hà Nội) được 9 năm, chị Chu Thị Hoa xin nghỉ việc cuối tháng 8/2016.
Trao đổi với PV Dân trí tại Phòng Bảo hiểm thất nghiệp (Sở LĐ-TB&XH Hà Nội), chị Chu Thị Hoa lo lắng: “Tôi được công ty hướng dẫn làm một số thủ tục chấm dứt hợp đồng lao động. Nhưng sổ BHXH thì công ty xin khất chưa trả ngay được. Trong khi đó, thời hạn đăng ký hưởng BHTN của tôi chỉ trong 3 tháng. Nếu quá thời hạn thì không biết tôi có được hưởng các chế độ gì không?”.
Chia sẻ với những băn khoăn của chị Chu Thị Hoa, ông Lê Đình Quảng - Phó Trưởng Ban Quan hệ lao động (Tổng LĐLĐ VN) cho biết: “Qua công tác giám sát việc thực hiện chính sách BHXH ở nhiều tỉnh, thành phố, Tổng LĐLĐ VN phát hiện tình trạng doanh nghiệp chưa trả sổ BHXH cho người lao động còn phổ biến”.
Giải thích rõ hơn, ông Lê Đình Quảng cho biết: Theo Luật BHXH năm 2014, từ ngày 1/1/2016, doanh nghiệp phải trả sổ BHXH cho người lao động. Khi được tự quản lý sổ BHXH, người lao động sẽ nắm được diễn tiến việc chủ doanh nghiệp đóng BHXH cho mình, hạn chế tình trạng trốn hoặc chậm đóng BHXH.
“Chậm ngày nào, người lao động còn thiệt thòi quyền lợi chính đáng ngày đó. Cần xem sổ BHXH là một loại “sổ tiết kiệm” của chính mình” - ông Lê Đình Quảng nói.
Quan ngại những hậu quả từ việc chậm trả sổ BHXH của ông Lê Đình Quảng có căn cứ.
Câu chuyện mới xảy ra tại công ty CP cung ứng tàu biển Hải Phòng và Công ty CP công nghệ Hải phòng là một ví dụ. Theo đó, sổ BHXH của hơn 60 lao động của 2 công ty trên bị một số cổ đông chủ chốt giữ trong nhiều năm.
Hậu quả dẫn tới tình trạng người lao động đến tuổi hưu nhưng không có sổ BHXH để làm thủ tục hưu trí, người lao động ốm đau nhưng không có thẻ BHYT để đi khám. Thậm chí, nhiều lao động chuyển sang doanh nghiệp khác cũng không có sổ BHXH để làm thủ tục BHTN.
Sự việc chỉ được gỡ rối bằng hàng loạt công văn của UBND TP Hải Phòng, BHXH VN. Đặc biệt, công văn số 2919/LĐTBXH - BHXH của Bộ LĐ-TB&XH đầu tháng 8/2016 chấp nhận cấp sổ BHXH mới cho hơn 60 người lao động ở 2 công ty trên. Đây cũng là sự kiện hi hữu trong việc thực hiện chính sách pháp luật bảo hiểm xã hội. Bởi việc cấp sổ BHXH mới không dựa theo căn cứ pháp luật (sổ cũ mất hoặc rách nát không dùng được).
Cần quyết liệt triển khai
Thống kê của BHXH VN cho thấy, cả nước có hơn 12 triệu người tham gia chính sách BHXH. Điều này đồng nghĩa với việc có tương ứng hơn 12 triệu chủ sổ thẻ BHXH.
Theo ông Chu Minh Tộ, Trưởng Ban Sổ thẻ (BHXH VN), hơn 12 triệu sổ BHXH trên bao gồm 7 triệu sổ BHXH theo dạng bìa cứng và 5 triệu sổ BHXH tờ rời.
“Quy định việc trả sổ BHXH bắt đầu từ ngày 1/1/2016. Điều này đòi hỏi phải có 1 lộ trình chi tiết và đảm bảo cho việc chuyển giao 2 loại sổ BHXH an toàn và chính xác tới đối tượng” - ông Chu Minh Tộ cho biết.
Quy định trả sổ BHXH từ ngày 1/1/2016.
Luật Bảo hiểm xã hội 2014:
- Điều 18. Quyền của người lao động: Được cấp và quản lý sổ bảo hiểm xã hội.
- Điều 19. Trách nhiệm của người lao động: Bảo quản sổ bảo hiểm xã hội.
Quyết định 959/QĐ-BHXH:
- Điều 49. Trách nhiệm của người tham gia: Tự bảo quản sổ BHXH (từ 01/01/2016), thẻ BHYT.
Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp thực sự chưa có ý thức trong việc bàn giao sổ BHXH. Nhiều doanh nghiệp còn lấy lý do người lao động không có nhu cầu giữ sổ và muốn nhờ doanh nghiệp giữ hỗ để trì hoãn.
Công việc khá “nặng nề” và việc bàn giao hơn 12 triệu sổ BHXH cần lưu ý vì đặc thù của từng loại sổ BHXH: Loại sổ thẻ do ghi tay nên dễ bị mờ hoặc sai sót bằng công nghệ thông tin, loại sổ thẻ tờ rơi lại dễ thất lạc.
Được biết, BHXH VN đang gấp rút xây dựng dự thảo hướng dẫn quy trình bàn giao sổ BHXH. Theo đó, dự thảo sẽ được xây dựng trên nguyên tắc rà soát thông tin trên sổ BHXH, các quy trình rà soát sổ BHXH của người lao động, quy trình bàn giao sổ BHXH cho người lao động.
Đồng thời, dự thảo cũng nêu rõ trách nhiệm của các bên trong bàn giao và tiếp nhận sổ BHXH…
Hy vọng trong thời gian tới, việc trao quyền giữ sổ BHXH cho người lao động sẽ hạn chế thủ tục hành chính, tình trạng nợ và chậm đóng BHXH của doanh nghiệp. Đặc biệt, người lao động sẽ được bảm bảo quyền lợi về BHXH, BHTN và BHYT.
Hoàng Mạnh
TIN VẮN:
Nợ bảo hiểm xã hội hơn 13.900 tỉ đồng
Đây là thông tin do BHXH VN cung cấp tới đầu tháng 8. Số nợ này tăng 1.123,9 tỉ đồng so với số nợ tại thời điểm kết thúc 6 tháng đầu năm 2016.
Số nợ hơn 13.900 tỉ đồng, gồm: Nợ BHXH 9.819,4 tỉ đồng; bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) 559,4 tỉ đồng; bảo hiểm y tế (BHYT) 3.555,7 tỉ đồng (trong đó: ngân sách các địa phương chưa chuyển 1.941,7 tỉ đồng, chiếm 54,6% tổng nợ BHYT). Thống kê của BHXH VN tới ngày 31/7 cho thấy, số người tham gia BHXH bắt buộc trong toàn quốc là hơn 12,4 triệu người; (BHTN) là 10,5 triệu người, BHXH tự nguyện là 192.340 người và BHYT là 72,9 triệu người (đạt tỉ lệ bao phủ BHYT 79,2% dân số). Theo BHXH VN, công tác cải cách hành chính được xem như một giải pháp nhằm triển khai quyết liệt, đồng bộ theo đúng yêu cầu của Nghị quyết số 19/NQ-CP của Chính phủ. Ghi nhận trong toàn ngành BHXH cho thấy: Thủ tục hành chính được cắt giảm mạnh xuống còn 32 thủ tục; thành phần hồ sơ giảm 38%; các tiêu thức trên tờ khai, biểu mẫu giảm 42%, quy trình, thao tác thực hiện thủ tục giảm 54%. Ngoài ra, thời gian thực hiện các thủ tục hành chính để tham gia và hưởng các chế độ BHXH, BHYT của các đơn vị, doanh nghiệp đã giảm xuống còn 81 giờ/năm (năm 2015). Dự kiến, thời gian thực hiện sẽ giảm xuống còn 45 giờ/năm tới hết năm 2016...
H.A
Xét xử vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản ở phòng khám đa khoa Nguyễn Bỉnh Khiêm
Hôm 23/8, TAND thành phố Hải Phòng đưa ra xét xử công khai vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản tại phòng khám đa khoa Nguyễn Bỉnh Khiêm.
Theo cáo trạng, đầu năm 2010, bằng việc làm giả hồ sơ khám chữa bệnh xen kẽ các hồ sơ khám bệnh thật để thực hiện việc chiếm đoạt tiền thanh toán bảo hiểm. Giám đốc Nguyễn Khải đã phân công cho các Phó giám đốc chịu trách nhiệm chỉ đạo về cách thức lập bảng giá kê chi phí khám chữa bệnh ngoại trú, hồ sơ thanh toán với BHXH Hải Phòng. Đồng thời, Khải phân công lập bảng kê chi phí khám chữa bệnh ngoại trú. Từ năm 2010 đến hết quý I/2014, bằng thủ đoạn trên các bị cáo đã được BHXH Hải Phòng thanh toán số tiền trên 16 tỷ đồng. Tại Phiên toà, HĐXX đã tuyên phạt tổng cộng 16 năm tù tới các bị cáo. Ngoài ra, các bị cáo phải liên đới bồi thường số tiền hơn 5,2 tỷ đồng đã chiếm đoạt của BHXH Hải Phòng. Bị cáo Nguyễn Khải (Nguyễn Văn Khải) được tách hồ sơ ra một vụ án hình sự khác để chờ kết quả giám định pháp y tâm thần nên không đưa ra xét xử trong đợt này.
V.M
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Xử lý nghiêm hành vi trục lợi BHYT
Văn phòng Chính phủ vừa có Công văn hỏa tốc số 7200/VPCP-KGVX truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam về việc rà soát, thanh tra, kiểm việc sử dụng quỹ BHYT. Một trong những điểm lưu ý là cần xử lý nghiêm các hành vi trục lợi BHYT.
Nội dung Công văn 7200 VPCP-KGVX ghi rõ, yêu cầu Bộ Y tế, BHXH Việt Nam khẩn trương thực hiện rà soát, thanh tra, kiểm tra việc sử dụng quỹ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Đặc biệt, quan điểm quyết liệt của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam thể hiện rõ trong nội dung chỉ đạo: "Kịp thời xử lý nghiêm các hành vi lạm dụng, trục lợi nhằm sử dụng hiệu quả quỹ khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người tham gia bảo hiểm y tế". Sự vào cuộc quyết liệt của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho thấy công tác chỉ đạo xuyên suốt và kịp thời từ cấp lãnh đạo của Chính phủ, nhằm ngăn chặn tình trạng lạm dụng quỹ BHYT đang gia tăng nhanh. Trước đó, Bảo hiểm xã hội VN đã cảnh báo việc lạm dụng chi quỹ BHYT, đặc biệt là tình trạng trục lợi, lạm dụng quỹ BHYT với nhiều hình thức tinh vi. Mới đây, BHXH VN đã từ chối thanh toán 71 tỉ đồng kinh phí khám chữa bệnh BHYT của Phòng khám đa khoa Phương Nam (Cà Mau) trong Quý 1 và 2/2016 vì những dịch vụ khám chữa bệnh không hợp lý.
H.M
37 tỉnh, thành vượt định mức quỹ khám chữa bệnh
Theo BHXH VN, chi phí khám chữa bệnh theo BHYT trong 6 tháng đầu năm 2016 tăng 40% so với cùng kỳ năm 2015, với tổng số tiền tăng thêm 8.545 tỉ đồng. Có 37 tỉnh chi vượt định mức quỹ khám chữa bệnh BHYT với số tiền bội chi tăng thêm 2.879 tỉ đồng. Nhiều tỉnh có số vượt Quỹ 6 tháng đầu năm rất lớn (mức trên 100 tỉ đồng) gồm: Thanh Hóa 370 tỉ đồng, Nghệ An 351 tỉ đồng, Quảng Nam 238 tỉ đồng, Cà Mau 221 tỉ đồng, Thái Bình 213 tỉ đồng, Đà Nẵng 167 tỉ đồng, Bắc Giang 142 tỉ đồng, Phú Thọ 125 tỉ đồng, An Giang 116 tỉ đồng, Hải Dương 115 tỉ đồng, Bình Định 109 tỉ đồng, Quảng Ninh 102 tỉ đồng. Để hạn chế tình trạng này, BHXH VN đã có văn bản chỉ đạo BHXH các tỉnh báo cáo UBND tỉnh phối và hợp cùng cơ quan chức năng rà soát các hợp đồng khám chữa bệnh 6 tháng đầu năm 2016. Theo đó, BHXH VN sẽ kiên quyết từ chối thanh toán chi phí không hợp lý và dừng hợp đồng khám chữa bệnh với cơ sở có dấu hiệu vi phạm để chờ kết luận của cơ quan chức năng.
N.L