Dân sinh
Fica
DTiNewsVì sao dừng “rót” vốn “khủng” cho dự án của Tổng Công ty đường cao tốc?
(Dân trí) - Chính phủ đều yêu cầu dừng, chưa giao vốn ngân sách Nhà nước (NSNN) cho VEC để thực hiện các dự án này cho đến khi được cấp có thẩm quyền chấp thuận việc chuyển vốn vay lại thành vốn NSNN cấp phát.
Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (UBQLVNN) cho biết như vậy liên quan đến những vướng mắc trong việc bố trí vốn ngân sách Nhà nước cho các dự án do Tổng Công ty đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư
Theo UBQLVNN, việc dừng giao vốn NSNN cho các dự án của VEC từ kế hoạch năm 2019 đến nay là thực hiện theo Nghị quyết số 71/2018/QH14 ngày 12/11/2018 của Quốc hội về điều chỉnh Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và Nghị quyết số 50/NQ-CP ngày 15/7/2019 của Chính phủ.
“Không phải lý do VEC chuyển về Ủy ban hay lý do chưa làm rõ Bộ Giao thông vận tải hay Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp là cơ quan có có thẩm quyền nhận và giao vốn NSNN cho đơn vị này” - UBQLVNN cho hay.
Đến thời điểm hiện nay toàn bộ số vốn đầu tư các dự án do VEC quản lý giải ngân từ năm 2013 đến nay đều chưa được Quốc hội thông qua quyết toán
Cơ quan chủ quản của VEC thông tin, VEC được thành lập theo chủ trương thí điểm mô hình doanh nghiệp đầu tư, quản lý, khai thác, kinh doanh hoàn vốn trong lĩnh vực đường bộ cao tốc theo Quyết định số 3033/QĐ-BGTVT ngày 06/10/2004 của Bộ Giao thông vận tải.
Theo Quyết định đầu tư ban đầu VEC vay lại toàn bộ vốn để đầu tư các dự án. Tuy nhiên, do các dự án đầu tư đường cao tốc có suất đầu tư lớn, nguồn thu không đủ để hoàn vốn đầu tư dẫn đến sau một thời gian hoạt động, VEC mất cân đối về tài chính, sản xuất kinh doanh gặp khó khăn và công tác huy động vốn để đầu tư các dự án không thể thực hiện được.
Trước những khó khăn của VEC, ngày 08/11/2013 Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 2072/QĐ-TTg về việc tái cơ cấu nguồn vốn đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc của VEC, nhà nước hỗ trợ đầu tư cho VEC thông qua việc đầu tư trực tiếp vào các dự án phần thiếu hụt không đủ trả nợ các khoản vay.
Tuy nhiên, ngày 9/11/2016 Quốc hội có Nghị quyết số 25/2016/QH14 về kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016-2020 quy định: “Không chuyển vốn vay về cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ thành vốn cấp phát ngân sách nhà nước”. Ngày 18/11/2016 Bộ Chính trị có Nghị quyết số 07-NQ/TW về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại NSNN, quản lý nợ công để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững cũng quy định: “Không chuyển vốn vay, bảo lãnh chính phủ thành vốn cấp phát NSNN.”
“Đến thời điểm hiện nay toàn bộ số vốn đầu tư các dự án do VEC quản lý giải ngân từ năm 2013 đến nay đều chưa được Quốc hội thông qua quyết toán” - UBQLVNN nói và cho biết: “Thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị và Quốc hội, từ kế hoạch năm 2019 Quốc hội, Chính phủ đều yêu cầu dừng chưa giao vốn NSNN cho VEC để thực hiện các dự án này cho đến khi được cấp có thẩm quyền chấp thuận việc chuyển vốn vay lại thành vốn NSNN cấp phát”.
Đầu năm 2019, Ban Cán sự Đảng Bộ Giao thông vận tải thay mặt Ban Cán sự đảng Chính phủ đã báo cáo Bộ Chính trị về việc tái cơ cấu vốn đầu tư các dự án của VEC, nhưng chưa được Bộ Chính trị chấp thuận.
Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đang giao Ban cán sự Đảng Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục chuẩn bị báo cáo Bộ Chính trị về nội dung này. Ban cán sự Đảng Bộ Kế hoạch và Đầu tư mới báo cáo Thủ tướng Chính phủ dự thảo Báo cáo trình Bộ Chính trị.
Hai phương án “cứu vãn” tình hình đường sắt
Theo UBQLVNN, kế hoạch năm 2020 có ý kiến cần đặt hàng cho Tổng công ty ĐSVN để thực hiện nhiệm vụ bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt, dẫn đến việc đến nay Tổng công ty ĐSVN chưa được Bộ Giao thông vận tải giao vốn.
UBQLVNN cho biết, Nghị định số 32/2019/NĐ-CP ngày 10/4/2019 của Chính phủ về quy định giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng NSNN từ nguồn kinh phí chi thường xuyên, thì các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ đều có thể đặt hàng cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, tổ chức, đơn vị, các cá nhân hành nghề độc lập…
Thực hiện cơ chế này, Tổng Công ty ĐSVN không bắt buộc phải thuộc Bộ Giao thông vận tải mới đủ điều kiện để giao vốn.
Mới đây, Chính phủ giao Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với các Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính, Ủy ban và các Bộ, cơ quan liên quan xem xét căn cứ, cơ sở pháp lý việc giao vốn việc giao ngân sách quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt theo 2 phương án: Tiếp tục giao vốn như năm 2019 trở về trước; theo phương án đặt hàng.
Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ đạo cụ thể tạm ứng vốn thực hiện việc bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt không để ảnh hưởng đến đời sống của người lao động, đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật.
Châu Như Quỳnh
