Vì đâu lãi tiền gửi giảm nhanh, lãi vay giảm chậm?

Theo phản ánh của cử tri tỉnh Quảng Bình gửi tới Ngân hàng Nhà nước, thị trường đang xảy ra hiện tượng khi có chủ trương giảm lãi suất tiền gửi thì ngay sau đó đồng loạt các ngân hàng thực hiện giảm lãi suất tiền gửi, kể cả những người đã gửi trước và người gửi sau. Tuy nhiên khi có chủ trương giảm lãi suất tiền vay thì một số ngân hàng lại kéo dài thời gian rất lâu mới thực hiện giảm cho đối tượng vay trong thời điểm đó, còn đối tượng vay trước thì không được giảm.

Cử tri đề nghị Ngân hàng Nhà nước giải thích và chỉ đạo giải quyết bất cập nói trên, nhằm đảm bảo công bằng cho khách hàng của hệ thống ngân hàng. Cử tri cũng kiến nghị có chính sách, biện pháp để các ngân hàng thương mại hạ lãi suất và tăng hạn mức cho vay đối với sản xuất, kinh doanh hợp lý nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp có vốn sản xuất, kinh doanh.

Về vấn đề này, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, theo quy định hiện hành, lãi suất tối đa đối với tiền gửi không kỳ hạn và kỳ hạn dưới 6 tháng bằng VND và việc áp dụng mức lãi suất tiền gửi cụ thể là do tổ chức tín dụng xem xét quyết định trên cơ sở cung cầu vốn thị trường, tình hình hoạt động. Lãi suất tiền gửi từ 6 tháng trở lên do các ngân hàng ấn định trên cơ sở cung - cầu vốn thị trường.

Trường hợp lãi suất thị trường có biến động hoặc Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh các mức lãi suất điều hành dẫn đến việc tổ chức tín dụng điều chỉnh tăng hoặc giảm lãi suất tiền gửi, thì khách hàng vẫn tiếp tục thực hiện theo thỏa thuận đã cam kết về lãi suất cho đến ngày đến hạn khoản tiền gửi.

Về lãi suất cho vay, việc xem xét quyết định về lãi suất cho vay là do ngân hàng và khách hàng thỏa thuận theo cung cầu vốn thị trường và mức độ tín nhiệm của khách hàng.

Tương tự như lãi suất tiền gửi, trường hợp các ngân hàng điều chỉnh giảm lãi suất cho vay, đối với các khoản vay mà ngân hàng và khách hàng đã thỏa thuận về lãi suất, thì ngân hàng tiếp tục áp dụng lãi suất đã thỏa thuận cho tới hết thời hạn khoản vay hoặc đến hết kỳ hạn trả lãi theo thỏa thuận cho vay.

Theo khảo sát của Dân trí, mức lãi suất niêm yết 9,5%/năm hiện không còn xuất hiện sau động thái điều chỉnh hàng loạt của các ngân hàng. Chỉ có số ít ngân hàng đang niêm yết lãi suất từ 9%/năm trở lên (tính cả gửi online) ở kỳ hạn 12 tháng là Kienlongbank, VietBank, ABBank, SCB, OceanBank, VietABank, SCB. Hiện gửi tiền kỳ hạn 12 tháng mức lãi suất phổ biến ở mức 7,8-8,8%/năm nếu gửi tại quầy và 8,2-8,9%/năm nếu gửi online.

Trong khi đó, mặt bằng lãi vay ở mức 11-15%/năm trong năm đầu. Từ năm thứ 2 các nhà băng tính lãi thả nổi, tức lãi suất cơ sở cộng biên độ. Cứ 3 tháng, lãi suất cơ sở sẽ thay đổi một lần tùy theo thị trường, cộng thêm biên độ là ra lãi suất cho vay. Biên độ tại các nhà băng niêm yết ở mức 3-4,5%.