Tỷ phú giàu nhất Trung Quốc và kế hoạch thôn tính Hollywood

Năm 2016 đánh dấu những bước tấn công mạnh mẽ của ông Vương Kiệt Lâm – Chủ tịch tập đoàn Wanda –vào kinh đô điện ảnh Hollywood. Wanda vừa hoàn tất thương vụ kỉ lục mua lại Legendary Entertainment trị giá 3,5 tỉ USD vào tháng 2, trở thành công ty đầu tiên của Trung Quốc sở hữu một xưởng sản xuất phim của Mỹ.

Đầu tháng 11, Wanda ra thông báo sẽ mua Dick Clark Productions – nhà sản xuất các show truyền hình lớn – với giá 1 tỉ USD. Tỷ phú Vương cũng không che giấu tham vọng sẽ mua lại 6 xưởng sản xuất phim lớn nhất của nước Mỹ. Truyền thông Trung Hoa tháng trước đã đưa tin việc ông Vương thành lập quỹ đầu tư hàng tỉ USD để chuẩn bị cho việc này.

Đây là những bước đi chiến lược của ông Vương khi tập đoàn của ông đang bước vào cuộc “thay máu” lần thứ 4 kể từ khi thành lập cách đây 30 năm. Wanda – tập đoàn kinh doanh địa ốc lớn nhất Trung Quốc – đang có tham vọng trở thành một đế chế giải trí toàn cầu.

Không chỉ muốn thống trị mảng sản xuất phim, Wanda đã đạt thế độc tôn trong lĩnh vực phân phối phim. Năm 2012, Wanda mua lại AMC Entertainment – chuỗi rạp chiếu phim lớn thứ hai tại Mỹ với giá 2,6 tỉ USD. Vừa qua công ty này cũng mua lại chuỗi chiếu phim lớn nhất châu Âu, Odeon và UCI.

Tại sao lại là Hollywood?

Quyết định đầu tư vào lĩnh vực giải trí thể hiện sự nhạy bén về kinh doanh và tầm nhìn toàn cầu của vị tỷ phú giàu nhất Trung Quốc này. Mặt khác, Trung Quốc là một thị trường béo bở cho những nhà làm phim. Đây là thị trường phim lớn thứ hai trên thế giới và còn tiếp tục tăng nhanh, dự báo là sẽ soán ngôi đầu của Mỹ vào năm 2017. Năm 2015, lợi nhuận thu về từ chiếu phim là 6,78 tỉ USD, tiệm cận với doanh thu trung bình ở thị trường Mỹ là 10 tỉ USD.

Màu mỡ là vậy nhưng các công ty Mỹ gặp rất nhiều rào cản khi tiếp cận thị trường này. Họ buộc phải làm việc với đối tác Trung Quốc khi phát hành phim và phải chia lại hoa hồng. Đồng thời, chính phủ Trung Quốc có giới hạn số lượng phim quốc tế được phát hành trong nước. Khi các công ty này về tay tỷ phú Vương, không còn giới hạn nào cho việc thu lợi nhuận “khủng” từ các bộ phim.

Tham vọng của ông Vương không chỉ dừng lại ở việc độc chiếm thị trường phim Trung Quốc mà còn muốn tận dụng các công nghệ làm phim hàng đầu của Hollywood để sản xuất ra các bộ phim cho lợi nhuận cao không chỉ riêng Trung Quốc, Mỹ mà toàn thế giới. Và như nhiều nhà quan sát nhận định, một khi tỷ phú Vương đã nhận ra cơ hội, ông sẽ kiên quyết theo đuổi và không bao giờ quay đầu lại.

Phản ứng của Mỹ

Việc ông Vương thực hiện một chiến dịch thâu tóm các công ty Hollywood quyết liệt đã dấy lên sự nghi ngờ về mục đích thực sự đằng sau những thương vụ kinh doanh này.

Một trong những giả thuyết được đưa ra là việc một doanh nhân Trung Quốc kiểm soát ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ sẽ là một công cụ hữu hiệu để tăng cường ảnh hưởng về văn hoá của Trung Quốc – một hình thức “quyền lực mềm”.

Trong tháng 10 vừa qua, 16 Thượng nghị sỹ Mỹ đã viết thư chỉ đích danh các thương vụ thâu tóm của Vương là đáng lo ngại vì những ảnh hưởng xấu đến ngành truyền thông Mỹ. Các chính khách này kêu gọi Quốc hội Mỹ thay đổi Đạo luật Đăng ký đại diện cho nước ngoài để hạn chế những thương vụ quy mô lớn như của Wanda.

Tuy nhiên không phải ai cũng đồng ý với giả thuyết này. Chuyên gia Trung Quốc Stanley Rosen cho rằng, tỷ phú Vương đủ khôn ngoan để nhận ra rằng khán giả Mỹ sẽ phản ứng rất tiêu cực nếu họ nhận ra các bộ phim của các xưởng sản xuất của ông Vương đơn thuần chỉ là công cụ tuyên truyền cho Trung Quốc.

“Lợi nhuận là quan trọng, ông ấy sẽ không huỷ hoại thương hiệu của mình,” ông này nói.

Trong bài phát biểu tại Los Angeles với giới doanh nhân Hollywood đầu tháng 11, ông Vương cũng nhấn mạnh với ông việc kinh doanh phim ảnh đơn thuần là kinh doanh, không hề có yếu tố chính trị như cáo buộc của các chính khách Mỹ.

Tỷ phú Vương Kiện Lâm đứng đầu danh sách tỷ phú Trung Quốc 3 lần trong 4 năm trở lại đây. Tại thời điểm hiện tại, Forbes ước tính khối tài sản đồ sộ của ông Vương trị giá 32,4 tỉ USD.

Quỳnh Anh