Trung Quốc “chen chân” vào dự án hạ tầng trị giá 22 tỷ USD của Nga

Gói thầu xây dựng mà Trung Quốc đạt được là một phần trong tổng dự án đường cao tốc Moscow-Kazan dài 729km, đã được trao cho Tổng công ty Xây dựng Đường sắt Trung Quốc (CRCCI).

Theo SCMP, giới chuyên gia nhận định thỏa thuận này sẽ là một cú hích có khả năng hàn gắn mối quan hệ giữa hai nước láng giềng Nga – Trung khi cả hai nước đều đang chịu nhiều căng thẳng từ phương Tây.

Không những vậy, thỏa thuận này được kỳ vọng sẽ mở đường cho quá trình đầu tư hạ tầng của các công ty Trung Quốc vào Nga.

Đặc biệt hơn nữa, đây là lần đầu tiên một công ty Trung Quốc tham gia vào các dự án quốc gia của chính phủ Nga, với mục đích phục hồi nền kinh tế của Moscow vốn đang chững lại trước áp lực ngày càng tăng từ giá dầu thấp, các lệnh trừng phạt của phương Tây và đại dịch Covid-19.

Gói thầu được ký trước thềm cuộc gặp vào ngày 29/9 đánh dấu hợp tác giữa Ủy ban liên chính phủ về hợp tác Đông Bắc Trung Quốc và Nga. Dự án đường cao tốc Moscow-Kazan kỳ vọng có thể hoàn thành vào năm 2024 và sẽ giảm thời gian di chuyển giữa hai thành phố. Cuộc họp sẽ do Phó Thủ tướng Hu Chunhua và người đồng cấp Nga Yury Trutnev chủ trì.

Đường cao tốc Moscow-Kazan là được coi là hành lang đường bộ Tây Âu - Tây Trung Quốc, kéo dài hơn 8.000 km từ thành phố ven biển Liên Vân Cảng của Trung Quốc trên Hoàng Hải qua Kazakhstan và cuối cùng đến thành phố St Petersburg ở phía tây của Nga.

CRCCI, một công ty con của Tổng công ty Xây dựng Đường sắt Trung Quốc (CRCC) thuộc sở hữu nhà nước, sẽ khảo sát, thiết kế và xây dựng đoạn thứ năm dài 107 km của con đường nối thủ đô của Cộng hòa bán tự trị Tatarstan của Nga ở phía tây nam với Moscow.

Đường cao tốc dự kiến ​​hoàn thành vào năm 2024 và sẽ cắt giảm gần một nửa thời gian di chuyển giữa hai thành phố - từ 12 giờ xuống còn 6 giờ 30 phút.

Dù hiện các thông tin chi tiết về thỏa thuận chưa được công khai nhưng theo ông Meng Tao – Tổng giám đốc của Tập đoàn xây dựng Đường sắt Trung Quốc đã nói trên Tân Hoa Xã rằng, gói thầu bao gồm các cơ sở liên quan, bao gồm các trạm thu phí và xăng dầu.

Đường cao tốc được Moscow coi là con đường quan trọng trong nỗ lực thúc đẩy kinh tế địa phương. Tháng 7 vừa qua, Thủ tướng Mikhai Mishustin đã mô tả đây là một phần thiết yếu của kế hoạch hành động quốc gia nhằm giảm thiểu hậu quả bùng phát dịch bệnh và hỗ trợ các ngành then chốt của nền kinh tế.

Ông Mishutin nói rằng, dự án sẽ tạo động lực cho các khu vực tăng tốc phát triển, đưa mức tăng trưởng tổng sản phẩm khu vực dự kiến vượt quá 6,5 tỷ USD vào năm 2050.

Các nhà quan sát khu vực cho rằng, thỏa thuận này có thể được coi là một nỗ lực nhằm củng cố mối quan hệ kinh tế vào thời điểm cả hai nước đang chịu áp lực ngày càng lớn từ phương Tây. Bắc Kinh đã đối đầu gay gắt với Mỹ trên nhiều mặt trận. Trong khi đó, Moscow bị trừng phạt vì sáp nhập Crimea năm 2014, đang phải đối mặt với những chỉ trích mới về nghi án đầu độc chính trị gia đối lập Alexei Navalny.

Dự án đường sắt cao tốc trị giá gần 22 tỷ USD đã được thông qua bởi cả hai bên Kazan và Moscow từ năm 2013, tuy vậy, chưa có tín hiệu cải thiện trong một thời gian dài do những chỉ trích về chi phí xây dựng.

Artyom Lukin, một phó giáo sư của Đại học Liên bang Viễn Đông của Nga, lưu ý rằng, CRRCI là công ty xây dựng nước ngoài duy nhất giành được hợp đồng.

“Đây có thể là một đợt thử nghiệm,” ông Lukin nhận định. “Nếu suôn sẻ, các công ty Trung Quốc có thể nhận được nhiều hợp đồng hơn trong việc xây dựng đường xá của Nga và các dự án cơ sở hạ tầng lớn khác. Các công ty Trung Quốc như CRCC là một trong những công ty hàng đầu thế giới trong việc hiện thực hóa các dự án cơ sở hạ tầng khổng lồ. Bằng cách trao hợp đồng cho CRCC, chính phủ Nga có thể đang tìm cách học hỏi từ chuyên môn của Trung Quốc ”.

Theo Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Trung Quốc trong những năm gần đây đã bắt tay vào một chương trình đầu tư và xây dựng đầy tham vọng của các tuyến đường bộ, cảng, cầu và đường sắt nối với châu Á, châu Âu và hơn thế nữa.

Ngược lại, đầu tư của Trung Quốc vào cơ sở hạ tầng của Nga tương đối trầm lắng và chủ yếu là trong lĩnh vực năng lượng, mặc dù họ cùng quan tâm đến việc cải thiện các liên kết xuyên lục địa Á-Âu.

“Quyết định để CRCC tham gia vào việc xây dựng đường cao tốc Moscow-Kazan có thể là một dấu hiệu cho thấy Moscow và Bắc Kinh đang tìm kiếm một giải pháp thỏa hiệp mà cuối cùng có thể mang lại đầu tư rất cần thiết của Trung Quốc vào cơ sở hạ tầng của Nga”.