Tiết lộ gây bất ngờ về số dư quỹ bình ổn xăng dầu

Theo Bộ Tài chính, quý đầu năm nay, cơ quan quản lý sử dụng hơn 658,99 tỷ đồng từ quỹ bình ổn và trích quỹ 1.681 tỷ đồng. Lãi phát sinh trên số dư quỹ trong quý IV/2022 là khoảng 2,42 tỷ đồng, lãi vay phát sinh trên số dư quỹ là 2,17 tỷ đồng.

Tính đến hết 31/3, số dư trên quỹ bình ổn giá xăng dầu là khoảng hơn 5.640 tỷ đồng, tăng khoảng 1.040 tỷ đồng so với quý liền trước đó. Đây cũng là mức cao nhất của quỹ từ đầu năm 2021 đến nay.

Trong 33 thương nhân đầu mối phân phối xăng dầu, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) là doanh nghiệp có số dư quỹ cao nhất với 1.985 tỷ đồng, chiếm 35% tổng quỹ. Ngoài Petrolimex, một số thương nhân đầu mối có số dư quỹ cao là Công ty TNHH Vận tải thủy bộ Hải Hà (hơn 561 tỷ đồng)...

Báo cáo của Bộ Tài chính cũng ghi nhận 7 đơn vị đang âm quỹ bình ổn. Trong đó, Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) âm nhiều nhất với hơn 513 tỷ đồng. Các thương nhân đầu mối khác như Petro Bình Minh, Long Hưng, Trường An, Hải Linh, Tân Nhật Minh cũng âm hàng chục tỷ đồng.

Việc trích lập quỹ bình ổn giá xăng dầu được thực hiện đồng thời với kỳ điều hành giá cơ sở. Đây là quỹ tài chính không nằm trong cân đối ngân sách Nhà nước.

Nguồn hình thành quỹ bình ổn này được trích lập thông qua giá mua, do người tiêu dùng chi trả (300 đồng một lít) nhưng được quản lý tại doanh nghiệp và việc sử dụng quỹ do nhà điều hành (liên bộ Công Thương) quyết định.

Bộ Công Thương và Bộ Tài chính đều cho rằng quỹ bình ổn là công cụ linh hoạt duy nhất để Nhà nước có thể điều hành mức tăng giảm giá xăng dầu trong từng kỳ điều hành. Nếu bỏ quỹ bình ổn giá sẽ đồng nghĩa với việc bỏ điều hành giá xăng dầu.

Tuy nhiên, việc điều hành quỹ này trong năm ngoái theo đánh giá của một số chuyên gia là chưa phát huy hiệu quả.

2022 được đánh giá là năm "dị biệt" của thị trường xăng dầu. Riêng với quỹ bình ổn giá xăng dầu, thời điểm quý III/2020 từng lên tới hơn 10.000 tỷ đồng, sau đó bắt đầu giảm mạnh và đến hết quý I/2022 còn âm hơn 169 tỷ đồng.