Thông quan hàng hóa tại cửa khẩu Trung Quốc “căng như dây đàn”

Thông tin trên được đưa ra tại cuộc họp lần thứ 6 của Ủy ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN, cơ chế một cửa quốc gia và tạo thuận lợi thương mại (UB Chỉ đạo 1899), chiều nay (6/2), tại trụ sở Chính phủ. Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chủ trì cuộc họp.

Tồn đọng hàng trăm container hàng hóa

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh, dịch bệnh corona đang khiến cho quan hệ kinh tế thương mại với Trung Quốc gặp nhiều khó khăn, nhất là các mặt hàng trái cây, nông sản đang ùn ứ tại cửa khẩu.

Theo Phó Thủ tướng, trong khi dịch bệnh vẫn có diễn biến phức tạp thì một số cơ quan nhận thức chưa đầy đủ chỉ đạo của Thủ tướng dẫn tới việc xử lý công việc rất máy móc, đưa ra văn bản không phù hợp với tình hình. Lãnh đạo Chính phủ đã có trao đổi với Bộ, ngành có liên quan.

Phó Thủ tướng cho biết, theo số liệu cập nhật đến chiều nay (6/2), đã có 60 xe container ùn ứ tại cửa khẩu Lạng Sơn được thông quan, trong đó hàng hoá đã xuất sang Trung Quốc chủ yếu là thanh long.

Tại tỉnh Lạng Sơn, cửa khẩu Hữu Nghị hiện vẫn còn tồn 200 container hàng hóa chưa thông quan, riêng hàng nhập khẩu của công ty Samsung đang tồn 3-4 container; cửa khẩu Tân Thanh tồn 230 container. Nhiều hàng hóa vẫn đang ồn ứ tại cửa khẩu Lào Cai, Móng Cái - Quảng Ninh. Đa phần hàng hóa đi theo đường tiểu ngạch nên lượng tồn đọng càng lớn.

“Trung Quốc là thị trường rất lớn, tiêu thụ 1/3 nông sản của Việt Nam. Vì vậy, vấn đề thông quan hàng hóa rất quan trọng, không chỉ đối với ta mà đối với cả phía bạn” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh và nhận định nếu phải tìm một thị trường khác thay thế Trung Quốc là rất khó khăn, việc thiết lập thị trường mới thậm chí mất cả năm vẫn chưa được.

Ông Mai Văn Thành - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan - cho biết: “Vấn đề thông quan tại các cửa khẩu với Trung Quốc còn rất căng thẳng. Các container thanh long đã được xuất sang Trung Quốc nhưng phía bạn chưa nhập, vì thế mọi việc rất khó khăn”.

Cách ly tài xế qua cửa khẩu ra sao? 

Tại cuộc họp, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cũng nêu lên vấn đề khó khăn rất lớn đối với đội ngũ lái xe chở nông sản sang Trung Quốc hiện nay là khi quay về nước bị giữ lại tới 14 ngày để cách ly, theo dõi dịch bệnh.

“Với quy trình giám sát dịch bệnh như hiện nay thì không tài xế nào dám lái xe chở hàng sang Trung Quốc nữa” - ông Mai Văn Thành nói. 

Về việc này, lãnh đạo Bộ Công Thương đề nghị Bộ Y tế có quy trình đặc thù để tạo điều kiện thuận lợi cho tài xế cũng như hoạt động xuất-nhập khẩu hàng hóa trong bối cảnh hiện nay.

Ông Trương Quốc Cường - Thứ trưởng Bộ Y tế - cho biết: Ngay trong hôm nay, Bộ Y tế sẽ nghiên cứu một cơ chế đặc thù về kiểm soát dịch bệnh viêm phổi corona đối với tài xế lái xe chở hàng hóa sang Trung Quốc về thời gian giám sát và cách thức theo dõi dịch bệnh phù hợp.

“Giống như các bác sỹ, khi làm công việc chuyên môn là thăm khám và chăm sóc bệnh nhân nhiễm dịch bệnh corona, họ mặc bảo hộ chuyên dụng, sau khi kết thúc việc thăm khám thì chỉ cần sát khuẩn và có những hoạt động, giao tiếp, làm việc bình thường như nhiều người khác. Nếu các bác sỹ cũng bị cách ly theo đúng quy trình 14 ngày thì sẽ ảnh hưởng rất lớn tới mọi sinh hoạt bình thường trong đời sống hàng ngày của các bác sỹ” - ông Cường phân tích.

Lãnh đạo Bộ Y tế cho rằng, các tài xế có thể trang bị bảo hộ y tế để sử dụng khi vận chuyển hàng hóa qua cửa khẩu sang Trung Quốc, sau khi thực hiện công việc xong thì có thể thay bảo hộ bằng trang phục bình thường, thực hiện khử trùng và có thể sinh hoạt, làm việc bình thường.

“Thời gian theo dõi đối với tài xế sẽ ngắn hơn quy trình hiện nay và có những cơ chế phù hợp- Thứ trưởng Bộ Y tế cho hay.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp với Bộ Công Thương để chuyển xuất khẩu hàng hóa từ tiểu ngạch sang chính ngạch càng nhiều càng tốt. Hai Bộ phối hợp với Tổng cục Hải quan để hoàn thiện các thủ tục thông quan cho hàng hoá của các chủ hàng, doanh nghiệp; thống nhất quy trình với nước bạn để đảm bảo an toàn và kiểm soát được dịch bệnh, đặc biệt là đối với lái xe.

Đối với nguyên liệu sản xuất khẩu trang và nước rửa tay, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh cần miễn thuế và tạo điều kiện cho thông quan, giảm chi phí logistics cho các doanh nghiệp trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay.

Với thị trường trong nước, tại cuộc họp chiều nay, các doanh nghiệp cũng nêu quan điểm sẽ chủ động tích trữ hàng hoá để đảm bảo cung-cầu cho thị trường trong nước, không để xảy ra tình trạng người dân bị thiếu hàng hoá phục vụ đời sống.

Châu Như Quỳnh